1. W życiu każdego człowieka następuje moment w którym zadaje sam sobie najtrudniejsze pytania. Jednym z nich jest pytanie o życie a właściwie o jego sens. Poszukując na nie odpowiedzi ludzie próbują odnaleźć swoje życiowe idee. Oczywiście każdy człowiek inaczej spogląda na ten problem. Dlatego też nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, gdyż zależy ona od osoby która je sobie zadaje. Bo przecież jest to indywidualną sprawą każdego z nas. Wielu filozofów w swoich rozważaniach oraz wielu pisarzy w swoich powieściach poruszyło temat odnalezienia własnej idei życiowej. Każdy z nich inaczej odpowiadał na to pytanie. Posługując się wartościami bohaterów książek sensem życia może być szczęście, uczciwe życie, pomoc drugiemu człowiekowi, miłość ale również kariera, pieniądze i wiele innych rzeczy które można by wymieniać bez końca. Ja w swojej wypowiedzi chciałabym przytoczyć kilka argumentów za pomocą przedstawienia różnych historii bohaterów literackich w których można znaleźć odpowiedź na zadawane pytanie.
2.a Często poszukiwanie sensu życia odbierane jest jako próba odnalezienia samego siebie. Człowiek próbując odpowiedzieć sobie na pytanie o sens ludzkiej egzystencji zaczyna sobie uświadamiać że tak naprawdę nie może tego zrobić gdyż jest zagubiony w otaczającym go świecie. Nie potrafi odnaleźć swojej roli w społeczeństwie ani się w nim zaklimatyzować. Zauważa, że dopóki nie będzie w stanie postawić sobie życiowych celów do których będzie dążył nie uda mu się odnaleźć odpowiedzi na pytanie o sens swojego dalszego życia. Uważam że odszukanie wartości którymi człowiek będzie się kierował w życiu jest jednym z elementów pomagającym w znalezieniu sensu życia a co za tym idzie odnalezienia samego siebie. Kierowanie się nimi ma ogromny wpływ na to co nas spotyka dlatego ustalenie własnych wartości którymi chcemy się kierować w życiu jest bardzo ważne. Podobnie jak wielu ludzi tak i bohaterów literackich postanowiło odpowiedzieć sobie na to jakże trudne pytanie aby móc odnaleźć się w świecie.
2.b-Judym Jedną z prezentowanych przeze mnie powieści będzie przedstawiona w utworze Stefana Żeromskiego pt.„Ludzie bezdomni” historia doktora Tomasza Judyma. Lekarz nie bardzo potrafił znaleźć sobie miejsce w społeczeństwie. Wyobcowany ze środowiska w którym się wychował z niechęcią je wspomina. Poznanie niewielkiej wartości moralnej, egoizmu i pogardy do niższych sfer ludzi ze świata bogatych wcale nie dawało mu satysfakcji i nie spełniało jego oczekiwań.. Dlatego też starał się włożyć jak najwięcej wysiłku w walkę z obojętnością. Niestety owa walka stała się daremna. Nie znalazł zrozumienia wśród społeczeństwa. Jego wrażliwość na zło i potrzeba działania na rzecz potrzebujących stała się powodem jego osamotnienia i bezdomności. Jednak współwinne są także jego życiowe wybory. Zna on naturę ludzką i wie że ciepło domowego ogniska jakie może zapewnić mu Joasia jako żona przesłoni mu problemy innych, potwierdza to słowami: „Zakiełkuje we mnie przyschłe nasienie dorobkiewicza. Ja siebie znam”. Kiedy rozstaje się ukochaną skazując tym samym siebie na samotność nie jest pewien czy postąpił właściwie. Zrezygnował ze szczęścia, usłuchał głosu obowiązku, ponieważ wybór którego dokonał nie był podyktowany uczuciowymi przesłankami lecz nakazem jego sumienia: „Otrzymałem wszystko, co trzeba... muszę to oddać, com wziął. Ten dług przeklęty...”. Tomasz Judym podejmuje walkę z poczucia odpowiedzialności i z obowiązku jaki narzuca mu jego pochodzenie i pozycja lekarza. Staje się to jego sensem życia i celem który pragnie osiągnąć.
