ĆWICZENIA 3
MIĘŚNIE, KOMÓRKI KURCZLIWE

Komórki mięśniowe są podstawowym typem i tworzą mięśnie poprzecznie prążkowane: szkieletowe

i sercowy oraz mięśnie gładkie.

Komórki mioepitelialne są ważnym składnikiem niektórych gruczołów wewnątrzwydzielniczych.

Miofibroblasty mają zdolność kurczenia się oraz zdolność produkowania kolagenu.

Perycyty są podobne do komórek mięśniowych gładkich i otaczają naczynia krwionośne. Różne ułożenie miozyny i aktyny w każdym z typów komórek kurczliwych, wraz z ważnymi przystosowaniami strukturalnymi, modelują i kontrolują skurcz.

Mięśnie szkieletowe

Komórki mięsni szkieletowych, czyli włókna, tworzą większe struktury zwane mięśniami. Są odpowiedzialne za kontrolowany ruch organizmu pod wpływem systemu nerwowego oraz za utrzymanie odpowiedniej postawy ciała. Komórki mogą się namnażać do pewnego wieku.

Każde włókno mięśnia szkieletowego jest wielojądrzastym syncytium powstałym w wyniku fuzji pojedynczych komórek podczas rozwoju.

Skurcz mięśnia szkieletowego jest wynikiem zorganizowanego ułożenia aktyny i miozyny. Elementy kurczliwe włókien mięśni szkieletowych (miofibryle) są cienkimi strukturami o średnicy 1 - 2 mikrometrów. Składają się one z nakładających się na siebie, powtarzalnych zespołów filamentów.

Filamenty grube - miozyna

Filamenty cienkie - aktyna

Cienkie wsuwają się pod grube.

Sarkomer = 1 gruby filament + 6 cienkich

Triada = zbiornik + kanalik

Mięśnie sercowe

Są rodzajem mięśni poprzecznie prążkowanych, lecz różni się znacznie od mięśni szkieletowych.

- komórki mięśnia szkieletowego mają jedno jądro i są znacznie większe niż włókna szkieletowe

- długie włókna mięśnia sercowego powstają przez połączenie wielu komórek mięśniowych za pomocą połączeń międzykomórkowych

- po uszkodzeniu mięśnia sercowego nie może dochodzić do regeneracji, ponieważ nie występują populacje komórek będących odpowiednikami komórek satelitarnych

Diady = zbiornik + kanalik

Mięśnie gładkie

Element kurczliwy w ścianie trzewnej, otaczający narządy i naczynia krwionośne. Komórki mięśniowe mają znacznie słabiej zorganizowany układ białek kurczliwych niż włókien mięsni szkieletowych i komórki sercowe. Tworzą one kurczliwe elementy większości jamistych trzewi (np. jelita, pęcherz moczowy i macica), a także występują w ścianie naczyń krwionośnych i w przewodach wyprowadzających gruczołów. Komórki mięśniowe gładkie wykazują stałe, wolne czyli rytmiczne skurcze, niezależne od naszej woli. Pojedyncza komórka tworzy jednostkę funkcjonalną. Ma kształt wrzecionowaty i jedno jądro. Zwiera aktynę i miozynę ale ułożone one są siateczkowato.

Kalbodulina - wiąże jony wapnia, białko (zamiast diad i triad)

Miofibroblasty

Są ważne w odpowiedzi tkanek na uszkodzenie. Mają wrzecionowaty kształt, produkują kolagen i mają dobrze rozwinięte właściwości kurczliwe podobnie jak komórki mięśniowe gładkie. W przegrodach pęcherzyków płucnych i dookoła krypt jelitowych. Po uszkodzeniu tkanki miofibroblasty stają się aktywne i proliferują a ich rola polega na naprawie ubytków po martwiczej tkance.

Serycyty

Dookoła naczyń, mogą zachowywać się jak mezechymalne komórki macierzyste. Wrzecionowate, otaczają naczynia włosowate i żyły.

Komórki mioepitelialne

Wydzieliny gruczołów są wydalane dzięki czynności skurczowej komórek mioepitelialnych. Komórki mioepitelialne znajdują się w gruczołach egzokrynowych i pomagają w wydzielaniu sekretu. W gruczole mlekowym tworzą one główną populację komórek otaczających pęcherzyki gruczołowe i przewody wyprowadzające.

Za szybką reakcje odpowiadają mięśnie białe, bogate w mioglobine są mięśnie czerwone, zaś pośrednie są różowe.

---