1. Młodzież w społeczeństwie współczesnym - przesunięcie socjalizacyjne.

Socjalizacja jest to przekazywanie młodemu pokoleniu norm, wartości, poglądów na temat świata i stylu życia. Socjologia ma miejsce w każdym społeczeństwie i zapewnia ciągłość pokoleń. Rezultatem socjologii jest tożsamość człowieka.

Wychowanie jest częścią socjalizacji. Wychowanie jest intencjonalne, a socjalizacja zarówno intencjonalna, jak i nieintencjonalna.

Czynniki socjalizacji - to nośniki norm, wartości, poglądy na świat i styl życia.

Socjopedagogiczna diagnoza - jak jest?

2 Rodzina

1 Szkoła czynniki socjalizacji

1 Religia (kościół)

3 Grupa rówieśnicza

2 Mass Media i Popkultura

Dzieci w trakcie socjalizacji uzyskują tożsamość.

Przesunięcie socjalizacyjne polega na utracie znaczenia w procesie socjalizowania (kształtowania tożsamości) przez tradycyjne instytucje społeczne, które przez wieki kształtowały tożsamość młodzieży (rodzina, szkoła, kościół). Ich miejsce zajęły: grupa rówieśnicza, mass media i popkultura, a znaczący dorośli utracili wpływ i kontrolę. Dodatkowo, rola dorosłych zmniejszona jest przez fakt, że głoszą oni sprzeczne ze sobą poglądy, z kolei młodzież działa poprzez popkulturę i mass media, poprzez młodzież, co zwiększa ich znaczenie.

Przyczyny przesunięcia socjalizacyjnego - dlaczego tak jest?

Makroprzyczyny:

- globalizacja, której integralną częścią jest wzrost znaczenia mass mediów i popkultury w niemalże wszystkich krajach świata i wszystkich grupach społecznych, niezależnie od płci, wykształcenia, dochodów, zawodów, etc. tam wszyscy się pupkulturyzują i medializują

- tradycyjne instytucje społeczne przekształciły się w wieżę z kości słoniowej - symbol przestarzałości rodziny, szkoły i kościoła. Świat się zmienił, pędzi do przodu, a instytucje stoją w miejscu.

Mikroprzyczyny:

- paternalizm dorosłych: pełna wyższości postawa dorosłych wobec młodego pokolenia typu: „ja wiem lepiej, co jest dla ciebie dobre”, jest to tylko iluzja!

- hipokryzja dorosłych: sprzeczności głoszonych ideałów z działaniem, tak naprawdę dorośli robią to samo, o co krytykują młodzież

- trywializacja wartości: postawa typu „a co mi tam”, brak szacunku dla tradycyjnego wykształcenia, pracy, wykształcenia, rodziny, etc.

Socjopedagogiczna projekcja - jak powinno być?

4 Rodzina

2 Szkoła

1 Kościół

1 Grupa rówieśnicza

1 Mass media i popkultura

Pragniemy, aby tradycyjne instytucje społeczne ponownie odgrywały decydującą rolę w kształtowaniu tożsamości, a znaczący dorośli odzyskali dawny wpływ. Maksymalnie zredukowaliśmy znaczenie mass mediów i popkultury, z uwagi na obawy przed przemocą i agresją, uzależnieniem (narkotyki, alkohol, Internet), wczesnym życiem seksualnym (ciąży, aborcji, AIDS), etc.

2. Tożsamość w społeczeństwie konsumpcji.

Praca vs przyjemność

W przeszłości większość ludzi zorientowanych było w swoim życiu na pracę, która stanowiła istotę i sens ich życia (np. pozytywizm, chrześcijanizm, socjalizm). Przyjemność postrzegano z podejrzliwością, kojarzyła się ona z grzechem i nihilizmem (brak wartości).

W społeczeństwie konsumpcji przyjemność triumfalnie wkracza na scenę wydarzeń. Niekiedy mamy wrażenie, że pogoń za kolejnymi formami przyjemności jest naszym podstawowym obowiązkiem, o czym przekonują nas media, reklama. Dominuje styl życia oparty na przyjemności.

Refleksja nad życiem vs shopping

W przeszłości wielu ludzi poszukiwało sensu życia, odpowiedzi na podstawowe pytania egzystencjalne typu: po co jestem? O co w tym wszystkim chodzi? (filozofia, sztuka, rozmyślania).

Współcześnie dla wielu ludzi pytanie o sens życia jest bezsensem. Orientują się oni na styl życia typu shopping - miły, gadżetowo-marketowo-medialno-rozrywkowo-wolnoczasowy z dystansem do polityki i wielkich idei. Życie na luzie.

Przyroda, natura vs wielkie miasto

W przeszłości większość ludzi poszukiwało kontaktu z naturą, która stanowiła źródło autentycznego doświadczenia, odreagowania, refleksji i spokoju. Dla takich ludzi wielkie miasto było przytłaczające i alienujące.

Współcześnie wielu ludzi prowadzi styl życia wielkiego miasta, dobrze się czują w tłumie ludzi, kin, centrach handlowych i uwielbiają szybką jazdą autem po obwodnicy. Bardzo często takich ludzi przyroda szybko drażni i nudzi.

Kultura druku (szelest kartek) vs kultura obrazkowa (wizualizacja)

W przeszłości dla wielu ludzi książka stanowiła niezwykle ważny element codzienności. Dominowała kultura druku, której symbolem jest książka. Kontakt z książką stanowił źródło swobodnej interpretacji, refleksji, odreagowania, doświadczenia. Dawała im poczucie osobistego kontaktu z autorem i tekstem, stanowiła źródła refleksji przeżywania.