2.b-Korzecki Kolejnym bohaterem tej powieści próbującym odnaleźć sens swojego życia jest Inżynier Korzecki. Był on intelektualistą dekadentem. Sam o sobie mówił: „Ja nie mogę żyć jak miliony ludzi”. Odczuwał on głęboką obawę z powodu podłości świata która nie pozwalała mu znaleźć ulgi w życiu. Niepokój wewnętrzny, który zmuszał go do wędrówek po świecie w poszukiwaniu ukojenia i odnalezienia swojego sensu życia spowodowany był strachem przed samotnością i lękiem przed śmiercią. Jego wykorzenienie polegało na świadomym odrzuceniu tradycyjnego niosącego szczęście sposobu życia. Ucieczkę znalazł w świecie samobójczej śmierci którą dokładnie zaplanował. Swoim sposobem rozwiązania problemów życiowych upewnił wszystkich w słowach które wypowiedział podczas rozmowy z doktorem Judymem: „Dla mnie na Ziemi nie ma miejsca”. W tej historii mamy przedstawiony przykład ucieczki przed problemami i poddanie się bez walki swoim słabościom. Inżynier Korzecki nie potrafiąc odnaleźć życiowych idei postanowił zakończyć swoje męki poprzez śmierć.
2.c Kolejną powieścią tego samego autora mogącą posłużyć jako przykład jest „Przedwiośnie”. Historia Cezarego Baryki jest na pewno idealnym odzwierciedleniem odpowiedzi na postawione wcześniej pytanie. Autor uczynił bohatera reprezentantem całego ówczesnego młodego pokolenia, przeżywającego dramat ideowy i poszukującego właściwej drogi w życiu. Młody Baryka przez długi czas próbował odnaleźć swoje wartości życiowe do których powinien dążyć i w końcu mu się to udaje. Duży wpływ na cel życia jaki postawił sobie Cezary miał na pewno dom w którym się wychowywał, rodzice oraz wydarzenia polityczne. Gdy wrócił do kraju podjął studia medyczne i pracę u wiceministra. Wtedy szybko uległ wpływowi środowiska biorąc udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Jego wystąpienie na spotkaniu komunistycznym i stwierdzenia na temat klasy robotniczej obudziły w Cezarym pragnienie odnalezienia najskuteczniejszej i zbawczej drogi dla narodu polskiego w celu natychmiastowych zmian. Pragnie on urzeczywistnić mit „szklanych domów” które są dla niego symbolem dostatku i szczęścia. Te wartości stają się dla młodego Baryki nadrzędne i nadają sens jego życiu. Po długich zastanowieniach staje on na czele robotniczej manifestacji i idzie na Belweder w celu osiągnięcia zmian.
2.d Dwaj bracia bohaterowie „Brzeziny” Jarosława Iwaszkiewicza Bolesław i Stanisław, także poszukują życiowego celu. Stanisław przyjeżdżając do Brzeziny do brata wie że długo już nie będzie żył dlatego też korzysta z każdej chwili. Jest optymistycznie nastawiony do świata, wesoły nie myśli o niszczącej go chorobie. Zdaje sobie sprawę z nadchodzącej śmierci. Jego celem staje się jedynie radość z każdego dnia przed odejściem ze świata. I udaje mu się to. Ostatnie miesiące Stasia przynoszą mu taką wiedzę o życiu, możliwość głębokich uczuć i doznań jakich nie zaznał nigdy przedtem: „Trzy następne dni, przez które deszcz lał bez najmniejszego przestanku, były najszczęśliwszymi dniami w życiu Stasia. Harmonia świata, która mu się odkryła tego wieczora - przyprawiła go o uczucie niezwykłej pełni, ponad którą unosił się szept ciepłego i nieustannego deszczu”. Bolesław natomiast jest oziębłym pesymistą, nienawidzi brata że zburzył jego spokój. Myśli nawet o zamordowaniu Stanisława, ponieważ przeszkadza mu pogoda ducha jaką prezentuje brat. Od śmierci żony Bolesław żyje w zamknięciu, nic go nie cieszy. Jednak śmierć Stanisława wyzwala w nim nowe nadzieje: „Po śmierci Stasia Bolesław spostrzegł, że to dopiero rozwiązało mu życie. Razem z nieobecnością brata zjawił się pogodny spokój, pogodzenie się ze wszystkim co go spotkało, którego przedtem nie miał ”. Postanawia zerwać z przeszłością, nie powracać już do niej, pragnie żyć w spokoju - z dala o Brzeziny, od złych wspomnień.
