Biologiczne podstawy wychowania
Dok. Dorota Młyńska (antropologia)
„Znamy dziecko w ułamku, w segmencie jego życia, a musimy poznać w wielu typach i indywidualnościach, odmianach poprzez pierwsze i drugie dzieciństwo i okres dojrzewania w wielu profilach fizycznego i duchowego wzrostu'
Janusz Korczak
Złożoność rozwoju psychicznego i fizycznego dziecka. Pomimo tego , ze poznajemy dziecko i znamy jego fazy rozwoju, to nasza wiedza jest tylko ułamkiem tego, co powinniśmy poznać.
Wszyscy przechodziliśmy przez te same fazy rozwoju, jesteśmy równi (pod względem moralności i etyki) i zarazem różnorodni np. pod względem inteligencji i wyglądu zewnętrznego.
ONTOGENEZA- (rozwój osobniczy)proces rozwoju organizmu od momentu poczęcia (zapłodnienie komórki przez plemnik) aż do śmierci. Zmiany w organizmie okresie życia osobniczego
FILOGENEZA- (rozwój rodowy) zmiany w szeregach międzypokoleniowych. Może być rozpatrywany jako suma kolejnych ontogenez.
Co to jest ANTROPOGENEZA?
FAZA ONTOGENEZY:
*FAZA PRENATALNA
*FAZA NOWORODKOWA/NIEMOWLĘCA
*FAZA PONIEMOWLĘCA
*FAZA WCZESNOSZKOLNA
*FAZA PÓŹNOSZKOLNA
*FAZA POKWITANIA
*FAZA STABILNA - PO ZAKOŃCZENIU ROZWOJU
*FAZA STAROŚCI
GENOTYP- wyposażenie genetyczne danego osobnika, suma genów zawartych w chromosomach. Jest on stały i niezmienny w czasie trwania życia organizmu. Jest podstawą do determinizmu.
FENOTYP-zespół cech morfologicznych i funkcjonalnych, realizuje się na bazie genotypu. Jest wypadkową współdziałania czynników genetycznych i środowiskowych.
ROZWÓJ BIOLOGICZNY
(FUNKCJA MATEMATYCZNA)
ROZWÓJ- proces uporządkowanego wzrostu i różnicowania będący wynikiem współdziałania genów i środowiska zewnętrznego.
ROZWÓJ OSOBNIKA(R)
W każdym czasie (f1) jest funkcją czynnik genetyczny(G) i środowiskowy(E) i czasu (T) jaki upłynął od momentu powstania zygoty(t1) do czasu badania(tn)
Rti = f(G,E,T); gdzie i= 1,2,3,4….n
WARIANCJA <=> ZRÓŻNICOWANIE
WARIANCJA- ILOŚCIOWA ANALIZA ZMIENNOŚCI CECH.
TO PRZECIĘTNY KWADRAT ODCHYLEŃ WARTOŚCI FENOTYPOWYCH CECH POSZCZEGÓLNYCH OBIEKTÓW OD ICH ŚREDNIEJ ARYTMETYCZNEJ.
VP-VG+VE
VP wariancja fenotypowa
VG wariancja genetyczna
VE wariancja środowiskowa
VG = VA + VD + VI
VA składnik addytywny (dotowanie, sumy)
VD składnik dominacji
VI składnik interakcji
VG Miarą zmienności genetycznej cech jest wariancja jej wartości genotypowej która ma trzy źródła
suma genów, ujawnia się niezależnie, zawsze
D- element, w którym ujawnia się determinacja jednego elementu nad drugim.
Dominacja matki nad ojcem
Hemofilia(choroba krwi, na przykładzie rodu królewskiego kr Wiktora)