sytuacje zwiększające i czynniki zmniejszające agresję: - boimy się, że nie dostaniemy tego, co chcemy.- nie wierzymy w siebie.- wcześniej okazywało się to skuteczne.- chcemy zwrócić na siebie uwagę.- chcemy zademonstrować swoją władzę.- chcemy wyładować złość ( będącą często wynikiem nierealnych oczekiwań).- chcemy manipulować innymi. wpływ emocji na procesy poznawcze i życie człowieka: Organizm człowieka stanowi nierozerwalną całość psychofizyczną. Zmiany zachodzące w psychice mają swe odzwierciedlenie w funkcjonowaniu sfery cielesnej. Każda emocja ma swój wymiar psychologiczny, dzięki czemu emocje odczuwamy w sposób subiektywny i wymiar fizjologiczny - obiektywna strona emocji. Wszelkim stanom emocjonalnym towarzyszy pobudzenie układu sympatycznego, co powoduje zmianę czynności niemal wszystkich narządów wewnętrznych. Mierząc i rejestrując zmienioną funkcję tych narządów można pośrednio wykryć poziom emocji. W związku z tym można mówić o psychofizjologicznych objawach reakcji emocjonalnej, o subiektywno - obiektywnym charakterze emocji Emocje w życiu człowieka: :·Pełnią funkcję motywacyjną -Wpływają na myślenie-mogą aktywizować myślenie, lub wpływać destrukcyjnie. Wpływając na treść myślenia powodują, że człowiek łatwo wierzy w to, co jest zgodne z jego pragnieniami-·Wpływają na zaburzenia psychosomatyczne - zwłaszcza, gdy trwają długo, mają znaczne natężenie i są tłumione i nierozładowane;-Generalnie emocje dodatnie w odpowiednim natężeniu polepszają sprawność działania, emocje ujemne pogarszają. zachowania asertywne, asertywna obrona swoich granic, asertywna odmowa: zachowania asertywne: - zespół zachowań interpersonalnych, wyrażających uczucia, postawy, życzenia, opinie, prawa innej osoby lub osób.;-bezpośrednie, uczciwe i stanowcze wyrażanie wobec innej osoby swoich uczuć, postaw, opinii lub pragnień w sposób respektujący uczucia, postawy, opinie, prawa i pragnienia drugiej osoby.;-mogą obejmować ekspresję takich uczuć jak: gniew, strach, zaangażowanie, nadzieję, radość, rozpacz, oburzenie lub zakłopotanie. Asertywna odmowa: - stwierdzenie czytelne, bezpośrednie, uczciwe i stanowcze. Powinno tam się znaleźć słowo nie i jasna informacja wyjaśnienia, co pozwoli na lepsze zrozumienie naszego postępowania. Jeżeli obawiamy się, że odmowa zostanie zrozumiana jako brak sympatii czy chęć odsunięcia się można dodać komentarz podtrzymujący relację.-nie zawiera pretensji ani usprawiedliwień;-najlepszym argumentem jest odwołanie się do siebie, do swoich osobistych preferencji( wolę, chcę, wybieram, jest dla mnie ważne, lub postanowień( mam zamiar, zdecydowałem).Obrona swoich granic-wyrażenie uczuć negatywnych- stopniowanie reakcji 1. Udzielenie informacji( mówię co mi się nie podoba w zachowaniu drugiej osoby, prośba o zachowanie się inaczej) 2.Wyrażenie uczuć( co w nas wzbudza zachowanie drugiej osoby, ponowienie swojej prośby) 3.Przywołanie zaplecza( informacja co mam zamiar zrobić jeśli osoba nadal nie zmieni swojego zachowania) 4. Skorzystanie z zaplecza( jeśli osoba się nie zmieni zachowujemy się zgodnie z tym co zapowiedziano w etapie 3.) wpływ stresu na funkcjonowanie zawodowe i osobiste człowieka, konstruktywne sposoby radzenia sobie ze stresem, objawy stresu. Sposoby radzenia sobie ze stresem:-Kształtowanie pozytywnego myślenia-Modyfikacja własnej filozofii życia-Ocena poznawcza zagrożenia-Zdrowy styl życia (odpowiednia dieta, porzucenie nałogów, uprawianie sportu, odpoczywanie, umiejętne gospodarowanie czasem, pielęgnowanie hobby itp.)-Świadome oddychanie-Wizualizacje-Relaksacje Oznaki stresu: 1.W sferze fizjologicznej:-przyspieszone bicie serca, przyspieszony oddech;-zmiana ciśnienia krwi;-napięcie mięśni;-suchość w gardle i ustach;-częste oddawanie moczu-bóle pleców, szyi i innych części ciała;-zaburzenia menstruacyjne;-niestrawność;-bóle głowy;- częste przeziębienia;- potliwość;. 2. W sferze emocjonalnej:- lęk, rozdrażnienie, złość;- zamykanie się w sobie;- zakłopotanie;- labilność emocjonalna (chwiejność emocjonalna); 3. W sferze poznawczej:- „łuki pamięciowe”, zapominanie;- trudności w koncentracji;- ogólny brak zainteresowań;- schematyzm myślowy, brak plastyczności w myśleniu;- chaos myślowy; 4. W sterze behawioralnej: -impulsywność;- drżenie, tiki nerwowe;- nerwowy uśmiech;- trudności w mówieniu;- zgrzytanie zębami;- zmiany w odżywianiu;- palenie w dużej ilości papierosów;- nadużywanie alkoholu, leków;- sięganie po narkotyki;. Wpływ stresu : Psychiczne reakcje stresowe mają elementy behawioralne, emocjonalne i poznawcze. Łagodny stres może podnieść poziom wykonania, a nawet być doświadczany jako przyjemny i inspirujący. Umiarkowany stres zakłóca zachowanie i może prowadzić do wielokrotnego wykonywania stereotypowych czynności. Silny stres tłumi zachowanie i zazwyczaj wywołuje dysfunkcjonalne reakcje. Do emocjonalnych reakcji stresowych należą rozdrażnienie, gniew i depresja, które działają destrukcyjnie na nasz organizm.