W głąb jamy ustnej; język ślizga się po powierzchni siekaczy, dziąseł, podniebienia twardego możliwie jak najdalej w kierunku jamy gardłowej, a następnie w ten sam sposób powraca do pozycji wyjściowej;
- przy opuszczonej szczęce dolnej ruch języka na przemian do górnych i dolnych dziąseł;
- przy otwartej jamie ustnej przód języka dotyka na przemian ostatnich zębów trzonowych po obu stronach szczęki dolnej i górnej ( unikać współruchów żuchwy);
- dotykanie zaostrzonym przodem języka różnych punktów w jamie ustnej: poszczególnych górnych i dolnych zębów, dziąseł, podniebienia twardego i miękkiego;
- ułożenie języka w kształcie rulonika;
- język ułożony w kształcie rulonika, dmuchany w ten sposób, że po wietrze przepływa tylko przez rulonik;
- przy nieruchomym języku w kształcie rulonika rozciągamy wargi na boki;
- język ułożony w kształcie rulonika wewnątrz jamy ustnej tuż za zębami;
Po zbliżeniu siekaczy i spłaszczeniu warg dmuchać powietrze przez rulonik (ćwiczenia przygotowujące do artykulacji s, z);
- kilka krotnie zagwizdać;
- ułożenia języka w kształcie łyżeczki;
- przy układzie języka w kształcie łyżeczki wewnątrz jamy ustnej zbliżamy siekacze, zaokrąglamy wargi i dmuchamy na język; jeśli boki języka zostaną dociągnięte do górnych zębów, otrzymamy prawidłowe brzmienie głosek szumiących (ćwiczenie przygotowujące do artykulacji głosek sz, ż);
- unoszenie i opuszczanie tyłu języka; przód języka opiera się o dolne zęby lub dziąsła, tył języka wykonuje rytmiczne ruchy, unosząc się i opadając na dno jamy ustnej (ćwiczenie przygotowujące do artykulacji głosek k, g)
- przyciskanie górnej powierzchni przodu języka do podniebienia twardego tuż za dziąsłami; boki języka zakrywają zęby górne, przy tym układzie należy unosić i opuszczać szczękę dolną;
- przyciskanie górnej powierzchni przodu języka do podniebienia twardego tuż za dziąsłami; boki języka zakrywają zęby górne; przy lekko opuszczonej szczęce, nagłe oderwanie języka od podniebienia z charakterystycznym szmerem (mlaskanie);
- przyciskanie górnej powierzchni przodu języka do podniebienia twardego tuż za dziąsłami; boki języka zakrywają zęby górne; przy tym układzie spłaszczanie i zaokrąglanie warg przy podniesionej i opuszczonej szczęce;
- język ułożony płasko przylega do bocznych zębów i dziąseł szczęki górnej, luźny przód języka wykonuje ruch do zębów górnych i dolnych, następnie do górnych i dolnych dziąseł;
- język ułożony płasko przylega do bocznych zębów i dziąseł szczęki górnej; język wielokrotnie uderza o dziąsła górne, następnie zaleca się wielokrotnie wymówić głoski t (ttt) i d (ddd); w dalszej części ćwiczeń zalecamy zbliżyć przód języka do dziąseł na odległość około 1 mm i dmuchać na język (ćwiczenie przygotowujące do artykulacji głoski r);
- zabawa Języczek na defiladzie: mówimy dzieciom, że ich języki wędrują na defiladzie; raz - czubek języka na górną wargę, dwa - czubek języka do lewego kącika ust, trzy - czubek języka na dolną wargę, cztery - czubek języka do prawego kącika ust; ruchy języka muszą być energiczne i zdecydowane; tempo liczenia dostosowane do możliwości ruchowych dzieci; po kilkakrotnym wykonaniu ćwiczenia należy zmienić kierunek musztry języka;
- zabawa Chory kotek: dzieci słuchają bajeczki Stanisława Jachowicza czytanej przez logopedę (lub nauczyciela), a momentach, w których mowa o jedzeniu (wymieniane są nazwy potraw, które lubi kotek), oblizują się;
- zabawa Języczek-wędrowniczek: opowiadamy dzieciom następującą treść: wasz języczek wybrał się na spacer po jamie ustnej, by sprawdzić co się w niej znajduje; najpierw dotyka do górnej i dolnej wargi, do kącików ust, potem chowa się, przesuwa czubkiem po wewnętrznej części warg, po zębach (część wewnętrzna i zewnętrzna), dotyka kolejno poszczególnych zębów, jakby je chciał policzyć (ćwiczenia logarytmiczne - dotykanie do zębów na dźwięk bębenka, klaśnięcia, mocnej części taktu przy akompaniamencie), dotyka na zmianę do górnych i dolnych dziąseł, przesuwa po dolnych dziąsłach aż do wędzidełka pod językiem, unosi się do góry i przesuwa od górnych zębów, przez górne dziąsła, podniebienie twarde (wzdłuż szwu łączącego oba listki podniebienne podniebienia twardego) do podniebienia miękkiego i tylnej ściany gardła; na koniec wędrówki języczek wraca do przodu jamy ustnej i głaszcze wargi (oblizywanie);
- zabawa Parskanie źrebaczka: czubek języka wsunięty między ściśnięte….