Antropologia ćw[1][1]. 18.12, SOCJOLOgia, Antropologia


Levi Strauss Eksponat strukturalizmu

O świcie zewnętrznym wiemy to co pojmujemy przy pomocy zmysłów. Zjawiska które postrzegamy mają cechy, które im przypisujemy, gdyż działanie naszych zmysłów jak i konstrukcja naszego mózgu są tak pomyślane, by mogły porządkować i interpretować odbierane bodźce.

Ważna cecha - niszczymy ciągłość przestrzeni i czasu, które nas otaczają, dzielą je na odcinki i stajemy się predysponowani do tego by uważać że środowisko nasze składa się z niezliczonej liczby odrębnych przedmiotów należących do klas, z których każda ma swoją nazwę, a przemijanie czasu jest sekwencją odrębnych wydarzeń.

Ludzie tworzą sztuczne przedmioty naśladują naturę tak jak ją pojmują tzn. że produkty kultury ludzkiej są podzielone i uporządkowane w ten sposób jak ludzie sobie wyobrażają , że podzielona i uporządkowana jest natura.

Rozpoznawanie przez nas kolorów jest reakcją na zmiany jakości światła - jego natężenie rozumianego jako czynnik powodujący różnicę między ciemna i jasną barwą - oraz długości jego fal.

Mechanizm porządkujący, istniejący w naszym mózgu działa w ten sposób, że każdego kto nie jest daltonistą, łatwo nauczyć, że zieleń jest przeciwieństwem czerwieni, jak czerń jest przeciwieństwem bieli. Czerwony to kolor niebezpieczeństwa. „Niebezpieczeństwo” czerwieni pochodzi od „naturalnego” skojarzenia krwi. Zielony jedź, czerwony-stój, przygotuj się do zatrzymania - żółte (leży pośrodku między zielonym i czerwonym.

1/ Widmo kolorów występuje w przyrodzie jako kontinum.

2/ w umyśle kontinum - z oddzielnych segmentów.

3/ umysł ludzki poszukując odpowiednich symboli dla oznaczenia przeciwieństwa +/- wybiera kolor zielony i czerwony.

4/ brak ciągłości spowodowany ustaleniem dwóch przeciwstawnych biegunów nie zadowala ludzkiego umysłu, który poszukuje symbolu dla określenia stanu pośredniego.

5/ żółty jako oddzielny segment pośredni między zielonym i czerwonym

6/ ostateczny produkt kultury - trójkolorowy uliczny sygnał - uproszczone naśladownictwo zjawiska występującego w przyrodzie - widma kolorów.

Nałożymy jeden schemat na drugi, kolory stają się symbolami odpowiednich instrukcji: istniejąca w przyrodzie struktura związków między kolorami jest taka sama , jak logiczna struktura związku między trzema instrukcjami.

Istoty ludzkie mają tendencję do bezpośredniego kojarzenia koloru czerwonego z krwią ( jeśli mają wybierać z których 3 kolorów dla treści „stop - niebezpieczeństwo”):

1/ Zdefiniowaniu badanych zjawisk jako stosunku pomiędzy dwiema lub większą ilością kategorii rzeczywistych lub możliwych

2/ zbudowaniu tablicy możliwych permutacji między tymi kategoriami;

3/ poddaniu tej tablicy analizie która dopiero na tym poziomie może dotrzeć do koniecznych związków, gdyż zjawisko empiryczne, które stanowiło punkt wyjścia było jedynie jedną z możliwych kombinacji, których system należałoby uprzednio zrekonstruować.

Związki istniejące w przyrodzie służą wzorem przy tworzeniu produktów kultury między którymi utrzymują się te same związki.

Dla Levi Straussa przyroda jest rzeczywistością istniejącą, „gdzieś na zewnątrz” rządzące w niej prawo dostępne- przynajmniej po części - ludzkim badaniom, ale nasze możliwości jej poznania są poważnie ograniczone naturą aparatu, przy pomocy którego ją poznajemy.

Teza Levi Straussa obserwując sposób pojmowania przyrody, stosowane przy tym metody klasyfikacji oraz sposób operowania kategoriami będącymi tej klasyfikacji rezultatem, będziemy mogli wykryć istotę mechanizmu myślenia.

Badając podstawowe struktury zjawisk kulturowych, odkrywamy naturę człowieka - fakty prawdziwe zarówno w odniesieniu do mnie czy do was jaki i do nagich dzikusów z centralnej Brazylii. L. Strauss „ Etnografia daje mi zadowolenie intelektualne: jako historia dotykająca swymi krańcami historii świata i mojej historii - odsłania zarazem ich wspólną rację.”

Wszystkie kultury są tworami umysłu ludzkiego, to gdzieś pod powierzchnia muszą tkwić jakieś wspólne im wszystkim cechy.

