IDEA ZARZĄDZANIA WIEDZĄ
1. Wiedza
- Alwin Toffler i Peter Drucker zapowiedzieli społeczeństwo wiedzy (wcześniej było społeczeństwo informacji)
- wiedza jako intelektualny kapitał umożliwiający uczenie się nowych rzeczy, rozwiązywanie problemów, tworzenie kluczowych kompetencji i nowych wyzwań dla organizacji;
- kwestia zarządzania wiedzą urosła do rozmiarów poważnego problemu naukowego (i organizacyjnego);
- szeroki zakres technologii i zastosowań zarządzania wiedzą dla celów praktycznych i akademickich;
- „wiedza jest potęgą” F. Bacon;
-A. Eistein „Informacja nie jest wiedzą. Wiedza jest doświadczeniem. Wszystko pozostałe - to informacja”;
- wiedza zawiera zbiór faktów i reguły intuicyjnie nabyte przez eksperta w ciągu wielu lat praktyki. W relacji mistrz-uczeń mistrz dzieli się unikalną wiedzą, która pochodzi z doświadczenia i nie jest do odnalezienia w podręcznikach;
- wiedza w zachodniej epistemologii (teoria poznania) jest tradycyjnie definiowana jako „uzasadnione prawdziwe przekonanie lub sądy”
2. Przyczyny rozwoju dziedziny zarządzania wiedzą
- informacyjne przeładowanie i chaos;
- kondensacja informacji;
- segmentacja i specjalizacja umiejętności;
- konkurencja;
„To co uzyskaliśmy, to olbrzymie nie przeselekcjonowanej i nie przetworzonej informacji. Natomiast to, co z wielkim trudem staramy się znaleźć to wiedza potrzebna dla szybkiej reakcji na wymagania i oczekiwania naszych pracowników i klientów”. [Serban 2002]
3. Sondaż Malhortra (2001) wykazał, że średnio:
- 26% wiedzy w organizacji jest przechowywana na papierze;
- 20% w postaci elektronicznej;
- 42% przechowywane jest w „umysłach” pracowników.
Organizacje zaczynają rozumieć, że uzyskanie i dzielenie się doświadczeniem i umiejętnościami pracowników pozwoli zaoszczędzić pieniądze, zapobiec lub obniżyć przerwy w pracy i wzmocnić radzenie sobie z utratą pracowników.
Właściwości, które wyróżniają wiedzę spośród wszystkich innych zasobów:
- nieuchwytna i jej pomiar jest dość trudny;
- niestabilna, czyli w każdej chwili może zniknąć;
- w większości przypadków zakotwiczona w umysłach ludzi posiadających wolną wolę;
- posiada szeroki zasięg wpływów w organizacji (tzn. „wiedza” to „władza”);
- nie może być kupiona w każdej chwili i bardzo często charakteryzuje się długim czasem gromadzenia;
- wiedza może być używana przez różne procesy w tym samym czasie;
- wiedza nie jest zużywana, a więc odwrotnie - zwiększa się w trakcie jej wykorzystywania.
4. Rodzaje wiedzy
- wiedza zindywidualizowana: esencja (istota) - istniejąca tylko i wyłącznie w ludzkich umysłach
- wiedza strukturalna
* kodyfikowana (ustalona) w instrukcjach i raportach;
* częściowo akumuluje się w oparciu o informacje dostępne w bazach danych.
- wiedza organizacyjna jest rozpatrywana jako proces uczenia się w ramach organizacji.
Wiedza nieustruktyryzowana i trudna do skodyfikowania to wiedza ukryta (tacit knowledge)
- osobista, uzależniona od kontekstu;
- trudna do sformułowania
- uzależniona od specyficznego kontekstu;
- trudna do sformułowania i słabo udokumentowana;
- wysoce operacyjna i sprawna w umyśle posiadacza wiedzy;
Wiedza ukryta odzwierciedla pewne automatyczne procesy podświadomości, przebiegające bez świadomej kontroli i niezauważalne przez jednostkę.
Skuteczność osiągania celów stawia przed zarządzaniem wiedzą zadanie zapewnienia możliwości konwersji wiedzy ukrytej (tacit) w wiedzę formalną i dostępną (explicit)
Paradoks związany z inżynierią wiedzy: im wyższy stopień ekspertyzy (...............???................)
Zarządzenie wiedzą formalną przy zastosowaniu rozmaitych technologii informacyjnych [systemy oparte na wiedzy (knowledge-based systems), wiedzy dostępnej przy pomocy technologii opartych na sieciach komputerowych]
Zarządzanie kapitałem intelektualnym w postaci kapitału strukturalnego i kapitału ludzkiego.
5. Komponenty systemu zarządzania wiedzą:
1) wiedza;
2) proces zarządzania;
3) stosunki ludzkie oparte na zaufaniu;
4) technologie informacyjne;
5) kultura organizacyjna skierowana na wiedzę
6) elastyczna struktura organizacji;
7) wskaźniki wydajności, wykonania i nagrody.
6. Obiekty zarządzania wiedzą
1) wiedza organizacyjna;
2) pracownicy intelektualni;
3) proces zarządzania wiedzą;
4) techniki informacyjne.
7. Czynniki zarządzania wywierają wpływ na pracowników intelektualnych
1) przywództwo
2) wzmocnienie
3) wskaźniki wydajności (wykonania i nagrody)
4) kultura organizacyjna
Organizacje mogą usprawnić, ułatwić proces zarządzania wiedzą poprzez definicje zasad, a również przez zespół odpowiedzialnych zarządców.