Proces technologiczny - jest częścią procesu produkcyjnego związaną bezpośrednio ze zmiana kształtu, wymiarów, jakości powierzchni, właściwości fizykochemicznych przedmiotu.

Technologia - całokształt wiedzy dotyczącej konkretnej metody wytworzenia jakiegoś dobra lub uzyskania określonego efektu przemysłowego lub usługowego.Wiele produktów wymaga zastosowania lub może być wytworzonych w różnych technologiach (np. aparat fotograficzny lub cyfrowy aparat fotograficzny), a o ich wyborze decyduje wiele czynników technicznych, ekonomicznych, społecznych czy kulturowych, jak np. koszt, czas, obwarowania prawne, bezpieczeństwo, wygoda itp.

Struktura procesu technologicznego (rys1)

Operacja - cześć procesu technolog. wykonywana na jednym stanowisku roboczym przez jednego pracownika na jednym przedmiocie bez przerw na inna prace.

Zamocowania - przyłożenie sił i momentów do przedmiotu obrabianego w celu zapewnienia niezmienności jego położenia podczas wykonywania danej operacji technologicznej. Przezbrojenie obrabiarki oznacza nowa operacje.

Pozycja - określenie położenia przedmiotu obrabianego, ustalonego w uchwycie lub na stole podziałowym względem narzędzia w jednym zamocowaniu.

Zabieg - cześć operacji technologicznej wykonywanej za pomocą tych samych śródków technologicznych przy niezmiennych parametrach obróbki zamocowania i pozycji.

Przejścia - polegają na zdjęciu kolejnych warstw materiału

Obróbka cieplna jest to zespół odpowiednio dobranych zabiegów cieplnych prowadzących do zmiany właściwości stali poprzez zmiany struktury w stanie stałym w wyniku zmian tem-peratury i czasu.

Hartowanie - rodzaj obróbki cieplnej stali, składający się z dwóch bezpośrednio po sobie następujących faz. Pierwsza faza to nagrzewanie materiału do temperatury powyżej przemiany austenitycznej (dla stali węglowej 727°C; zwykle 30°C do 50°C powyżej temperatury przemiany austenitycznej) i wygrzewanie, tak długo jak to potrzebne, by nastąpiła ona w całej objętości hartowanego obiektu. Drugą fazą jest szybkie schładzanie. Szybkość schładzania musi być taka, by z austenitu nie zdążył wydzielić się cementyt i jego struktura została zachowana do temperatury przemiany martenzytycznej, w której to austenit przemienia się w fazę zwaną martenzytem. Stal posiadająca strukturę martenzytyczną nazywana jest stalą martenzytyczną lub hartowaną. Hartowanie przeprowadza się, by podnieść twardość i wytrzymałość stali.

Nawęglanie - zabiegiem cieplnym polegający na dyfuzyjnym nasyceniu węglem warstwy powierzchniowej obrabianego materiału. Do nawęglania używa się stali niskowęglowej (do 0,25% zawartości węgla), by zmodyfikować własności powierzchni materiału w dalszych obróbkach np. zwiększyć jej twardość, a co za tym idzie odporność na ścieranie, przy równoczesnym pozostawieniu miękkiego, elastycznego rdzenia stali niskowęglowej. Zawartość węgla w strefie nawęglania wzrasta do 1-1,3%, a głębokość nawęglania wynosi najczęściej 0,5 do 2 mm.

Obróbka skrawaniem - rodzaj obróbki ubytkowej polegający na zdejmowaniu ( ścinaniu ) małych części obrabianego materiału zwanych wiórami. Proces ten realizuje się narzędziami skrawającymi. Cechą wszystkich takich narzędzi jest klinowy kształt części roboczej, zwanej ostrzem skrawającym. Przedmiot, jak i narzędzia skrawające muszą zachowywać podczas procesu obróbki odpowiednie położenie i wykonywać odpowiednie ruchy względem siebie. Obróbka skrawaniem wykonywana jest na obrabiarkach.

Sposoby realizacji obróbki skrawaniem:

-frezowanie (walcowe, czołowe) - kształtowanie płaszczyzn i rowków

-toczenie - do obróbki powierzchni zewnętrznych i wewnętrznych przedmiotów w kształcie brył obrotowych

-wiercenie - wykonywanie otworów

-rozwiercanie - wykańczanie otworów walcowych

-powiercanie - powiększanie otworów walcowych

-przeciąganie i przepychanie - wykańczanie otworów niewalcowych

-struganie i dłutowanie - obróbka narzędziem wykonującym ruch posuwisto-zwrotny

Rodzaje obróbki skrawaniem:

-zgrubna

-średnio dokładna

-dokładna

-bardzo dokładna

Ramowy proces technologiczny wału stopniowanego hartowanego na cała długość lub na niektórych powierzchniach: 1. przecinanie materiału.2.prostowanie.3.nakiełkowanie. 4.obróbgka zgrubna.5.obróbka kształtująca.6.hartowanie i odpuszczanie.7.prostowanie. 8.obróbka wykańczająca.9.obróbka b.dokładna.10.kontrola jakości.

---