Temat: Uwarunkowania stochastyczne w procesie zarządzania zapasami.
Co jest przyczyną powstawania zapasów?
I. Przyczyną powstawania zapasów jest różnica w intensywności strumienia dostaw (dopływu) i strumienia odpływu, czyli strumienia zużycia.
II. Przyczyna: różnica między zużyciem planowanym a zużyciem faktycznym.
Dlaczego występują te dwie przyczyny?
Źródłem ich jest przede wszystkim to, że procesy zużycia są generalnie procesami stochastycznymi. Po stronie dopływu występują różne zakłócenia, awarie, strajki, co powoduje utrzymanie zapasów tzw. bezpieczeństwa (niekiedy nazywane gwarancyjnymi, minimalnymi lub buforowymi).
Zapasy wyrobów gotowych wynikają z różnicy między strumieniem produkcyjnymi a strumieniem zbytu. Zapasy te powinny spowodować rytmiczne zaopatrzenie odbiorców między kolejnymi cyklami produkcyjnymi wyrobów.
Jakie są czynniki, które kształtują zapasy produkcyjne?
Ogólnie są to czynniki:
1. zewnętrzne:
- warunki dostaw, które określają transport i dystrybucja:
- sezonowość produkcyjnych dostaw,
- formy zaopatrzenia,
- warunki zbytu,
- czynniki ekonomiczno - finansowe (ceny, warunki kredytowania itd.)
2. wewnętrzne:
- warunki magazynowania,
- techniczno - organizacyjne przygotowanie do produkcji,
- charakter zużycia produkcyjnego,
- same właściwości materiałów, wyrobów, procesu technologicznego.
Ogólnie wyróżnia się trzy metody sterowania zapasami:
I metody statystyczne,
II metody optymalizacyjne,
III metody dynamiczne (normy zużycia).
I. Metoda statystyczna (metoda ekstrapolacji prostej) charakteryzuje się tym, że podstawowa
wielkość sterująca np. normy zapasów ustala się na podstawie danych z okresów poprzednich, przy czym dodatkowo uwzględnia się zmianę warunków zaopatrzenia i zużycia w danym okresie.
Wyróżniamy:
- prostą metodę statystyczną
- metodę statystyczno- analityczną
W prostej metodzie statystycznej normę zapasów ustala się wykorzystując dane o ich średnim
poziomie w okresie sprawozdawczym - chodzi o dobowe zużycie materiałów. Metoda ta pozwala ustalić normy indywidualne dla pojedynczych asortymentów i normy grupowe.
W metodzie statystyczno -analitycznej obliczenia opierają się na analizie cykliczności dostaw. Chodzi tu o odstęp między kolejnymi dostawami. Na podstawie analizy wyznacza się normę zapasu zmiennego, zapasu minimalnego.
Bibliografia:
1.Gołembska E., Kompendium wiedzy o logistyce, PWN, Poznań 2010.
2.K. Ficoń, Procesy logistyczne w przedsiębiorstwie, Impuls, Gdynia 2001.