„Etyka biznesu”
Etyka biznesu jako nauka zrodziła się w latach 70-tych na kanwie kilku dziedzin: bioetyki, medycyny, ekonomi, filozofii i nauk humanistycznych. Obecnie etyka biznesu stała się dyscypliną akademicką poprzez instytucjonalizację, badania naukowe, dorobek teoretyczny i metodologiczny.
Etyka biznesu określana jest jako zespół wartości i norm wyznaczających zakres zarządzania ludzi stanowiących świat biznesu. Oznacza więc etykę zarządzania organizacjami gospodarczymi. Formuje zasady moralne, wskazuje na rozwiązania w oparciu o wartości etyczne, uwrażliwia ludzi biznesu na problemy i potrzeby pracownicze. Etyka biznesu pozostaje w komplementarnych zależnościach z innymi działami filozofii jak: etykę normatywną, stosowaną oraz meta etykę.
Etyka normatywna konstruuje zasady moralne dotyczące ludzkiego postępowania, formułuje systemy etyczne zmierzające do kodeksu.
Etyka stosowana poszukuje narzędzi wdrażania etyczności w życie gospodarcze.
Meta etyka zajmuje się ocenami zasad etycznych i powinnościami moralnymi, które można wyprowadzić z konkretnej rzeczywistości. Etyka biznesu występuje na dwu poziomach: w skali makro i mikro. W skali makro przedmiotem etyki jest opis zjawisk ekonomicznych z punktu widzenia wartości etycznych w skali całego systemu gospodarczego. Poziom mikro obejmuje etykę przedsiębiorstwa. Są to stosunki między pracodawcą a pracownikami, relacje pomiędzy organizacją a podmiotem w jej otoczeniu. W poziom mikro zalicza się także etykę osoby uczestniczącej w działalności gospodarczej. Są to menedżerowie, właściciele, konsumenci i dostawcy.
Konflikty na obszarze gospodarczym wynikają ze zderzenia się wartości ekonomicznych z etycznymi, a więc wartości utylitarnych, instrumentalnych i materialistycznych z wartościami sprawiedliwości, uczciwości i przyzwoitości. Ograniczanie działań do zysku i interesu właścicieli przyczyniło się do negatywnego oceniania biznesu w postaci amoralizmu. Pogląd ten oznacza brak skrupułów moralnych w postępowaniu ludzi biznesu, wyrażający się w skrajnym egoizmie, oszustwie, aferach, korupcji, niosące krzywdę pracownikom a nawet całej gospodarce. Odmianą amoralizmu jest immoralizm, który występuje w dwu postaciach: świadomego odrzucania zasad etycznych i drugi nieświadomego przekraczania etyczności poprzez wypełnianie obowiązków formalnych.
Najbardziej rozpowszechnioną postacią jest relatywizm etyczny - osoby, historyczny, społeczny i kulturowy. Jest to stanowisko respektowania norm etycznych w zależności od sytuacji, często kategorie etyczne utożsamiane są z nieetycznymi. Etycy uważają, że wartości etyczne są niezależne od sytuacji, czy zmieniających się warunków. Istnieją bowiem absolutne zasady moralne, niezbywalne i niezmienne, wykraczające poza narodowe, historyczne i społeczne oraz ekonomiczne uwarunkowania. Jest to tzw. absolutyzm etyczny (uniwersalizm).
Podstawami teoretycznymi etyki biznesu są:
etyka gospodarowania Arystotelesa,
personalizm chrześcijański św. Tomasza z Akwinu,
gospodarcza etyka protestancka Maksa Webera,
współczesne nurty etyki biznesu - trzy społeczne filozofie biznesu,
filozofia unitariańska
filozofia separatystyczna
filozofia integracyjna
teologiczne podejście do etyki biznesu - E. Sternberg.