OWIES SIEWNY, ZNACZENIE GOSPODARCZE :Kierunki hodowli owsa :-podniesienie intensywności, plenności, odporności na choroby i zmniejszenie podatności na wyleganie -dalsza hodowla form nagich owsa (pierwsza polska odmiana owsa nagiego Akt) oraz poprawa ich plenności i wartości użytkowych- zmniejszenie zawartości plewki (od kilkunastu %) w ziarnie u form oplewionych -dalsze zmniejszenie wrażliwości roślin na niskie pH i wolne jony glinu-hodowla dla rejonów górskich i podgórskich odmian o skróconym okresie wegetacji, obecnie są tylko dwie takie odmiany - Grajcar i Dukat -hodowla odmian o łodygach sztywniejszych, lecz nie krótszych niż 95cm i wykazujących większą odporność na patogeny wywołujące rdzę koronową - w hodowli owsa nagiego wyodrębnić dwa typy użytkowe ziarna: dla ludzi o wysokiej zawartości białka i beta-glukanów, lecz o niskiej zawartości tłuszczu oraz dla zwierząt o możliwie wysokiej zawartości białka i tłuszczu, lecz niskiej zawartości beta-glukanów, które u zwierząt monogastrycznych wyraźnie pogarszają jakość paszy- w obu typach - paszowym i konsumpcyjnym - należy zmniejszyć omszenie ziarna, jego podatność na porastanie oraz ustabilizować na niskim poziomie udział ziarniaków z plewką- podstawowym kierunkiem hodowli jest zmniejszenie różnicy w plenności formy nagiej i oplewionej i utrzymanie jej małych wymagań glebowych. KOMPLEKSOWA TECHNOLOGIA UPRAWY :
Zalecenia uprawy owsa na poszczególnych kompleksach glebowych : najlepsze - 5,8,9,11,12 można też uprawiać na 4,6,10. Optymalny termin siewu owsa w zależności od regionu: 15-25.03 - 01-10.04 Przedplony dla owsa : Dobre bobik, koniczyna, pszenica, rzepak. W zmianowaniu klasycznym owies występuje po okopowych lub w drugim roku po oborniku. Fitosanitarnie najbezpieczniejsze :ziemniak, lucerna, żyto.Przedplonem mykosanitarnie najgorszym dla owsa jest jęczmień ze względu na dużą patogeniczność grzybów bytujących w ryzosferze. Owies jest dobrym przedplonem dla innych zbóż, pełni rolę fitosanitarnego przerywacza, gdyż w jego uprawach kompleks chorób podsuszkowych oraz chorób przenoszonych przez glebę i resztki pożniwne występuje sporadycznie. Jednocześnie ryzosfera owsa jest bogato zasiedlona przez zbiorowisko grzybów niepatogenicznych dla pszenicy, jęczmienia i żyta. Ponadto owies wydziela specyficzne substancje organiczne, które oddziałują fungistatycznie na patogeny glebowe. Optymalna obsada kiełkujących ziarniaków owsa na 1m2 :
kompleks glebowy |
obsada |
żytni bardzo dobry zbożowo - pastewny mocnyzbożowy górski |
500-550 |
żytni dobry owsiano-ziemniaczanygórskiżytni słaby |
560-620 |
zbożowo-pastewny słaby owsiano-pastewny górski |
600-650 |
owies sieje się na głębokości 4cm w rozstawie rzędów 12-15cm
ilość wysiewu : 190-250 kg/ha, owsa nagiego o MTZ = 27g może wynieść 135-175 kg/ha Pobranie przez owies z jednostką plonu składników mineralnych w kg : pobranie z 1t ziarna i towarzyszącym plonem słomy (1:1,7)
N- 24 |
P2O5-12 |
K2O-36 |
CaO-11 |
MgO-6 |
Dawki fosforu i potasu na glebach o co najmniej średniej zasobności w przyswajalne formy tych składników mogą być równe ich wznosowi w plonie.
Na glebach ubogich w fosfor i potas do wymagań pokarmowych należy dodać różnice bilansowe na poprawę zasobności gleb, wynoszące 20-60 kg/ha P2O5 i 30-50 kg/ha K2O. Owies jest zbożem najwrażliwszym na niedobór mikroelementów, zwłaszcza miedzi i manganu, w mniejszym stopniu - cynku i molibdenu, najsłabiej reaguje na bor. Plonotwórcze działanie miedzi ujawnia się na glebach średnich i słabszych łatwo przepuszczalnych oraz w warunkach mało poprawnego przyrodniczo płodozmianu i wysokiego poziomu nawożenia azotem, a więc szczególnie w paszowym kierunku uprawy Dobór fungicydów do zaprawiania materiału siewnego owsa (IOR) : głownia pyląca, głownia zwarta - baytan Universal,dithane. mączniak prawdziwy - baytan Universal