Psychologia osób niepełnosprawnych - ćwiczenia
___________________________________________________________________________
Obszary problemów osób niepełnosprawnych:
Uszkodzenie organizmu a wymagania społeczne
Wymagania, jakie stwarza sytuacja a aktywność osób niepełnosprawnych
Ograniczenie organizmu a świadomość osób niepełnosprawnych
Skala postaw wobec osób niepełnosprawnych (Sękowskiego)
Możliwe odpowiedzi:
+3 - zdecydowanie się zgadzam
+2 - zgadzam się
+1 - raczej zgadzam się
-3 - zdecydowanie nie zgadzam się
-2 - nie zgadzam się
-1 - raczej nie zgadzam się
W pozycjach nr: 1, 2, 6, 7, 10, 11, 13, 21, 22, 23, 27, 28, 29 - zmienić znak z „+” na „-” i z
„-” na „+”.
Sumujemy punkty uwzględniając znaki. Do otrzymanej sumy dodajemy 90 pkt <-- jest to wynik otrzymany.
Możliwe wyniki: 0-180
Zajęcia 2
Inwentarz HPI: Problemy osób niepełnosprawnych.
Bada sytuacje psychospołeczne osób niepełnosprawnych z ich perspektywy.
Inwentarzem można badać dzieci od V klasy szkoły podstawowej.
Istnieją 3 wersje Inwentarzu:
HPI - wersja podstawowa
HPI-1 - dla osób upośledzonych w stopniu lekkim i umiarkowanym
HPI-2 - dla osób niesłyszących i niedosłyszących.
Inwentarz zawiera 280 itemów.
Rozwiązanie testu polega na zaznaczeniu odpowiedzi przy podanych problemach, które u siebie spostrzega. Im niższy wynik tym mniej dana osoba czuje się niepełnosprawna.
4 kategorie problemów:
- sfera rodzinna
- sfera osobowościowa
- sfera społeczna
- sfera zajęciowa
Zajęcia 3
Międzynarodowa Wykonaniowa Skala Leitera - jest przydatna do badania dzieci niesłyszących/ z zaburzeniem mowy.
Inteligencja - zdolność przystosowywania się do zmieniającego się otoczenia.
Test nie wymaga używania mowy, bada tylko inteligencję niewerbalną, nie wymaga nawet znajomości języka.
Serie zadań w teście: A-M, każda seria ma 4 zadania. Każda seria jest przeznaczona do badania dzieci w określonym wieku.
A - 3-4 lata
B - 5 lat
C - 6 lat, itd., ok. co rok.
Rosnący stopień trudności. Badanie kończymy, gdy dziecko nie może poprawnie wykonać ani 1 zadania z danej serii, lub zadania się skończą.
Jeśli dziecko nie może wykonać ani jednego zadania poprawnie z własnej serii to cofamy się do poprzedniej serii. Jeśli wykona, to wracamy do jego serii i wykonuje zadania, którego nie wykonał poprawnie. Jeśli nie wykonuje poprawnie, to cofamy się „do skutku”, aż rozwiąże zadanie z jakiejś serii. Wtedy znów idziemy w kierunku trudniejszych serii do momentu aż nie wykona ani jednego zadania z danej serii. Wtedy badanie się kończy. (ew. kończą się zadania)
0-52 wynik surowy
Wynik przeliczony - skala stenowa
Przedziały ufności - tabele z podręcznika
Skala stenowa - iloraz inteligencji
Wymiar refleksyjności, impulsywności, zależność, niezależność od pola.
Zależność/niezależność od pola - zapotrzebowanie na informacje z zewnątrz na temat poprawności wykonywania zadania.
Możemy tym testem badać także osoby zdrowe, nieposiadające żadnych deficytów. W badaniu Wechslerem musi być minimum 2 rok przerwy pomiędzy pierwszym badaniem a powtórzeniem badania - można Międzynarodową Wykonaniową Skalę Leitera wykorzystać jako test równoległy (nie czekając aż minie rok). Test ten można też stosować, gdy dziecko doświadcza dużego lęku egzaminacyjnego (przy Wechslerze może być skojarzenie ze szkołą, egzaminem). W skali Leitera badanie jest bardziej podobne do zabawy - manipulacja klockami.
Czas badania: uzależniony od tempa pracy dziecka, od wieku, zależne od ilości poprawnie wykonywanych zadań. Rzadko się zdarza by trwało krócej niż 30 minut i dłużej niż 1 godzinę.
Są dostępne 2 podręczniki do testu:
Historia, instrukcje itp.
Bardzo szczegółowe instrukcje do każdego zadania.
Zajęcia 4
Upośledzenie jest jednostką chorobową - towarzyszy innym chorobom.
Diagnoza upośledzenia:
- test inteligencji (Wechsler, Leiter), conajmniej o 2 odchylenia poniżej średniej
- minimum 2 umiejętności społeczne obniżone
- diagnozujemy do 18 roku życia
Poziomy upośledzenia:
- lekkie
- umiarkowane
- znaczne
- głębokie
PAC - Skala umiejętności społecznych Gunzburga - powstał w latach '60, do Polski sprowadzono w 1986 r. Jest przeznaczony dla osób z upośledzeniem umysłowym.
