Filozofia dla studentów kierunku Dziennikarstwo/OPFiTV
Lista zagadnień
1. definicja i geneza pojęcia „filozofia”
działy filozofii wraz z ich głównymi zagadnieniami (kosmologia, ontologia, metafizyka, epistemologia, aksjologia, etyka, estetyka), filozofia praktyczna a teoretyczna, różnica pomiędzy filozofią a zdrowym rozsądkiem
2. filozofia starożytna
grecka filozofia przyrody: definicja archė, hylozoizm, wariabilizm Heraklita, atomizm Demokryta, pitagoreizm, Parmenidesa teoria bytu, dialektyka, paradoks, paradoksy eleatów
okres klasyczny: relatywizm sofistów, istota sporu pomiędzy sofistami a Sokratesem (różnica pomiędzy relatywizmem i uniwersalizmem, oraz prawdą przedmiotową i podmiotową), intelektualizm etyczny Sokratesa, jego teoria cnoty;
Platon: idealizm obiektywny, teoria idei, różnica pomiędzy ideami a rzeczami zmysłowymi, teoria partycypacji, natywizm, metempsychoza
Arystoteles: metafizyka, substancja, hylemorfizm, materia i forma, finalizm, etyka: eudajmonizm, zasada właściwego środka
c. starożytne szkoły etyczne: cynizm, stoicyzm, epikureizm i sceptycyzm
3. filozofia średniowieczna i filozofia religii
dowody na istnienie Boga: św. Anzelma, św. Tomasza, zakład Pascala i „dowód” Kanta, dowód teleologiczny i IP
czym jest mistycyzm i mistyka, irracjonalizm i jego odmiany
św. Augustyn i Leibniz: teodycea
ateizm Dawkinsa: spór darwinistów z keracjonistami
4. filozofia nowożytna
główne spory epoki nowożytnej: monizm a pluralizm (oraz ich odmiany) natywizm a empiryzm genetyczny
Kartezjusz: sceptycyzm metodologiczny, metoda i jej główne założenia, cogito, dualizm, problem psychofizyczny, natywizm
możliwe sposoby rozwiązania problemu psychofizycznego
okazjonalizm, fatalizm, panteizm, monizm właściwy (Spinoza), monadologia
Locke: argumenty przeciwko natywizmowi, dwa źródła doświadczenia, własności wtórne i własności pierwotne
Berkeley: sensualizm, esse est percipi, idealizm subiektywny
Hume, krytyka koniecznego związku przyczynowo- skutkowego
5. Kant: nauka o dwóch pniach poznania, sądy syntetyczne, analityczne, a priori i a posteriori (podczas egzaminu będą Państwo musieli ocenić czy dany sąd jest np. a priori czy a posteriori), aprioryczne formy zmysłowości, rzeczy same w sobie a fenomeny, etyka autonomiczna, imperatyw kategoryczny (należy go bezwzględnie znać)
6. Filozofia wieku XIX-ego
Hegel: filozofia dziejów, idealizm obiektywny, koncepcja procesu dziejowego (ze szczególnym uwzględnieniem roli wolności), państwo a naród w historii (pojęcie narodu powszechnodziejowego)
Marks i Engels: materializm historyczny, baza i nadbudowa, antagonizm klasowy, epoka proletariatu
7. psychoanaliza i egzystencjalizm
id, ego i superego; wyjaśnienie słów „kultura jest źródłem cierpień”, Freudowska krytyka religii
Sartre: „byt w sobie” i „byt dla siebie”, co to znaczy, że „egzystencja wyprzedza esencję” (J. P. Sartre „Egzystencjalizm jest humanizmem”) urzeczowienie, egzystencjalna koncepcja wolności i odpowiedzialności
Pytanie dodatkowe będzie dotyczyć wykładu o egzystencjalizmie prof. Tatarkiewicza, do którego link znajdziecie Państwo na facebooku (pięć części, ok. godzina materiału do odsłuchania).
http://www.youtube.com/results?search_query=tatarkiewicz+&oq=tatarkiewicz+&gs_l=youtube.12...2094.9382.0.11565.15.10.1.4.4.0.189.1337.2j8.10.0...0.0...1ac.1.IHuqIofZ1MY (tutaj link do części pierwszej)
Egzamin będzie się składać z części testowej (test jednokrotnego wyboru), części zawierającej pytania otwarte oraz części, w której zostaną Państwo poproszeni o przyporządkowanie tytułów dzieł filozoficznych do ich autorów.
Zagadnienia wyróżnione tłustym drukiem pojawią się, z dużym prawdopodobieństwem, w części otwartej (co nie oznacza, że nie pojawią się w części testowej, ani, że są najważniejsze), mają więc Państwo szansę przygotować samodzielną wypowiedź, która może wykraczać poza ścisły program zajęć. Zagadnienia podkreślone są szczególnie istotne. Zagadnienia przekreślone nie obowiązują. Przypominam, że osoby nie posiadające karty egzaminacyjnej nie zostaną dopuszczone do egzaminu.
pozdrawiam i życzę powodzenia w sesji
Anna Frątczak