2.e Często jednak bywa że postawiony wcześniej cel w życiu zostaje przesłonięty innym. Tak też się dzieje w powieści Zofii Nałkowskiej pt.„Granica”. Główny bohater Zenon Ziembiewicz wyznaczył sobie w życiu bardzo prosty cel: żyć uczciwie. Jednak bardzo szybko zrezygnował z niego i postawił sobie inny. Chęć zrobienia kariery za wszelką cenę przesłoniła mu wartość życiową z którą pragną początkowo żyć w zgodzie. W swym nowym postanowieniu jest tak wytrwały że godzi się na kolejne ustępstwa. Na każdym szczeblu kariery wyrzeka się sowich ideałów i idzie na kompromis. Początkowo próbuje oszukać sam siebie, znajduje różne pozorne usprawiedliwienia dla swojego postępowania. Mimo, iż żona przypomina mu że: „Chodzi o to, że musi coś przecież istnieć! Jakaś granica, za którą nie wolno przejść, za którą przestaję się być sobą”. Bohater przekonany, że stanowi wyjątek wsłuchuje się jedynie we własne racje i unika jakichkolwiek opinii. Staje się przy tym człowiekiem bezwzględnym i bez żadnych skrupułów. Żyje według zasad które kiedyś były dla niego obce i staje się marionetką w rękach wpływowych ludzi. Ponosi klęskę swoich wcześniejszych marzeń o niezależności. Potwierdza ją słowami: „Jest się takim jak myślą ludzie nie jak myślimy o sobie my, jest się takim, jak miejsce, w którym się jest”. Bohater zaprzepaszcza wszelkie swoje idee i cele postawione sobie w życiu. Skompromitowany jako człowiek, mąż i polityk Zenon Ziembiewicz wybiera samobójstwo.
3.a Tak więc możemy zauważyć ogromną różnorodność w postawach życiowych i pomysłach na odnalezienie swojego własnego sensu życia. Wielu bohaterów literackich tak jak wymieniony Tomasz Judym nie jest pewnych słuszności swoich decyzji podjętych po wpływem poczucia obowiązku odpłacenia się za uzyskaną łaskawość losu. Nie potrafienie odnalezienia siebie w otaczającym świecie lub niekonsekwencja swoich decyzji i zmiana ich na własną korzyść staje się często powodem samobójstwa tak jak w przypadku Inżyniera Korzeckiego lub Zenona Ziembiewicza. Śmierć ta jest wyraźnym symbolem poddania się problemom oraz ucieczki przed nimi. Często na wybór dalszej drogi życiowej lub wyznaczenia sobie celów do których dążymy mają wpływ inni ludzie, sytuacja w jakiej znajdujemy się w danej chwili oraz codzienne wydarzenia z którymi mamy doczynienia tak też było w przypadku przedstawionej historii braci Stanisława i Bolesława z opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza lub Cezarego Baryki z „Przedwiośnia”.
3.b Mimo tego iż pytanie o ludzką egzystencję jest jednym z najtrudniejszych pytań w naszym życiu to każdy z nas sam indywidualnie czasami nieświadomie potrafi sobie na nie odpowiedzieć. Każdy wybór w naszym życiu, każda podjęta decyzja ma wpływ na nasze dalsze życie i jest elementem odpowiedzi na to pytanie. Ogromny wpływ ma na nas również system wartości którym kierujemy się w życiu. Osobiście uważam że konsekwencja zgodności miedzy wartościami moralnymi a podjętymi decyzjami jest bardzo ważna. Powoduje ona równowagę dzięki której człowiek może być w pewnym stopniu przekonany o słuszności swoich decyzji w stosunku do własnego sumienia a co za tym idzie równowagi psychicznej.