Wyklad -prawo konkurencji


Czynem nieuczciwej konkurencji jest zgodnie z ustawą z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.

Norma zawarta w tym przepisie nazywana jest klauzulą generalną, zawierającą ogólne określenie czynu nieuczciwej konkurencji. Jest to ramowa regulacja, która na użytek danego stanu faktycznego będzie podlegała uściśleniu. Na ogół klauzuli generalnej przypisuje się pełnienie funkcji definiującej, uzupełniającej i korygującej. Pierwsza z nich przejawia się w tym, iż przepis art. 3 stanowi wskazówkę definicyjną dla czynów uznanych za nieuczciwe. Funkcja uzupełniająca jest często wykorzystywana w orzecznictwie i przejawia się
w ocenie czynów, nie podpadających pod żaden szczegółowy przepis ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, samodzielnie na podstawie art. 3 ust. 1. Z kolei funkcja korygująca pozwala na skorygowanie kwalifikacji jako czynu nieuczciwej konkurencji w sytuacji, w której stan faktyczny odpowiada przesłankom wynikającym z przepisów części szczegółowej ustawy, jednak w konkretnych okolicznościach określone działania w sposób nieznaczny naruszały interes innych uczestników rynku, nie zakłócając zasad konkurencji ani nie naruszając interesu klienta.

Dla uznania czynu za czyn nieuczciwej konkurencji działanie przedsiębiorcy musi być bezprawne. Bezprawność zachodzi w razie sprzeczności działania przedsiębiorcy z prawem (bezprawność w ścisłym znaczeniu) lub z dobrymi obyczajami (bezprawność w szerokim tego słowa znaczeniu).

Ustawa w art. 3 ust. 2 wskazuje przykładowy katalog czynów nieuczciwej konkurencji. Czynami nieuczciwej konkurencji są w szczególności:

W razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji, przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, stosownie do art. 18 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, może żądać zaniechania niedozwolonych działań; usunięcia skutków niedozwolonych działań; złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie; naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach przewidzianych w kodeksie cywilnym oraz wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści. Jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony można domagać się zasądzenia sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego. Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przewiduje zatem roszczenia zarówno majątkowe i niemajątkowe, które zmierzają do zabezpieczenia przed dalszym stosowaniem czynów nieuczciwej konkurencji, jak również do zrekompensowania przedsiębiorcy szkody powstałej w sytuacji ich dokonania.

„Praktyki rynkowe” to pojęcie dotychczas niezdefiniowane w prawie polskim. W ustawie z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym rozumie się przez nie każde działanie przedsiębiorcy, jego zaniechanie, sposób postępowania, oświadczenie lub informację handlową, w szczególności reklamę i marketing, bezpośrednio związane z promocją lub nabyciem produktu przez konsumenta. Praktyka rynkowa może to być działanie faktyczne lub prawne dotyczące konsumentów, przybierające postać informacji handlowej, związanej bezpośrednio lub promocją lub nabyciem produktu przez konsumenta.

Nieuczciwość praktyki została określona przez spełnienie przesłanek: sprzeczności
z wymaganiami dobrych obyczajów w obrocie konsumenckim oraz istotnego zniekształcenia lub możliwości zniekształcenia zachowania rynkowego przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu.

Przez dobre obyczaje, zgodnie z podejściem ekonomiczno-funkcjonalnym, rozumie się zachowanie przedsiębiorcy zorientowane na zapewnienie niezakłóconego funkcjonowania konkurencji, przez rzetelne i niezafałszowane współzawodnictwo jakością, ceną i innymi pożądanymi przez klientów cechami oferowanych towarów lub usług. Za sprzeczne z dobrymi obyczajami należy uznać również czyny zabronione zasadami deontologii zawodowej lub tzw. kodeksami etyki zawodowej.

Klauzula generalna zakazuje nieuczciwych praktyk stosowanych przez przedsiębiorców wobec konsumentów. Podobnie jak w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji zawarto przykładowe wyliczenie rodzajów nieuczciwych praktyk. Wyliczenie to ma charakter ilustracyjny i posiada cechy katalogu otwartego, na co wskazuje zwrot „w szczególności”. Nieuczciwe mogą być praktyki nazwane i nienazwane. Za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się w szczególności praktykę rynkową wprowadzającą w błąd oraz agresywną praktykę rynkową, a także stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk.

Praktyka rynkowa wprowadzająca w błąd może przybrać zarówno formę działania, jak i zaniechania. O działaniu wprowadzającym w błąd można mówić w sytuacji, jeżeli działanie to w jakikolwiek sposób powoduje lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął. Praktykę rynkową uznaje się za zaniechanie wprowadzające w błąd, jeżeli pomija istotne informacje potrzebne przeciętnemu konsumentowi do podjęcia decyzji dotyczącej umowy i tym samym powoduje lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął.

Praktykę rynkową uznaje się za agresywną, jeżeli przez niedopuszczalny nacisk w znaczny sposób ogranicza lub może ograniczyć swobodę wyboru przeciętnego konsumenta lub jego zachowanie względem produktu, i tym samym powoduje lub może powodować podjęcie przez niego decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął. Ustawa wskazuje, iż za niedopuszczalny nacisk uważa się każdy rodzaj wykorzystania przewagi wobec konsumenta, w szczególności użycie lub groźbę użycia przymusu fizycznego lub psychicznego, w sposób znacznie ograniczający zdolność przeciętnego konsumenta do podjęcia świadomej decyzji dotyczącej umowy.

Novum w systemie prawa polskiego jest uznanie za nieuczciwą praktykę rynkową wprowdzającą w błąd nieprzestrzeganie przez przedsiębiorców kodeksów dobrych praktyk, których przedsiębiorca zobowiązał się przestrzegać, o ile przed­siębiorca, stosując praktykę rynkową, powołał się na fakt związania kodeksem.

Ustawa zawiera szczegółowy katalog praktyk zakazanych w każdych okolicznościach, tzw. czarną listę nieuczciwych praktyk. W praktyce eliminuje to potrzebę wykazywania nieuczciwości tych zachowań, gdyż są one uznane za takie przez ustawodawcę ex lege.

W razie dokonania nieuczciwej praktyki rynkowej przez przedsiębiorcę każdy konsument, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać zaniechania tej praktyki, usunięcia skutków tej praktyki, złożenia stosownych oświadczeń, naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych, w szczególności zwrotu przez przedsiębiorcę kosztów związanych z nabyciem produktu, oraz zasądzenia sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej, lub ochroną dziedzictwa narodowego i co ważne - także ochroną konsumentów.


Wyszukiwarka