Przedstawiciele starszego pokolenia: Bastion, Frazer - twierdzą że skoro wszyscy ludzie należą do tego samego gatunku, to muszą istnieć uniwersalne cechy psychologiczne objawiające się w istnieniu na całym świecie, podobnych zwyczajów wśród społeczności, które osiągnęły to samo stadium rozwoju ewolucyjnego.”

Uniwersalna cecha kultury ludzkiej - wtedy jedynie gdy w odniesieniu do struktur, nigdy zaś w odniesieniu do poszczególnych ich elementów.

Podstawowa teoria Jacobsona - dot. fonetycznych cech wyróżniających i uniwersalnych, a jedynie o to chodzi w wypadku L. Straussa.

Opis „trójkąta kulinarnego”

Jacobs uważa że małe dzieci zapamiętują brzmienie podstawowych samogłosek i spółgłosek, co umożliwia im artykulację dźwięków w pewnej określonej kolejności - zgodnie z obowiązującymi wzorami znaczeniowymi. Na początek dziecko poznaje podstawowe przeciwieństwa między samogłoską a spółgłoską rozróżniając ich głośność. Podział ze względu na wysokość tonu jednorodnej dotychczas spółgłoski na składową („p”) o małej częstotliwości i składową („t”) o wysokiej częstotliwości, wylicza spółgłoskę welarną „k” o dużej sile głosu uzupełnia samorodną samogłoskę „a” o małej sile głosu zostają uzupełnione przez odpowiadające im samogłoski „u”

L. Strauss stwierdza, że jak nie ma na świecie społeczności ludzkiej, która nie miałaby języka mówionego, nie ma także która w ten czy inny sposób nie warzyłaby przynajmniej niektórych pokarmów. Jedzenie warzone można uznać za jedzenie świeże i surowe przetworzone i dzięki środkom kulturowym podczas gdy jedzenie zepsute jest jedzeniem świeżym i surowym przetworzonym przy pomocy środków naturalnych.

Dwie opozycje bierne: przetworzone (nie)przetworzone i kulturowo/naturalne które są zinternalizowane.

Pokarm surowy znajduje się w połowie drogi pomiędzy naturą i kulturą, nie jest istotne dla L. Straussa, faktem jest że większość nieprzetworzonego pożywienia ludzkiego mieści się w kategoriach zwierzęta i rośliny i tworem kultury i natury.

I Pieczenie - proces w którym mięso wchodzi w bezpośredni kontakt ze środkiem powodującym przetworzenie bez pośrednictwa innych przedmiotów.

II Gotowanie - proces w którym surowa żywność ulega rozkładowi.

III Wędzenie - proces powolnego, całkowitego przetworzenia pokarmu, odbywa się bez pomocy urządzeń będących wytworem kultury, za pośrednictwem powietrza.

Pieczenie i wędzenie są procesami po stronie natury, gotowanie po stronie kultury, z punktu widzenia produktu końcowego - wędzenie po stronie kultury, a gotowanie po stronie natury.

L. Strauss uważa że: zwierzęta po prostu jedzą swoje pożywienie, a żywnością jest dla nich wszystko, co jest im dostępne i co instynkt zalicza do kategorii „rzeczy jadalne”.

Istoty ludzkie - po odstawieniu od piersi matki, takich instynktów nie mają.

Konwencje obowiązujące w danym społeczeństwie określają, co jest jedzeniem, a co nie, jak również co się je przy jakiej okazji.

Dieta poszczególnych społeczeństw ludzkich uzależniona jest repertuaru dostępnych surowców i istniejących rodzajów żywności (inna w Anglii a inna wśród Indian).

Pieczone mięso honorowe miejsce w menu, w środku posiłku, a z drugiej strony jedzenie gotowane zarówno na parze jak i w wodzie jako odpowiednie dla dzieci i chorych.

Pewne rodzaje jedzenia odpowiednie dla mężczyzn i kobiet.

Gotowanie metodą całkowitego wykorzystania mięsa i jego soków, a pieczenie pociąga niszczenie i straty.

Ludzie fragmentem natury, jako istoty rozumne jesteśmy wszyscy częścią kultury. Nasze przetrwanie uzależnione jest od spożywania pokarmu; nasze przetrwanie jako istot rozumnych uwarunkowane jest stosowaniem przez nas kategorii społecznych, wywodzących się z klasyfikacji kulturowych narzuconych elementem natury.

Stosowanie w życiu społecznym różnych kategorii jedzenia jest identyczne ze stosowaniem kategorii kolorów w przypadku sygnału ulicznego świetlnego.

Przyrządzanie jedzenia jest powszechnie spotykanym przykładem przetwarzania natury w kulturę.



Wyszukiwarka