Tematy egzaminu z „Silników spalinowych”
Definicja silników cieplnych. Definicja silników spalinowych. Klasyfikacja silników cieplnych.
Obieg Sabathégo na wykresach stanu (lub pracy) i ciepła. Zdefiniować przemiany. Zaznaczyć na wykresach ciepło doprowadzone i odprowadzone do obiegu oraz zamienione na pracę.
Obiegi Otta i Diesla na wykresach stanu (lub pracy) i ciepła. Zdefiniować przemiany. Który z obiegów ma większą sprawność cieplną przy takim samym stopniu sprężania?
Obiegi Otta i Diesla na wykresach stanu (lub pracy) i ciepła. Zdefiniować przemiany. Zaznaczyć na wykresach ciepło doprowadzone i odprowadzone do obiegu oraz zamienione na pracę.
Obieg porównawczy silnika spalinowego. Zdefiniować przemiany.
Zamknięty i otwarty wykres indykatorowy. Zaznaczyć fazy rozrządu oraz punkt inicjacji spalania.
Definicje sprawności silnika: ogólnej, cieplnej, mechanicznej, cieplnej obiegu teoretycznego (teoretycznej) i indykowanej. Zależności między nimi.
Definicje średniego ciśnienia indykowanego, średniego ciśnienia użytecznego i sprawności mechanicznej. Orientacyjne wartości dla ZI i ZS.
Definicja sprawności ogólnej silnika i jednostkowego zużycia paliwa oraz związek między sprawnością ogólną i jednostkowym zużyciem paliwa.
Definicja współczynnika napełnienia. Zależność współczynnika napełnienia od prędkości obrotowej dla silników ZI i ZS. Zależność współczynnika napełnienia od prędkości obrotowej dla silnika ZI dla różnych kątów otwarcia przepustnicy.
Krzywka wielomianowa. Wykres kinematyczny krzywki wielomianowej.
Redukcja mas w układzie rozrządu na oś popychacza.
Redukcja mas w układzie rozrządu na oś zaworu.
Wymiana ładunku w silniku dwusuwowym. Schemat faz rozrządu.
Ciepło spalania paliwa, wartość opałowa paliwa, wartość opałowa mieszanki.
Definicja liczby cetanowej. Zależność liczby cetanowej od składu paliwa.
Definicja liczby oktanowej. Rodzaje liczby oktanowej. Wpływ składu benzyny na liczbę oktanową. Sposoby zwiększania liczby oktanowej.
Paliwa alternatywne w stosunku do paliw ropopochodnych. Wymienić i sklasyfikować.
Wpływ stosowania biopaliw na właściwości ekologiczne silników spalinowych.
Równanie Arrheniusa dla przemiany izobarycznej i nieizobarycznej. Kataliza.
Definicja współczynnika nadmiaru powietrza (składu mieszanki). Pojęcia mieszanek: stechiometrycznej, ubogiej i bogatej. Zakres palności mieszanki jednorodnej.
Stała stechiometryczna paliwa. Wyznaczyć stałą stechiometryczną paliwa o składzie CnHmOr.
Teoria cieplna zapłonu. Informacje podstawowe.
Teoria łańcuchowa zapłonu. Informacje podstawowe.
Schemat zapłonu niskotemperaturowego na wykresie indykatorowym. Okres opóźnienia samozapłonu.
Modele rozprzestrzeniania się płomienia.
Spalanie w silniku ZI na otwartym wykresie indykatorowym. Zaznaczyć i nazwać poszczególne fazy spalania.
Spalanie w silniku ZS na otwartym wykresie indykatorowym. Zaznaczyć i nazwać poszczególne fazy spalania.
Wpływ kąta wyprzedzenia zapłonu na wykres indykatorowy: zamknięty i otwarty.
Spalanie stukowe: wpływ czynników konstrukcyjnych i eksploatacyjnych na skłonność do występowania spalania stukowego.
Model wywiązywania ciepła Wibego.
Klasyfikacja komór spalania silników ZI.
Klasyfikacja komór spalania silników ZS.
Wyprowadzić równanie mocy silnika I rodzaju (jednostki miar).
