Wyższa Szkoła Morska W Szczecinie Zakład Diagnostyki i Remontów Maszyn Okrętowych
Laboratorium Remontów Maszyn i Urządzeń Okrętowych
Imię i nazwisko: Robert Dąbrowski	Grupa:	Zespół:
		Numer ćwiczenia:
Temat ćwiczenia: Radiologiczne metody wykrywania nieciągłości materiałów
Data wykonania ćwiczenia:	Data oddania sprawozdania:
Prowadzący:	Ocena:	Podpis:

1. Wstęp :

W metodach radiologicznych stosujemy dwa rodzaje promieniowania, promieniowanie X i promieniowanie γ czyli fale o dużych częstotliwościach i o małych długościach. Promieniowanie tego typu ma zdolność do przenikania przez ciała stałe, w których jest ono osłabiane w wyniku działania dwóch zjawisk:

rozpraszania i absorpcji. Efekt rozproszenia jest efektem niekorzystnym i który staramy się ograniczyć do minimum. Do badań stosujemy efekt absorpcji który polega na absorbowaniu przez cząsteczki danego materiału pewnej części promieniowania przez nie przechodzącego. Przy czym ilość zaabsorbowanej przez materiał energii zależy od rodzaju i grubości jego warstwy. Do najlepiej absorbujących materiałów należą uran oraz ołów.

Promieniowanie stosowane w badaniach jest nazywane także promieniowaniem przenikliwym i jest bardzo szkodliwe dla organizmów żywych, jeżeli zostanie pobrane w dużej dawce. Aby nie dopuścić do nadmiernego napromieniowania stosuje się specjalne osłony ołowiane, a każdy z wykonujących badania za pomocą promieniowania przenikliwego nosi ze sobą specjalny dozymetr służący do pomiaru dawki przyjętego promieniowania.

Istota badań polega na przepuszczeniu przez element badany odpowiedniej dawki promieniowania i pomiar dawki która opuściła materiał z drugiej strony.

Znając dawkę początkową i uzyskaną można stwierdzić ile promieniowania pochłonął badany materiał a więc jaka jest jego struktura wewnętrzna (jakie występują w nim nieciągłości).

Zestaw do badania składa się ze źródła promieniowania oraz detektora promieniowania pomiędzy którymi umieszcza się obiekt badany. Jako źródła stosuje się lampy rentgenowskie lub izotopy pierwiastków emitujących promieniowanie γ. Jako detektory stosuje się m.in. błony fotograficzne czułe na promieniowanie (radiografia), folie ołowiowe (emitujące elektrony po napromieniowaniu), kamery promieniowania przenikliwego (radioskopia), czujniki mierzące natężenie pola (radiometria).

2. Część praktyczna :

Ponieważ laboratorium nie jest wyposażone w stanowisko gwarantujące bezpieczne przeprowadzenie ćwiczenia, w czasie ćwiczeń zapoznaliśmy się z metodami radiologicznymi i ich zastosowaniem oraz dokonaliśmy oceny radiogramów złącz spawanych na których ocenialiśmy wady spawalnicze.

3. Ocena wad spawalniczych uwidocznionych na radiogramach:

Sprawdzany radiogram: podejrzenie:

1. 059 30 gniazdo pęcherzy

2. N10 brak przetopu spoiny

3. N213 pęcherze kuliste

4. NR380 gniazdo pęcherzy

5. 03 przyklejenie brzegowe

6. 05 przyklejenie brzegowe

7. 06 przyklejenie brzegowe

8. 27 podtopienie grani

9. 027 gniazdo pęcherzy

10. 0460 pęcherze, podtopienie grani

11. - gniazdo pęcherzy

rozproszenie

absorpcja

Promieniowanie

promieniowanie

nieciągłość

różne stopnie osłabienia promieniowania, zależne od grubości warstwy materiału

źródło promieniowania

badany element

detektor promieniowania

---