Sebasatian Krynicki
Grupa 3
Studia niestacjonarne ADM
TEORIA KONFLIKTU
Jeden z głównych paradygmatów w socjologii rywalizujący z funkcjonalizmem. Jest to zbiór podejść teoretycznych, które ukazywały często pomijany w analizach funkcjonalistów konflikt społeczny.
Geneza teorii konfliktu wywodzi się z opracowań teoretycznych Karola Marksa, Maxa Webera oraz Georga Simmla.
Teoria ta ukazuje, iż poszczególne grupy społeczne są wg zasady podporządkowania jednych grup społecznym drugim grupom. Co było przyczyną sprzecznych potrzeb poszczególnych grup i doprowadziło do tego, że jedni dążyli do utrzymania i utrwalenia sytuacji panowania, a inni pragnęli zmienić ten system. Nierówności wśród społeczeństwa ukazywała się m.in. w majątku, prestiżu, władzy, opieki zdrowotnej, co powodowało konflikty między ludźmi.
Wg Marksa podstawowy konflikt to konflikt między klasami społecznymi, dzielił on ludzi na dwie klasy posiadającą i nieposiadającą. Im większy jest podział dóbr wśród ludności, tym bardziej nasila się konflikt. Dzięki wzrostowi świadomości dotyczącej podziału dóbr, wśród obywateli zmniejsza się nierówność, co było próbą zmiany podziału dóbr. Grupy mają świadomość konfliktu interesu, gdy dobra rozdzielają jednostki dominujące, zmniejsza się zdolność komunikacji między członkami, zaś stopień alienacji zwiększa się. Gdy klasy niższe uświadamiają sobie, że ich poczucie pokrzywdzenia wzrasta dążą do zorganizowania opozycji, gdy grupy uzyskujące przywództwo polityczne wzrasta ich sprzeciw co jest przyczyna wzrostu polaryzacji celów dominujących i podporządkowanych, przez co zmniejsza się możliwość uzyskania kompromisu.
Karola Marksa krytykuje Max Weber, który uważa iż da się zapobiec konfliktu rewolucyjnego. Ponieważ konflikt zależy od pojawienia się osoby przewodniczącej, która będzie potrafiła podporządkować oraz zmobilizować grupy.
Wg niego powstanie konfliktu powoduje: wysoki stopień powiązań w hierarchii politycznej, podział dóbr jest nierówny wśród klas społecznych, współczynnik awansu jest mały, osoba stojąca na czele władzy stwarza większe prawdopodobieństwo wywołana konfliktu, ponieważ po raz kolejny dochodzi do nierówności, gdyż nowe elity gromadzą zasoby, polaryzacja złożona czyli podział na wiele klas jest zależny od dystrybucji władzy, kontroli zasobów i bogactwa.
Simmel podobnie jak Marks uważa, iż konflikt jest wszechobecny, bada on pozytywne skutki konfliktu dla utrzymania spójności społeczeństwa oraz jego części składowych.
Uważa, iż konflikt jest czynnikiem sprzyjającym integracji społeczeństwa, jego unifikacji i solidarności, konflikt narasta gdy strony są solidarne między sobą w działaniach konfliktowych przeciwko swym przeciwnikom, konflikt powoduje wyznaczenie granic grupy, scentralizowanie władzy, odmienność poglądów nie jest tolerowana, wzrasta solidarność wewnątrz grupy broniącej lub mniejszościowej.
W późniejszych okresach paradygmat ten był rozwijany przez Ralfa Dahrendorfa, Lewisa Cosera, Immanuela Wallersteina, Charlesa Millsa i Randalla Collinsa.
Podstawowe założenia
Spójność i porządek w społeczeństwie opiera się na sile i przymusie, na dominacji jednych i podległości drugich.
1.Każde społeczeństwo w każdym momencie podlega wszechobecnej zmianie.
2. W każdym społeczeństwie w każdym momencie występuje konflikt (wszechobecny)
3. Każdy element w społeczeństwie przyczynia się do jego dezintegracji i zmiany.
4. Każde społeczeństwo opiera się na przymusie stosowanym przez jednych członków w stosunku do drugich.