P-PAC - upośledzenie głębokie
PAC-1 - upośledzenie znaczne/umiarkowane
PAC-2 - upośledzenie lekkie
Test jest wykonywany w ciągu jakiegoś czasu poprzez obserwację badanego w jego naturalnych warunkach lub w ośrodku.
PAS - Skala osobowej oceny Gunzburga
Zajęcia 5
Międzynarodowa Wykonaniowa Skala Leitera - jest przydatna do badania dzieci niesłyszących/ z zaburzeniem mowy (P 93).
Inteligencja - zdolność przystosowywania się do zmieniającego się otoczenia; zdolność jednostki do radzenia sobie w otoczeniu.
Test nie wymaga używania mowy, bada tylko inteligencję niewerbalną, nie wymaga nawet znajomości języka. Bardziej bada inteligencję płynną (tę, z którą się rodzimy), niż skrystalizowaną (zdobywaną za pomocą doświadczenia). Nie mierzymy tutaj czasu.
Badanie ma zawsze charakter indywidualny; nie podajemy żadnej instrukcji słownej.
Badany dostaje pasek ze wzorem, na podstawie którego ma ułożyć wzór z klocków.
Serie zadań w teście: A-M, każda seria ma 4 zadania. Każda seria jest przeznaczona do badania dzieci w określonym wieku.
A - 3-4 lata
B - 5 lat
C - 6 lat, itd., ok. co rok.
Badanie zaczynamy od serii przeznaczonej do wieku badanego (nie niższej) - jeśli wykona wszystko dobrze, to przechodzimy do kolejnej, wyższej serii 0 i tak do momentu, aż nie wykona prawidłowo ani jednego zadania.
Jeśli w swojej kategorii wiekowej nie wykona jednego zadania, to dajemy dziecku serię niższą - jeśli wykona prawidłowo wszystkie zadania, powracamy do zadania wykonanego nieprawidłowo w jego kategorii wiekowej. Pozostałe zadania (poprzednio wykonane poprawnie) pomijamy.
Za każde prawidłowo wykonane zadanie badany dostaje po jednym punkcie.
Rosnący stopień trudności. Badanie kończymy, gdy dziecko nie może poprawnie wykonać ani 1 zadania z danej serii, lub zadania się skończą.
Jeśli dziecko nie może wykonać ani jednego zadania poprawnie z własnej serii to cofamy się do poprzedniej serii. Jeśli wykona, to wracamy do jego serii i wykonuje zadania, którego nie wykonał poprawnie. Jeśli nie wykonuje poprawnie, to cofamy się „do skutku”, aż rozwiąże zadanie z jakiejś serii. Wtedy znów idziemy w kierunku trudniejszych serii do momentu aż nie wykona ani jednego zadania z danej serii. Wtedy badanie się kończy. (ew. kończą się zadania)
0-52 wynik surowy
Wynik przeliczony - skala stenowa
Przedziały ufności - tabele z podręcznika
Skala stenowa - iloraz inteligencji
Wymiary: refleksyjności - impulsywności, zależność - niezależność od pola, będą oczekiwały podpowiedzi - będą polegały na sobie, będą dopytywały, czy dobrze im idzie. Po 10 roku życia zależność od pola jest znacznie niższa.
Zależność/niezależność od pola - zapotrzebowanie na informacje z zewnątrz na temat poprawności wykonywania zadania.
Analiza i synteza wzrokowa - zadania:
Wymagają uchwycenia pewnych relacji;
Wymagają umiejętności różnicowania kolorów i kształtów.
Rozumienie indukcyjne - rozumienie symboli i pamięć bezpośrednia
Możemy tym testem badać także osoby zdrowe, nieposiadające żadnych deficytów. W badaniu Wechslerem musi być minimum 2 rok przerwy pomiędzy pierwszym badaniem a powtórzeniem badania - można Międzynarodową Wykonaniową Skalę Leitera wykorzystać jako test równoległy (nie czekając aż minie rok). Test ten można też stosować, gdy dziecko doświadcza dużego lęku egzaminacyjnego (przy Wechslerze może być skojarzenie ze szkołą, egzaminem). W skali Leitera badanie jest bardziej podobne do zabawy - manipulacja klockami.
Czas badania: uzależniony od tempa pracy dziecka, od wieku, zależne od ilości poprawnie wykonywanych zadań. Rzadko się zdarza by trwało krócej niż 30 minut i dłużej niż 1 godzinę.
Są dostępne 2 podręczniki do testu:
Historia, instrukcje itp.
Bardzo szczegółowe instrukcje do każdego zadania.
Metoda nie pokazuje pełnych zdolności intelektualnych osób bardzo uzdolnionych, lub też pełnej gamy ograniczeń wśród dzieci najmłodszych i najsłabszych.
Korelacje między Leiterem a Wechslerem są bardzo wysokie, na tyle, żeby uznać je za równoważne.