Wyprowadzić równanie mocy silnika II rodzaju (jednostki miar).
Systemy doładowania silników spalinowych. Cel stosowania doładowania. Podstawowe zależności, m.in. spręż oraz przyrost gęstości ładunku.
Wymienić podstawowe autonomiczne algorytmy sterowania silników ZI.
Wymienić podstawowe autonomiczne algorytmy sterowania silników ZS.
Charakterystyka prędkościowa silnika. Definicja. Schematy charakterystyki. Współczynniki elastyczności.
Charakterystyka obciążeniowa silnika. Definicja. Schematy charakterystyki dla silników o zapłonie iskrowym i samoczynnym.
Charakterystyka prędkościowa regulatorowa. Definicja. Szkic dla silnika z regulatorem dwuzakresowym dla pełnej i częściowej nastawy sterowania - moment obrotowy, natężenie zużycia paliwa (w g/s) oraz jednostkowe zużycie paliwa.
Charakterystyka prędkościowa regulatorowa. Definicja. Szkic dla silnika z regulatorem wielozakresowym dla pełnej i częściowej nastawy sterowania - moment obrotowy, natężenie zużycia paliwa (w g/s) oraz jednostkowe zużycie paliwa.
Charakterystyka prędkościowa układu zasilania silnika o zapłonie samoczynnym. Definicja. Przykład charakterystyki dla pompy wtryskowej z dwuzakresowym regulatorem prędkości obrotowej dla dwóch różnych nastaw sterowania układu zasilania.
Charakterystyka prędkościowa układu zasilania silnika o zapłonie samoczynnym. Definicja. Przykład charakterystyki dla pompy wtryskowej z wielozakresowym regulatorem prędkości obrotowej dla dwóch różnych nastaw sterowania układu zasilania.
Charakterystyka regulacyjna kąta wyprzedzenia zapłonu. Optymalny kąt wyprzedzenia zapłonu, kąt wyprzedzenia zapłonu na granicy spalania stukowego. Wpływ na kąt wyprzedzenia zapłonu na granicy spalania stukowego obciążenia i prędkości obrotowej silnika.
Charakterystyka regulacyjna kąta wyprzedzenia wtrysku.
Charakterystyka regulacyjna składu mieszanki palnej. Definicja. Szkic. Stężenia tlenku węgla, węglowodorów, tlenków azotu i dwutlenku węgla na charakterystyce składu mieszanki palnej.
Metody zmniejszania emisji zanieczyszczeń z silników ZI.
Metody zmniejszania emisji zanieczyszczeń z silników ZS.
Reaktory katalityczne. Cele stosowania, klasyfikacja, zasady działania.
Klasyfikacja metod badań emisji zanieczyszczeń z pojazdów i silników.
Substancje, których emisja jest limitowana w przepisach europejskich.
Wielkości kryterialne wraz z jednostkami miar przy ocenie emisji zanieczyszczeń z samochodów (o masie maksymalnej mniejszej od 3,5 Mg dla Euro 1 - 4 oraz 2,61 Mg dla Euro 5 i 6) i z silników spalinowych samochodów (o masie maksymalnej większej od 3,5 Mg dla Euro 1 -
- 4 oraz 2,61 Mg dla Euro 5 i 6).
Metody badania emisji zanieczyszczeń z samochodów o masie maksymalnej mniejszej od 3,5 Mg dla Euro 1 - 4 oraz 2,61 Mg dla Euro 5 i 6.
Metody badania emisji zanieczyszczeń z silników spalinowych samochodów o masie maksymalnej większej od 3,5 Mg dla Euro 1 - 4 oraz 2,61 Mg dla Euro 5 i 6.
Redukcja mas w układzie tłokowo-korbowym.
Rozkład sił w układzie tłokowo-korbowym.
Cele wyrównoważania układów tłokowo-korbowych silników spalinowych. Siły niewyrównoważone. Warunki wyrównoważenia układu.
Wyrównoważenie pojedynczego cylindra.
Wyrównoważanie układów rzędowych.
2
Prof. dr hab. inż. Zdzisław Chłopek
Politechnika Warszawska
Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych