Sferoidyzacja - polega na skupianiu grafitu w strukturze kuleczek za pomocą pierwiatskow takich jak np. Na, Cezu
Zalety żeliwa sferoidalnego - wytrzymalsze na działające siły, które rozchodzą się na grafit, który ma budowę kuleczek w materiale
ŻELIWA:
- połowiczne - składa sięz cementytu i grafitu (węgiel w postaci cementytu i grafitu)
- białe - zawiera cementyt Fe3C - powoduje twardość i kruchość, odporne na ścieranie
- szare - dzieli się na zwykle, zmodyfikowane i sferoidalne
= modyfikowane - składa się z grafitu ( ma strukturę nici)
= zwykłe - składa się z grafitu w postaci gałęzi ( ma strukturę gwieździstą) , bardzo mała wytrzymałość na pęknięcia
= sferoidalne - składa się z grafitu w postaci kuleczek, które jest najbardziej z tych trzech odporne na siły działające na niego, stosowane jest w wałach rozrządu
Modyfikacja siluminu - przeprowadza się za pomocą dodania sodu lub strętu aby rozdrobnić cząstki krzemu, co powoduje większą wytrzymałość
Mosiądze - jednofazowe mają zawartość cynku do 39% co sprzyja lepszej plastyczności pod wpływem większej temperatury. Dwufazowe zawierają ponad 39% zawartości cynku i to powoduje pogorszenie warunków obrabiania plastycznego.
Stop łożyskowy - stopień czystości, hartowność, odporność na ścieranie, duża przewodność cieplna, mała rozszerzalność materiału, jednorodność struktury.
Siluminy - podeutektyczne i eutektyczne VS nadeutektyczne - mniejsza zawartość krzemu, lepsza plastyczność, (wydłużenia, przewężenia) mniejsza wytrzymałość, obudowy skrzyni biegów, mniej kruche / większa wytrzymałość, twardość, zwiększa kruchość, tłoki]
Składniki mające wpływ na właściwości żeliw:
- węgiel - postać cementyt
Durale - wieloskładnikowe stopy aluminium do przeróbki plastycznej. Najczęściej aluminium z miedzią i manganem. Lekkie i wytrzymałe. Zastosowanie w lotnictwie. Mała odporność na korozje. To stop aluminium z miedzi, molibdenem i manganem, a także niklem w celu zwiększenia plastyczności.
Właściwości stopów tytanu - dobre właściwości mechaniczne, odporność na korozję chemiczną, wysoka wytrzymałość własciwa ( stosunek wytrzymałości rozciągania do gęstości), duża plastyczność
Babbity - stop łożyskowy, którego głównym składnikiem są cyna i ołów. Zastosowanie .. łożysk. Duże obciążenie i duże prędkości obwodowe - właściwości wytrzymałościowe.
Skurcz odlewniczy - zmiana wymiarów materiału podczas krzepnięcia i stygnięcia odlewu. W połączeniu z nierównomiernym ostygnięciem jest odpowiedzialny za powstawanie w odlewie naprężeń, pęknięć i jamy skurczowej. Jest to zjawisko niepożądane.
Zmiana właściwości mechanicznych stali w zależności od struktury żeliwa:
- żeliwo rozgałęzione - słaba odporność na pękanie
- grafitu w postaci lamelkowej - słaba odporność na pękanie
- struktura w formie oczek grafitu - duża wytrzymałość na pękanie
Własciwości odlewniczych stopów aluminium i zastowania:
- duraluminium - lekki
- silumin - AlSi - lżejszy od AlZn, obudowa skrzyni biegów
- AlZn - korpusy przy odlewach gaźników
Rola Pb, P, Fc, Mn, Sn w mosiądzach:
- plastyczność, miękka, podatnośc na obróbkę plastyczną, antykorozyjność, poprawia plastyczność w mosiądzach
Zastosowanie brązów aluminiowych:
Niskie możliwości smarowania, tulejki samosmarujące, piasty tłoka, tulejki w główkach korbowodu
Zjawiska zachodzące w strukturze duralu podczas jego starzenia:
- traci właściwości wytrzymałościowe, staje się kruchy i pęka
Właściwości miedzi i zastosowania:
- dobra przewodność elektryczna, dobre właściwości plastyczne, odporna na korozję, utlenia się jedynie warstwa wierzchnia, gęstość 8889kg/m3. Zast: instalacje elektryczne, kanalizacja
Choroba wodorowa miedzi:
- pod wpływem styku dwóch powierzchni następuje rozbicie cząsteczek wody znajdującej się pomiędzy materiałami. Cząsteczki H2 przenikając wgłąb miedzi tworząc pęcherze, a także niszczenie materiału.
Nazwy głównych grup brązu:
- aluminiowe, berylowe, manganowe, krzemowe
Wpływ wielkości i kształtu grafitu na właściwości mechaniczne żeliwa:
- kształt grafitu w żeliwie szarym - zwykłym powoduje rozchodzenie się działających sił na całej strukturze, natomiast wielkość i kształt grafitu w żeliwie sferoidalnym powoduje ograniczenie rozchodzenia się sił w danym materiale
Tworzywa sztuczne:
Próbka pali się nie kopcącym płomieniem
- ciemniej i kapie = wyczuwalny zapach palonego białka (włosów), ze stopu można wyciągać nitki, PA
- kapie = po zgaszeniu płomienia wyraźnie wyczuwalny zapach parafiny, PE
= zapach ostry przypominający palące się znicze, ze stopu można wyciągać nitk, PP
- nie kapie, pali się trzaskającym płomieniem = próbka na powierzchni bąbel kuje, wyczuwalny zapach przypominający zmywacz do paznokci, PMMA
- zapala się z trudem, po wyjęciu z płomienia gaśnie = wyczuwalny zapach formaliny, PF
= wyczuwalny zapach palonej ryby, MF
Pali się kąpcącym płomieniem:
- kapie = zapach ostry, w dużych rozcieńczaczach przypominający hiacynty, PS
- nie kapie = zapach aromatyczny, PET
= gaśnie po wyjęciu z płomienia, ciemnieje w miejscu przypalenia, PC
= charakterystyczny duszący zapach, nierozpuszczalny, PUR
= bardzo ostry zapach, próbka pali się lub gaśnie po wyjęciu z płomienia, ciemnieje, w obecności drutu miedzianego daje zielony płomień, zwilżony papierek wskaźnikow poddany działaniu par zabarwieniu się od wydzielonego HCl.