PODSTAWY EKONOMII
PROGRAM WYKŁADÓW
Wydział Prawa i Administracji. Kierunek: Administracja,
Rok akademicki 2008/2009 Semestr letni, 30 godzin.
Wykładowca: dr Jacek Zaucha
Wykłady multimedialnie w formie slajdów PP.
1. EKONOMIA JAKO NAUKA
Rzadkość. Ekonomiczne myślenie i wybór ekonomiczny. Ograniczoność a możliwości produkcji. Co to jest ekonomia i czym się zajmuje. Mikroekonomia i makroekonomia. Szkoła klasyczna. Strona popytu i strona podaży. Główne problemy ekonomiczne. Teoria ekonomii rys historyczny.
2-3. RYNEK, POPYT, PODAŻ
Rynek. Uczestnicy gry rynkowej. Popyt, podaż i czynniki je określające. Prawa popytu i podaży. Cena równowagi rynkowej. Elastyczność popytu i podaży i jej znaczenie przy kształtowaniu ceny czy płaceniu podatków. „Niewidzialna ręka rynku”. Modele konkurencji. Zalety i wady mechanizmu rynkowego. Równowaga konsumenta. Równowaga producenta. Dobra publiczne. Efekty zewnętrzne. Jazda na gapę. Ekonomiczne aspekty podejmowania decyzji administracyjnych. Ekonomiczne aspekty złego i dobrego prawa
4. POMIAR STRUMIENIA EKONOMICZNEGO - PRODUKT NARODOWY I DOCHÓD NARODOWY
Ruch okrężny produkcji i przychodów. Dopływy i odpływy. Pojęcie i metody obliczania produktu krajowego brutto. Czy PKB jest dobrym miernikiem dobrobytu społecznego?. PKB/per capita w Polsce i na świecie.
5. CYKL KONIUNKTURALNY - CZYLI ZMIANY PKB W CZASIE. WZROST GOSPODARCZY
Pojęcie i wskaźniki koniunktury. Krótkookresowe zmiany bieżącego PKB - cykl koniunkturalny. Morfologia cyklu (fazy cyklu). Mechanizm cyklu koniunkturalnego.. Wskaźniki koniunktury w Polsce. Jak zmieniał się PKB w Polsce w okresie transformacji ustrojowej. Ocena bieżącej koniunktury w Polsce - analiza głównych wskaźników makroekonomiczych. Prognoza gospodarcza dla Polski na 2009 rok i lata następne. Pojęcie i wskaźniki koniunktury. Klasyczny a współczesny cykl koniunkturalny. Testy koniunktury - przykłady i znaczenie dla makroekonomii. Wzrost i rozwój gospodarczy. Czynniki wzrostu. Mierniki wzrostu.. Wzrost gospodarczy jako podstawowy cel polityki gospodarczej. Wzrost gospodarczy w krajach OECD. Zmiany PKB długookresowe (wzrost) i krótkookresowe (koniunktura).
6. POPYT KREUJE PODAŻ - KEYNESOWSKI MODEL FUNKCJONOWANIA GOSPODARKI. JAK ZACHOWUJE SIĘ GOSPODARKA W KRÓTKIM OKRESIE.
Czynniki determinujące produkcję i zatrudnienie w krótkim okresie. Jaki jest klucz do utrzymania wysokiej produkcji i zatrudnienia?. Keynesowska równowaga bieżąca (podejście od strony całkowitych wydatków). Rola wydatków autonomicznych. Koncepcja mnożnika (model mnożnikowy) oraz analiza z wykorzystaniem krzywych zagregowanego popytu AD i krótkookresowej podaży zagregowanej SAS (model AD-SAS).
7. PODAŻ KREUJE POPYT - KLASYCZNY MODEL FUNKCJONOWANIA GOSPODARKI. JAK ZACHOWUJE SIĘ GOSPODARKA W DŁUGIM OKRESIE.
Założenia pełnego modelu równowagi długookresowej typu AD-LAS. Produkt potencjalny i pełne zatrudnienie. Procesy dostosowawcze w długim okresie - „niewidzialna ręka rynku”. Polityka makroekonomiczna w krótkim i długim okresie. Szoki ekonomiczne.
