Segregacja-ma na celu udzielenie pomocy w przeżyciu i powrocie do zdrowia możliwie dużej ilości rannych i chorych.
Stopnie segregacji:
-czerwony - poszkodowani którzy wymagają natychmiastowej interwencji: zaburzenia oddychania, krwotoki wykrwawiające, ciężkie obrażenia głowy z zaburzeniami świadomości, odma prężna, tamponada osierdzia, otwarte obrażenia jam ciała, rozległe oparzenia, zagrażający wstrząs, zatrucia, ciąża, dzieci, cukrzyca, ch serca
-żółty - poszkodowani którzy wymagają pilnej interwencji, ale pewna zwłoka jest dopuszczalna i nie spowoduje znacznego pogorszenia stanu: rozległe urazy kończyn, złamania otwarte, amputacje, mniej rozległe oparzenia, urazy oczu, kręgosłupa
-zielony-poszkodowani którzy mogą czekać, lżej ranni, zwłoka nie zagraża życiu: potłuczenia, niewielkie oparzenia, niewielkie obrażenia tk miękkich, złamania zamknięte, zwichnięcia
-czarny-poszkodowani, którzy doznali urazów uważanych za uniemożliwiające przeżycie bez względu na podjętą interwencję: nie rokujący przeżycia, zmarli
WSTĘPNA OCENA STANU PACJENTA
-prawidłowa szer mankietu do mierzenia ciśnienia 12-14cm, a dł 30-35cm
-oddechy 16-20
Testy i skale w medycynie ratunkowej
*skala AVPU A reaguje spontanicznie, V reaguje na głos, P reaguje na ból, U nieprzytomny
*skala FAST - udar
*skala GLASGOW-[ocena ukl nerwowego] A odpowiedź ruchowa (1-6), B odp słowna (1-5), C otwieranie oczu(1-4)c nie oceniamy tą skalą chorych psychicznie i pod wpływem %// <8 należy intubować
*TS - na miejscu wypadku A-oddech, B-wysiłek oddechowy, C-ciśnienie skurczowe, D-ucisk płytki paznokcia, E-glasgow
*AIS - skala ciężkości obrażeń
REANIMACJA
Dorośli - najczęstsza przyczyna zatrzymania krążenia - migotanie komór
*Objawy poprzedzające wystąpienie nagłego zatrzymania krążenia: tachypnoe, tachykardia, spadek ciśnienia, zaburzenia świadomości
technika ucisków: 100/min, na głębokość 1/3, stos ucisk : relaksacja 1:1
oddechy: 6-7ml/kg, 400-600ml, podawane w ciągu 1s
stos ucisków do wentylacji 30:2
Kiedy możemy przerwać resuscytację? pogotowie, przywrócenie czynności życiowych, zmeczenie
RKO-resuscytacja krążeniowo-oddechowa
BLS - podstawowe czynności resuscytacyjne
ALS - zaawansowane -II-
Typowe rytmy w zatrzymaniu krążenia:
migotanie komów VF
częstoskurcz komorowy bez tętna VT defibrylacja
asystolia
prawidłowy zapis PEA BLS
SCHEMAT VF/VT Zatrzymanie krążenia ABC BLS 30:2 ocena rytmu na monitorze VT/VF defibrylacja 360J BLS 2 min ocena rytmu VT/VF defibrylacja BLS 2min ocena rytmu VF/VT ADRENALINA 1mg iv defibrylacja BLS 2min ocena rytmu VF/VT AMIODARON 300mg defibrylacja BLS 2 min ocena rytmu VF/VT ADRENALINA 1 mg defibrylacja
SCHEMAT asy/ PEA zatrzymanie krążenia ABC BLS ocena rytmu asy/PEA BLS 2min ADRENALINA 1mg, ATROPINA 3mg ocena rytmu asy/ PEA BLS 2 min ocena rytmu ADRENALINA 1mg
Farmakoterapia
*adrenalina (po 2 defibrylacji) wszystkie zaburzenia rytmu 1mg co 3-5min; anafilaksja 0,5ml 1:1000 iv
*atropina asystolia, bradykardia 3mg iv jednorazowo
*amiodarone (po 3 defibrylacji) VF/VT 300mg w 20ml 5% glukozy blus iv
*magnez migotanie komór 5-10ml 20% iv przez 1-2 min
Zadławienie: rękoczyn Heimlicha - stojąc za poszkodowanym naciskamy na podbrzusze, u kobiet w ciąży i dzieci uderzamy w okolicę międzylopatkową
