Konspekt prezentacji maturalnej: Motyw rozstania w literaturze. Scharakteryzuj motyw i omów jego znaczenie w wybranych utworach literackich.

I. Literatura podmiotu:

1. Shakespeare W., "Romeo i Julia", tłum. Barańczak S., Poznań 2000

2. Mickiewicz A., "Konrad Wallenrod", Wrocław 1998

3. Prus B., "Lalka", oprac. Bachórz J., Wrocław 1998

4. Żeromski S., "Ludzie bezdomni", oprac. Maciejewska I., Wrocław 1987

5. Borowski T., "Pożegnanie z Marią i inne opowiadania", Wrocław 2001

II. Literatura przedmiotu:

1. Kott J. "Szekspir współczesny", Kraków 1997

2. Polańczyk D., "Konrad Wallenrod Adama Mickiewicza", Lublin 1997

3. Osmoła J., "Lalka Bolesława Prusa", Lublin 1997

4. Markiewicz H. "Ludzie bezdomni Stefana Żeromskiego", Warszawa 1963

5. Drewnowski T., "Ucieczka z kamiennego świata", Warszawa 1972

III. Ramowy plan wypowiedzi:

1. Określenie problemu:

1. różne ujęcia motywu rozstania w literaturze (pożegnanie z ukochanym, pożegnanie z rodziną...),

2. zawężenie tematu prezentacji do rozstań par literackich,

3. celem prezentacji scharakteryzowanie rozstań bohaterów i próba określenia roli tych rozstań w poszczególnych utworach literackich.

2. Kolejność prezentowanych treści:

1. "Romeo i Julia" - słynni kochankowie spotykali się i rozstawali, bo ze względu na konflikt rodów nie mogli być oficjalnie razem. Na pożegnanie Romeo mówi do Julii "Bądź zdrowa!" - wypowiedź ta wielokrotnie powtórzy się później w literaturze. Po wielu rozstaniach i powrotach następuje rozstanie ostateczne - w wyniku nieporozumienia kochankowie odbierają sobie życie;

2. "Konrad Wallenrod" - tytułowy bohater dwukrotnie rozstaje się z ukochaną Aldoną. Po raz pierwszy - gdy decyduje się na powrót do zakonu krzyżackiego (porzucenie ukochanej na rzecz ojczyzny), po raz drugi - gdy Aldona podąża za mężem jako pustelnica. Wallenrod przed popełnieniem samobójstwa żegna Aldonę słowami "bądź zdrowa".

3. "Lalka" - Wokulski żegna Izabelę słowami: "Farewell, miss Iza, farewell!". Jedno z bardziej dramatycznych pożegnań polskiej literatury ma miejsce po tym, jak Wokulski usłyszał prowadzoną po angielsku rozmowę narzeczonej ze Starskim (Izabela nie wiedziała, że Wokulski zna angielski);

4. "Ludzie bezdomni" - Judym poświęca życie z ukochaną dla służenia ubogim (porzucenie ukochanej dla wyższej idei). Joasia próbuje przekonać Judyma, by nie odrzucał jej miłości, ten jednak jest nieugięty. Wreszcie Joasia żegna doktora słowami "Szczęść ci Boże" i odchodzi.

5. "Pożegnanie z Marią" - rozstanie bez gestów i słów na pożegnanie. Bohater obserwuje, jak jego ukochana odjeżdża niemieckim transportem do obozu koncentracyjnego.

3. Wnioski:

1. sceny rozstań spełniają w literaturze istotną rolę (przyspieszanie akcji, efektowne zakończenie, funkcja ideowa...);

2. w literaturze mamy do czynienia nie tylko z rozstaniami ostatecznymi, ale też z powrotami następującymi po rozstaniach;

3. motyw rozstania przeważnie nie jest pierwszoplanowym tematem utworów literackich, przeplata się z innymi motywami;

4. omówienie słów A. Schopenhauera: "Każde pożegnanie ma coś ze śmierci, każde ponowne spotkanie coś ze zmartwychwstania"

IV. Materiały pomocnicze:

1. kartka z cytatami

---