PERSPEKTYWY DALSZEGO ROZWOJU KONCEPCJI SYSTEMOWEGO ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM I HIGIENĄ PRACY
Integracja systemów zarządzania bhp z systemami zarządzania jakością zgodnymi z normami
ISO 9000) i systemami zarządzania środowiskowego (zgodnymi z normami IS0 14000);
Doskonalenia zarządzania bhp w przedsiębiorstwach z zastosowaniem podejścia TQM,
określanego jako kompleksowe zarządzanie jakością lub zarządzanie przez jakość.
Synergia - współdziałanie różnych systemów, aby rezultaty tego współdziałania były lepsze i osiągnięte mniejszymi nakładami w stosunku do rezultatów uzyskiwanych w wyniku niezależnego działania tych systemów.
Synergię systemów zarządzania można osiągnąć przez zastosowanie strategii:
analogii,
integracji.
Tabela Zestawienie podstawowych strategii dążenia do synergii systemów zarządzania
Strategia przez analogię |
Strategia przez integrację |
Wzrost współpracy między najbardziej zaangażowanymi pracownikami, ale każdy z nich ponosi niezależną odpowiedzialność w ramach swojego systemu zarządzania. |
Ścisła współpraca między najbardziej zaangażowanymi pracownikami i wspólna odpowiedzialność za jeden system zarządzania i poszczególne działania |
Zasady przewodnie:
|
Zasada przewodnia:
|
Główne korzyści:
możliwość szybkiego podejmowania działań w różnych sytuacjach w przypadku systemów zarządzania o różnym stopniu rozwoju
|
Główne korzyści:
|
Główne wady:
|
Główne wady:
|
KULTURA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY
Kultura organizacyjna - stanowi zbiór charakterystycznych dla danej organizacji norm, wartości i przekonań, do których pracownicy się stosują i która wyznacza sposób życia jednostek i grup w organizacji.
Kultura jest w każdej firmie społecznym i normatywnym tworzywem, które ją spajają, jest ważnym zasobem wspierającym jej misję i strategię, a także podstawą do tworzenia tzw. ducha firmy, czy nawet jej osobowości. Kształtuje się ona pod wpływem wielu czynników związanych ze specyficznymi właściwościami organizacji, cechami jej członków, a także otoczeniem zewnętrznym. Zgodnie z regułami procesów społecznych, podlega ciągłym zmianom w dwóch płaszczyznach:
wewnętrznej
zewnętrznej.
Rysunek Model kultury organizacyjnej wg E. Scheina
Artefakty - to wszystkie przedmioty materialne powstające w organizacji, a także zachowania pracowników; w pełni obserwowalne i uświadamiane przez pracowników, np. zasady wzajemnego odnoszenia się do siebie, wystrój wnętrz, sprzęt ochronny.
Wartości - dzielą się na deklarowane (ale nie koniecznie przestrzegane) i przestrzegane (a niekoniecznie deklarowane), np. „zdrowie pracowników”, „szybki zysk”; częściowo uświadamiane przez pracowników.
Założenia - są trudne do zaobserwowania oraz całkowicie nieuświadamiane; odnoszą się m.in. do natury ludzi („ludzie są pracowici”), relacji międzyludzkich („stosunki z innymi oparte są na rywalizacji”) oraz natury rzeczywistości („wypadki zawsze będą się zdarzały”).
Kultura bezpieczeństwa - wytwór indywidualnych i grupowych wartości, postaw, kompetencji i wzorów zachowań, które determinują zaangażowanie w działania związane z bezpieczeństwem i higieną pracy oraz wpływają na styl i skuteczność zarządzania bezpieczeństwem.
Modelowe ujęcie kultury bezpieczeństwa zaproponował D. Cooper, który wyróżnia dwa poziomy kultury (rys).
widoczne przejawy kultury bezpieczeństwa
ukryte przejawy kultury bezpieczeństwa .
Rysunek Model kultury bezpieczeństwa D. Cooper'a
SKUTECZNOŚĆ ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM I HIGIENĄ PRACY
Skuteczności systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy - to zdolność do osiągania wytyczonych celów.
Rysunek Poziom ryzyka w zależności od strat poniesionych przez przedsiębiorstwo w wyniku wypadków
przy pracy
Przy projektowaniu i wdrażaniu systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy i interpretowaniu odnoszących się do tego systemu wymagań i wytycznych należy pamiętać, że skuteczność jego funkcjonowania zależy przede wszystkim od postaw i przekonań ludzi, gdyż:
„System wart jest tyle,
ile warci są ludzie go tworzący i w nim pracujący”
założenia
artefakty
wartości