Zadławienie ciężkie, przytomny 5uderzeń w plecy, 5 uciśnięć nadbrzusza; nieprzytomny BLS
4H 4T - zwalczaenie pot odwracalnych przyczyn zatrzymania krążenia w czasie resuscyt.:
hipoksja, hipowolemia, hipo/hiperkaliemia, hipotermia// odma, tamponada, toksykologia, tromboembolia
Dziecko - najczęstsza przyczyna zatrzymania krążenia - przyczyny oddechowe (80%)
technika ucisków
*dziecko - jedną lub dwie ręce // *niemowlę - 2 palce, ew. metoda dwukciukowa
oddechy: 5 ratunkowych, objętość 6-7ml/kg
stosunek ucisków do wentylacji 15:2
bezpieczeństwo ocena przytomności ABC wołanie o pomoc udrożnienie dróg oddechowych sprawdz oddech brak oddechu dzwoń po pomoc 5 oddechów ratunkowych sprawdź oddech BLS 15:2
Zadławienie ciężkie: *nieprzytomny BLS; *przytomny 5 uderzeń w plecy + 5 uciśnięć nadbrzusza (dzieci >1rż) lub 5 uciśnięć klatki (niemowlęta)
Zadławienie lekkie pobudzenie do kaszlu
U dzieci najczęstsze mech NZK - asystolia, PEA
Drożność dróg oddechowych utrata: zwiotczenie mięśni, zapadnięcie nasady języka, wymioty, krew, ciało obce;
udrożnianie za pomocą:
rurka ustno-gardłowa,
nosowo-gardłowa,
intubacja dotchawicza „złoty standard”
konikotomia,
Manewr Sellica - ucisk na chrząstkę pierścieniowatą podczas intubacji
Sztuczna wentylacja:
-powietrze wdychane przez ratownika (17% tlenu)
-respirator (21-100% tlenu)
-worek samorozprężalny z maską (21%)
-worek ze źródłem tlenu (40%)
-worek z rezerwuarem i źródłem tlenu (85%)
URAZY
Krwotok > 500ml; wstrząs krwotoczny ok. 1000ml
Hamowanie krwotoku: uciskanie rany przez 10min, uniesienie kończyny do góry, ulożenie w pozycji leżącej poszkodowanego, opatrunek z jałowych gazików
Utrata krwi w wyniku urazu: *kość ramieniowa 0,5-1,5l krwi; *k piszczelowa 0,5-1,5l krwi; *k udowa - 1-2,5l; *miednica 1-4l
Zwichnięcie - uszkodzenie stawu z przemieszczeniem tworzących go kości
Skręcenie - Powierzchnie stawowe zostają czasowo przemieszczone względem siebie, po czym powracają do prawidłowego ustawienia
I zasada Pota - przy złamaniu kości długiej unieruchamiamy te kość i dwa sąsiednie stawy
Zasada Pota przy zwichnięciu - unieruchamiamy staw + dwie kości
OPARZENIA
I st naskórek (rumień, obrzęk, brak pęcherzy)
II st skóra właściwa (ból, pęcherze, opatrunek z solą fizj)
III st naskorek + skóra właściwa + tk podskórna (twarda, nie ma czucia_
IV st skóra i leżące pod nia struktury (powięzie, kości, mięśnie)
dorośli: glowa 9%, tułów przód 18, tułów tył 18, ręka 9, noga 18, krocze 1, dlon 1
dzieci: głowa 18, ręka 9, tułów przód 18, noga 14
ŁAŃCUCH PRZEŻYCIA zapobieganie NZK, BLS, ALS, opieka poresuscytacyjna
Triada Becka - zespół trzech charakterystycznych objawów klinicznych towarzyszących tamponadzie serca: spadek cisnienie tęt, wzrost ciśnienia żylnego, ściszenie tonów serca
Złota godzina - od momentu wypadku do dotarcia do szpitala
Wąglik - leczenie CIPROFLOKSACYNA 500mg co 12h 60dni
Stany nagłe w gabinecie stomatologicznym
Ostry zespół wieńcowy leczenie:
MONA - morfina, tlen, nitrogliceryna, aspiryna
Zawał serca: ból nie ustępujący w spoczynku, po zazyciu NTG, duszność, bladość, zlewne poty, arytmie, hipotensja, niewydolnosc krążenia

---