Obecnie mówi się o końcu epoki Gutenberga. Współcześnie wielu ludzi preferuje kulturę obrazkową, w której symbolem jest przekaz TV i Internet. Wbrew oczekiwaniom, książka nie odeszła, ale jest w głębokiej defensywie.

Tradycyjna strona mojej tożsamości vs Konsumpcyjna strona mojej tożsamości

Praca+refleksja+przyroda+książki Przyjemność+shopping+wielkie miasto+wizualizacja

3. Społeczna (chyba chodzi o socjalizacyjną) funkcja społeczeństwa amerykańskiego.

• Wychowanie dla optymizmu

• Od najwcześniejszego dzieciństwa Amerykanie otrzymują przekaz, że „życie jest piękne, a świat dobry” - uczy się dostrzegać w rzeczywistości dobrych stron, uczy się sztuki ignorowania problemów

• Druga strona medalu: życie w Ameryce nie zawsze jest piękne, a świat nie zawsze jest dobry. Prędzej czy później, człowieka czeka zimny prysznic i mówienie o swoich problemach pełni funkcję autoterapii, automatycznego czyszczenia (w Ameryce nie mogą sobie na to pozwolić, bo od razu są posądzani o zarażanie pesymizmem)

• Wychowanie dla poczucia własnej wartości, wiara w dziecko

• W szkole amerykańskiej nieustannie przekonuje się dzieci, że są rewelacyjne, jedyne w swoim rodzaju - to powoduje, że nie mają kompleksów, wierzą w siebie i swoje możliwości, postrzegają siebie w pozytywny sposób. Edukacja amerykańska przebiega pod hasłem „you can do it, Just do it!”, edukacja polska: „i tak się nie uda”.

• Druga strona medalu: amerykanie są zbyt pewni siebie, przekonanie, że wszystko wiedzą najlepiej, nie potrafią przegrywać, ponieważ przygotowani się na zwycięstwo - dorośli ich tak przygotowali. Polacy zawsze wpisują w swoje działanie element porażki, dlatego potrafią pogodzić się z nią).

• Wychowanie dla poczucia wolności

• O ile polskie dziecko otrzymuje nieustannie instrukcje, rozkazy i zakazy, to młody Amerykanin otrzymuje jasny przekaz: „twoje życie należy do ciebie”, „nie pozwól, aby inni ludzie kierowali twoim życiem” - to uczenie wyboru w życiu człowieka („wybierz sam”)

• Druga strona medalu: może się zdarzyć, że przekonanie o swojej wartości i wolności dziecko, w okresie dojrzewania odrzuci wszelkie standardy i zajdzie na manowce: wtedy trudno się z nim dogadać.

• Indywidualizm

• Od najwcześniejszych lat amerykanie uzyskują przekonanie, że życie to wyścig, w którym wygrywają najlepsi. Każdy pragnie mieć więcej i być dalej.

• Jednocześnie w USA panuje obsesja na punkcie dzieci utalentowanych - kosztem dzieci, które uznawane są za mniej zdolne

• Tracking - ścieżkowanie dzieci, dzielenie dzieci na grupy pod względem IQ lub wyników nauczania, względnie zdolności

• Konsekwencja crackingu: odmienne programy nauczania i odrzucenie oczekiwania wobec uczniów, dzieci o najwyższym ilorazie IQ mają najszerszy program i najszybciej do przodu idą, wymaga się od nich super wyników. Dzieci najgorsze po ukończeniu szkoły musza mieć 4 R (Reading, Whiting, arithmetic, respekt) .Zalety crackingu: nie gubi się talentu dzieci, oddziela się dzieci z marginesu społecznego.

• Orientacja na przyszłość

• Dla amerykanów przyszłość to szansa i nadzieja. Mają przekonanie, żę jutro zdarzy się wszystko - zgodnie z zasadą „american dream”

• Amerykanie mają obsesję przyszłości - liczy się tylko to co będzie

• Przeszłość nie istnieje

• Teraźniejszość to chwila

• Bardzo łatwo potrafią zmienić swoje życie

• Mają skłonność do zmiany pracy, miejsca zamieszkania

• Inne podejście do przyjaźni

• Orientacja na działanie

• Amerykanie są działanioholikami

• Ich życie przebiega od działania do działania, zawsze coś muszą robić

• Zainteresowania prowincjonalne - „najważniejsze jest moje miasteczko”

• Edukacja amerykańska przebiega pod hasłem uczenia się przez działanie, uczenie się przez doświadczenie, nie interesują się wiedzą dla wiedzy

• Nie mają przeładowanych umysłów, ale ich wiedza o świecie jest niewielka i powierzchowna

• Inteligentny Amerykanin nie musi wszystkiego wiedzieć

• Prostota w komunikacji

• W stanach zjednoczonych od najwcześniejszych lat, dzieci są uczone jasnego komunikowania, aktywnego wypowiadania się w mowie i piśmie

• Odpowiedzialność za sukces komunikacji spoczywa na tym, kto mówi i pisze, a nie na tym, kto czyta i słucha

• Wychowanie dla adaptacji

• Wszystkie wyżej opisane cechy tworzą silną, ale nie buntowniczą osobowość.

• Służą czystej adaptacji do dominujących warunków w stanach zjednoczonych. Amerykanie nie chcą robić żadnej rewolucji, pragną dostosować, aby obnieść sukces - na gruncie osobistym i zawodowym, posiadać wysoki poziom życia
  

---