PRAWO
WYKŁAD 9
Dawność, przedawnienie
Dawność
Dawność - to wszystkie instytucje prawa cywilnego związane z upływem czasu.
Terminy zawite
Przedawnienie
Zasiedzenie
Przemilczenie
Dwa ostatnie to prawa rzeczowe.
Ad. 1
Termin zawity - to termin po upływie którego uprawnienie wygasa.
Terminy mogą być zawarte opisowo np. umawiam się z Janem Kowalskim że pieniądze wpłyną przed świętami.
Data dzienna - z konkretną datą
Jeżeli termin przypada na dni wolne od pracy termin przesuwa się na następny dzień roboczy (wyjątek stanowi wypłata). Sobota to nie dzień ustawowo wolny od pracy.
Miesiąc jest ważny 30 dni wtedy gdy nie jest wymagana ciągłość.
Ad. 2
Przedawnienie - polega na tym że upływ czasu nie doprowadzi do wygaśnięcia zobowiązania. Zobowiązanie w którym roszczenie się przedawniło przekształca się w zobowiązanie naturalne inaczej mówiąc niezupełne, co oznacza że spełnienie zobowiązań uzależnione jest od woli dłużnika, to znaczy że nie można dłużnika sądownie przymusić do wykonania zobowiązania.
Jeżeli zobowiązanie spełnione jest dobrowolnie lub pod wpływem błędu nie ma podstaw do odszkodowania.
Przedawnienie uwzględniane jest tylko na zarzut dłużnika, to znaczy że dłużnik może nie wykonywać zobowiązań gdy zasądzi….
Jeżeli wierzyciel zasądzi zaległą złotówkę z odsetkami a dłużnik się nie odwoła od tego, musi zapłacić.
Terminy ogólne (podstawowe)
3 lata - przedsiębiorca ma 3 lata na dochodzenie roszczeń
3 lata - dla roszczeń wynikających ze świadczeń okresowych
10 lat - dla pozostałych
Terminy szczególne
Roszczenie sprzedaży - 2 lata
Umowa zlecenia i o dzieło - 2 lata
Termin przedawnienia po uszczerbku na zdrowiu jest równy 20 lat
Szkoda (odszkodowanie) - 2 lata do 6tyś.
Bieg terminu przedawnienia może być zawieszony lub przerwany.
W przypadku zawieszenia biegu termin przedawnienia po przerwie biegnie od początku!!!
Zawieszenie
Zawieszenie - bieg terminu przedawnienia (przesłanki)
Gdy chodzi o roszczenie dzieci przeciwko rodzicom - przez czas pozostawania przez te dzieci pod władzą rodzicielską.
Roszczenia osób pozostających pod opieką lub kuratelą przeciwko opiekunom lub kuratorom
Roszczenie małżonka przeciwko drugiemu małżonkowi przez czas trwania związku małżeńskiego.
Siła wyższa - zdarzenie zewnętrzne którego nie można przewidzieć i nie można zapobiec
Przedawnienie (przesłanki)
Uznanie długu przez dłużnika. Np. rozłożenie na raty lub odstąpienie od odsetek.
Wszczęcie mediacji
Skierowanie sprawy do sądu lub innego organu powołanego do rozstrzygania sporu lub egzekucji roszczeń. (wystarczy nadać na poczcie pozew do sądu)
Nie można w drodze umowy skracać lub przedłużać terminu przedawnienia.
Nie można z góry zrzec się korzystania z zarzutu przedawnienia.
Można natomiast zrzec się z korzystania zarzutu przedawnienia po upływie przedawnienia.
Nie można zrzec się zrzeczenia.