8.BUDZET PAŃSTWA i POLITYKA FISKALNA
Budżet państwa i jego zadania. Czy jest możliwa podażowa polityka fiskalna? Klin podatkowy i krzywa Laffera. Polityka ekonomiczna rządu Stanów Zjednoczonych w latach 1981 - 1988 - REAGANOMIKA. Skutki polityki ekonomicznej R. Reagana dla gospodarki amerykańskiej. Program fiskalny G. Busha. Problem deficytu budżetowego. Budżet Polski 2009 r. - założenia, struktura, saldo. Deficyt budżetowy i jego finansowanie. System podatkowy w Polsce - jaki jest i jaki powinien być? "Ile państwo zabiera państwu?" - porównanie rocznych obciążeń w Polsce i na świecie. "Vatowanie", czy jesteśmy w punkcie krytycznym na krzywej Laffera?. Cele i kierunki zmian w polskim systemie podatkowym. Reforma finansów publicznych. Polityka fiskalna skutki długo i krótkookresowe.
9. SYSTEM PIENIĘŻNO-KREDYTOWY I POLITYKA PIENIĘŻNA
Pieniądz i jego funkcje. Geneza pieniądza. Kreacja pieniądza. Agregaty pieniężne. Równowaga na rynku pienięznym Bank centralny i kontrola podaży pieniądza - cele i instrumenty polityki pieniężnej. Stopy procentowe a realne procesy gospodarcze - drogi oddziaływania polityki pieniężnej na PKB. Doktryny bankowości centralnej na świecie i w Polsce - Fed. i EBC. Cele i instrumenty polityki pieniężna Rady Polityki Pieniężnej. Kryteria konwergencji. Strategia polityki pieniężnej RPP (1998-2009). Dynamika podstawowych stóp procentowych NBP a cel inflacyjny. Skutki polityki pieniężnej RPP. Czynniki determinujące kurs złotego. Polityka pieniężna skutki długo i krótkookresowe.
10. INFLACJA
Rodzaje i przyczyny inflacji. Inflacja w USA od początków 19 wieku. Mierzenie inflacji - indeksy cen, deflator. Zastosowanie indeksów cenowych w polityce gospodarczej. Rodzaje inflacji i sposoby jej zwalczania.. Wpływ inflacji na życie gospodarcze - koszty oraz korzyści.. Inflacja w Polsce w latach 1989-2008. Inflacja bazowa i oczekiwania inflacyjne. Rola Rady Polityki pieniężnej w walce z inflacją: cel inflacyjny i skuteczność jego osiągania. Kryteria inflacyjne strefy Euro.
11. BEZROBOCIE W POLSCE I NA ŚWIECIE
Problem równowagi i nierównowagi na rynku pracy. Rynek pracy w Polsce. Rodzaje bezrobocia. keynesowskie wyjaśnienie bezrobocia. Bezrobocie i recesja a inflacja - krzywa Phillipsa. Bezrobocie w Polsce i UE - poziom, dynamika, przyczyny i sposoby jego ograniczania.
12. BILANS PŁATNICZY
Obieg okrężny w gospodarce otwartej. Bilans płatniczy i jego części składowe. Równowaga zewnętrzna. Kursy walut: kurs realny i efektywny, mechanizm kursu płynnego i stałego. Rynek pieniężny, równowaga na tym rynku. Wpływ zmian kursu walutowego na poszczególne składowe bilansu płatniczego. Czynniki determinujące eksport netto. Zakłócenia równowagi w bilansie obrotów bieżących. Wpływ władz publicznych na zmiany w bilansie płatniczym. Kto w Polsce odpowiada za pomiar bilansu płatniczego. Zmiany w bilansie płatniczym Polski 1989-2008. Czy bilans powinien być dodatni czy ujemny.
13. Polityka regionalna Unii Europejskiej
Geneza polityki regionalnej UE, Fundusze Strukturalne, Zasady Polityki Regionalnej, Budżet Polityki regionalnej. Fundusze Strukturalne. Programy operacyjne. NPR. Programy horyzontalne w tym INTERREG III B
14. Egzamin zerowy
LITERATURA DO STUDIOWANIA:
1. Milewski R. [red.], Podstawy ekonomii. PWN, Warszawa 1998
2. Samuelson P.A., Nordhaus W.D., Ekonomia. PWN, Warszawa 2004 /najnowsze, uaktualnione wydanie/
Szczepaniec M., Makroekonomia Ćwiczenia, Wydawnictwo UG Gdańsk 2003
1