ZAGADNIENIA Z GEOLOGII DYNAMICZNEJ I HISTORYCZNEJ
Budowa Ziemi
Charakterystyka poszczególnych geosfer.
Różnice w budowie skorupy oceanicznej i kontynentalnej
Tektonika płyt
1. Ukształtowanie powierzchni Ziemi - główne elementy morfologiczno-tektoniczne
2. Główne założenia tektoniki płyt
Granice płyt litosfery a procesy tektoniczne
granice związane ze spredingiem
granice o charakterze kolizyjnym
granice poprzeczne
Wulkanizm
Lawa
Kanał kominowy (nekk), krater.
Wulkany centralne i linearne.
Erupcje arealne.
Wulkany eksplozywne,ekstruzywne, mieszane
(stratowulkany = wulkany warstwowe).
Maary.
Wulkany lawowe (tarczowe) i kopuły lawowe.
Lawy trzewiowe (pahoehoe), blokowe i poduszkowe
(pillow lavas)
Utwory piroklastyczne (bomby wulkaniczne, lapille,
popioły wulkaniczne)
Gazy wulkaniczne ( H2O, CO2 , CO, F2, Cl2 , H2, N2 ,
SO2, H2S, HCl, NH3 ).
Kaldera.
Klasyfikacja skał wulkanicznych
Plutonizm
Główne typy intruzji magmowych
Etapy krystalizacji magmy
Szereg Bowena
Warunki krystalizacji skał magmowych a ich budowa wewnętrzna
Klasyfikacja skał plutonicznych
Cechy fizyczne minerałów (barwa, połysk, rysa, twardość itd.)
Minerały skałotwórcze skał magmowych (minerały główne: kwarc, skalenie,skaleniowce, łyszczyki, amfibole, pirokseny, oliwiny; minerały akcesoryczne: turmaliny, granaty, magnetyt, hematyt)
Deformacje skorupy ziemskiej
Definicja warstwy, strop, spąg warstwy; następstwo warstw, sposoby zalegania warstw,
Miąższość rzeczywista warstwy.
Odkształcenia ciągłe:
- definicja fałdu
Odkształcenia nieciągłe
spękanie
pojęcie ciosu
pojęcie uskoku
Złożone struktury tektoniczne
elementy płaszczowiny, czapka i okno tektoniczne
zręby i rowy tektoniczne
Zmiany linii brzegowej mórz i pionowe ruchy lądów
Przyczyny zmian poziomu morza
zmiany glacjoeustatyczne
zasypywanie zbiorników oceanicznych osadami pochodzenia kontynentalnego
wysychanie izolowanych zbiorników morskich
zróżnicowanie tempa rozrostu litosfery oceanicznej
Przyczyny ruchów epejrogenicznych
teorie kompensacji izostatycznej
Główne rodzaje niezgodności: erozyjna, kątowa, przekraczająca, penakordancja.
Trzęsienia ziemi
Rodzaje fal sejsmicznych
Typy trzęsień ziemi ze względu na przyczyny ich powstawania:
zapadliskowe, pochodzenia wulkanicznego, tektoniczne
Rodzaje obszarów w zależności od częstotliwości i siły trzęsień ziemi:
sejsmiczne, pansejsmiczne, asejsmiczne
Skala Mercallego a skala Richtera
Ruchy orogeniczne
Powstawanie gór fałdowych
Zjawiska towarzyszące procesom górotwórczym
Budowa teoretycznego pasma górskiego
Budowa geologiczna i ewolucja Karpat
Metamorfizm
Rodzaje metamorfizmu
Główne czynniki metamorfizmu i ich rola w procesie metamorfizmu
Zależność budowy wewnętrznej skał metamorficznych od głównych czynników metamorfizmu
Najważniejsze minerały skał metamorficznych
Skały metamorficzne strefy epi
Skały metamorficzne strefy mezo
Skały metamorficzne strefy kata
Skały osadowe
Klasyfikacja skał osadowych
Minerały allogeniczne a minerały autogeniczne
Skały okruchowe - cechy strukturalne
Skały okruchowe - cechy teksturalne
Systematyka skał okruchowych
Skały alitowe - charakterystyka petrograficzna
Skały pochodzenia chemicznego i organogenicznego: skały węglanowe, skały krzemionkowe, skały gipsowe, anhydrytowe i solne
Wietrzenie fizyczne ( insolacja, dezintegracja granularna, eksfoliacja, zamróz, krystalizacja soli) i chemiczne (oksydacja, redukcja, hydratacja, karbonatyzacja, rozpuszczanie, hydroliza)
XI. Geologia historyczna
Metody określania wieku skał. Wiek bezwzględny a wiek względny
Prekambr - świat organiczny i paleogeografia
Kambr, ordowik, sylur .................itd. - świat organiczny i paleogeografia
I inne ujęcie: terminy geologiczne, których znajomość ułatwi zdanie egzaminu. Po opanowaniu zagadnień przedstawionych powyżej, w celu powtórzenia materiału proszę zdefiniować pojęcia z listy zamieszczonej poniżej.
Skorupa Ziemi
Płaszcz Ziemi
Jądro Ziemi
Moho
Litosfera
Astenosfera
"Warstwa" granitowa
"Warstwa" bazaltowa
"Warstwa" perydotytowa
Skorupa kontynentalna i oceaniczna
Krzywa hipsograficzna
Szelf
Stok kontynentalny
Podnórze kontynentalne
Równia abisalna
Ryft
Uskok transformacyjny
Plutonizm
Ognisko magmowe
Intruzja
Intruzje zgodne
Intruzje niezgodne
Porządek krystalizacji (szereg Bowena)
Dyferencjacja magmy
Stadia krystalizacji magmy
Wulkanizm
Lawa
Erupcja centralna, linijna, arealna
Eksplozje, ekstruzje, stratowulkany
Wulkan tarczowy i kopułowy
Hipocentrum a epicentrum
Fale sejsmiczne ( P, S, ).
Skala Richtera i Mercallego
Magnituda a intensywność trzęsienia ziemi
Insolacja
Dezintegracja granularna, eksfoliacja
Zamróz
Wietrzenie hydratacyjne
Szereg Goldicha
Warstwa
Miąższość warstwy
Uziarnienie frakcjonalne
Synklina i antyklina
Oś i promień fałdu
Amplituda a wysokość fałdu
Fałd stojący a pochylony
Fałd obalony a leżący
Fałd przewalony
Fleksura
Płaszczowina
Okno i czapka tektoniczna
Uskoki zrzutowe
Uskoki przesuwcze
Uskoki rotacyjne
Lustro tektoniczne
Zadziory i rysy tektoniczne
Rowy tektoniczne
Zręby tektoniczne
Rodzaje ciosu
Metamorfizm izochemiczny a allochemiczny
Skały: orto-, para-
Metamorfizm dyslokacyjny
Metamorfizm termiczny
Metamorfizm kontaktowy
Metamorfizm regionalny
Diaftoreza
Lahar
Less
Flisz
Molasa
Terran
Ewaporaty
Transgresja i regresja morza
Niezgodności sedymentacyjne
Izostazja
Molasa
Orogeneza
Fazy fałdowań
Platforma
Tarcza
Dryft kontynentów
Spreading dna oceanicznego
Prądy konwekcyjne w płaszczu
Strefa Benioffa
Strefa subdukcji
Pryzma akrecyjna
Ofiolit
Aktualizm geologiczny
Wiek izotopowy
Wiek względny
Warwochronologia
Dendrochronologia
Litostratygrafia
Biostratygrafia
Tefrochronologia
Ośródka
Odcisk
Skamieniałości przewodnie