Zatwierdzam:

KONSPEKT ZAJĘĆ

Przedmiot: Taktyka działań gaśniczych.

Temat: Pożary lasów.

Cel zajęć:

Poznawczy

• Wskazać na źródła i możliwości poszukiwania informacji

• Zaznajomić z taktyką działania przy gaszeniu pożarów lasów

Wychowawczy

• Przekonanie słuchaczy o zagrożeniu wynikającym z pożarów obszarów leśnych

• Poprzez przedstawienie taktyki wyrobienie umiejętności postępowania

Kształcący

• Umieć rozpoznać poszczególne rodzaje pożarów

• Umieć podjąć odpowiednie działanie w przypadku pożaru

Typ lekcji: poznanie nowego materiału

Forma pracy: zbiorowa

Metoda pracy: wykład

Czas trwania lekcji: 90 min.

Wykaz literatury: podręczniki do taktyki gaśniczej

Zagadnienia szczegółowe	Czas [min.]	Uwagi
I Część wstępna Czynności organizacyjno porządkowe sprawdzenie obecności podanie tematu	7
II Część zasadnicza 1. Duży wpływ na powstawanie i rozprzestrzenianie się pożarów lasów mają: rodzaj drzewostanu, pora roku, warunki atmosferyczne, drogi dojazdu, możliwość wczesnego zauważenia i alarmowania jednostek ratowniczych. Zagrożenie pożarowe wzrasta w okresie wczesnowiosennym oraz przy suszach. Największe zagrożenie występuje w lasach iglastych, a szczególnie lasach sosnowych. Można wyróżnić następujące rodzaje pożarów leśnych: podpowierzchniowe pokrywy gleby upraw, podszytów i podrostów (pożary przyziemne) całkowite drzewostanu Podczas pożarów przyziemnych intensywność ich jest różna i zależy od składu runa, jego wilgotności, warunków meteorologicznych oraz ukształtowania terenu. Płomień zazwyczaj nie jest wysoki i sięga od kilku centymetrów do 2 metrów. Pożar rozprzestrzenia się przeważnie zgodnie z kierunkiem wiatru. 2. Pożary całkowite drzewostanu mamy gdy płomienie przesuwają się po koronach drzew przy jednoczesnym spalaniu ściółki, igliwa, podrostów. Następuje całkowite zniszczenie drzewostanu. W wyniku wysokich temperatur powstają silne prądy powietrzne powodujące szybkie rozprzestrzenianie pożaru. Szybkość rozprzestrzeniania jest różna. Silnie rozwinięte pożary leśne wymagają udziału w gaszeniu znacznych sił i środków często nie tylko straży pożarnych. Podczas prowadzenia rozpoznania pożarów lasów należy ustalić: miejsce pożaru, jego nasilenie i rozmiary drogi, kierunki i szybkość rozprzestrzeniania się drogi dojazdu na teren pożaru i dotarcia do jego ognisk czy na terenie pożaru nie występują nie występują inne obiekty, którym pożar może zagrażać zaopatrzenie wodne Sposób postępowania uzależniony jest od rodzaju pożaru. 3. Pożary podpowierzchniowe - po określeniu ich granic otaczamy je wykopem sięgającym poniżej złoża torfu. Gdy działanie takie jest niemożliwe ograniczamy się do dozorowania miejsca pożaru i lokalizowaniu pojawiających się nowych ognisk zewnętrznych. Dobre efekty może przynieść zastosowanie do gaszenia środków zwilżających. 4. Pożary pokrywy gleby - przy małym terenie na którym występuje pożar po początkowym natarciu frontalnym można będzie przejść do gaszenia na całym obwodzie. Przed frontem pożaru można wykonać pas izolacyjny gleby zmineralizowanej lub podać środki gaśnicze jak woda ze zwilżaczem, bądź pas piany ciężkiej. Ogniska pożaru można zasypywać ziemią. 5. Pożary upraw, podrostków i podszytów - rozszerzają się ze znaczną szybkością grożąc przekształceniem się w pożar całkowity drzewostanu. Nieduże pożary gasić można sprzętem podstawowym takim jak szpadle, motyki czy tłumice. Przed frontem pożaru wykonać można bruzdy izolacyjne lub położyć warstwy piany. Po zabezpieczeniu frontu przejść można do działań oskrzydlających. Najlepsze efekty uzyskamy stosując ruchome stanowiska gaśnicze posiadające znaczne zapasy węży, co umożliwia swobodne przemieszczanie się prądownika. Szczególną uwagę należy zwracać na dokładne wygaszenie wszystkich ognisk pożaru. Przy intensywnie rozwijającym się pożarze można podać środki gaśnicze z działek samochodów. Dalsze działanie trzeba prowadzić ze stanowisk naziemnych. Celem wsparcia akcji gaśniczej można zastosować śmigłowce i samoloty. 6. Pożary całkowite drzewostanu - działania gaśnicze opiera się o istniejące naturalne przerwy na drodze rozprzestrzeniania się pożaru, które należy oczyścić. Na obszarach gdzie nie ma przerw naturalnych wykonuje się je sztucznie prowadząc wycinkę drzew przed frontem pożaru. Drzewa powinny być przewracane w kierunku czoła pożaru. Szerokość przerwy powinna sięgać w przybliżeniu wysokości drzew. Wzdłuż przerwy rozstawia się posterunki (stanowiska gaśnicze), których zadanie jest dogaszanie pożaru powstających w wyniku oddziaływania ogni lotnych. Przerwę ogniową można wykonać też podając pianę gaśniczą. Prądy piany kierujemy na korony drzew od strony frontu pożaru oraz po drugiej stronie drzew na poszycie leśne. Zwilżać należy pokrywę gleby także w pasie bardziej odległym od przerwy. Natarcie rozpoczynamy od czoła pożaru przemieszczając się stopniowo na jego skrzydła. Wymagana jest duża intensywność podawania środków gaśniczych. Efekty gaśnicze może przynieść tylko równoległe gaszenie koron drzew jak i podszytu. W praktyce stosuje się natarcie z działek pojazdów będących w ruchu. W przypadku gdy brak jest dostatecznych ilości sił i środków podejmujemy działania opóźniające. Zapewniony musi być wówczas kontakt pomiędzy wszystkimi stanowiskami gaśniczymi i stworzona możliwość ich wycofania się. Działania gaśnicze mogą być wsparte przez lotnictwo. W sytuacjach wyjątkowo trudnych stosuje się przeciwognie polegające na zapaleniu przed frontem pożaru określonej powierzchni na całej jego szerokości. Po zlokalizowaniu pożaru dogaszanie odbywać powinno się ze stanowisk naziemnych. Kończąc akcję ugaszone miejsce należy otoczyć pasem izolacyjnym o szerokości ponad 2m. Przez pewien czas utrzymywać należy na nim dyżur zabezpieczający przed ewentualnym wznowieniem pożaru. Pogorzelisko powinno być przekazane administracji leśnej.	75
III Synteza materiału czynniki wpływające na zagrożenie pożarowe w lasach rodzaje pożarów na terenach leśnych sposoby gaszenia poszczególnych typów pożarów	6
IV Zakończenie lekcji Literatura: „Podstawy taktyki gaszenia pożarów”	2

---