Opinie poradni zawierają następujące informacje:
określają poziom rozwoju ucznia;
opisują występujące trudności i przyczyny ich występowania;
wskazują formy i metody pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
POZIOM ROZWOJU UCZNIA
Diagnoza psychologiczna:
Całość procesów intelektualnych, orientacyjno - poznawczych oraz motorycznych czyli spostrzeżenia, wrażenia, uwaga, pamięć, myślenie, lateralizacja, poziom motoryki.
Diagnoza pedagogiczna:
Badanie wiadomości i umiejętności na danym poziomie edukacyjnym, badanie analizatorów i ich asocjacji warunkujących proces uczenia się pisania, czytania i liczenia.
PAMIĘĆ MIMOWOLNA (mechaniczna)
Zdolność do przyswajania wiedzy w sposób nieuświadomiony. Utrwalenie się w centralnym układzie nerwowym śladu pamięciowego spostrzeżenia. Sprzyja uczeniu się szczegółów, danych ilościowych, szeregu liczb, dat.
PAMIĘĆ WZROKOWA
Zdolność do utrwalania i przypominania informacji wizualnej, zapamiętywanie spostrzeżeń wzrokowych i dzięki temu przyswajanie wiedzy.
Przy zaburzeniu uczniowie z trudem utrwalają obrazy struktur graficznych wyrazów, stanowiące wzory poprawnej pisowni.
PAMIĘĆ SŁUCHOWA BEZPOŚREDNIA (pamięć świeża)
Pozwala zapamiętać i natychmiast odtworzyć usłyszany materiał. Zdolność pamięci bezpośredniej ograniczona jest do kilkudziesięciu sekund, potem materiał utrwala się w PAMIĘCI DŁUGOTERMINOWEJ lub ulega zapomnieniu. Ma ona również ograniczoną pojemność. Zaburzenia powodują, że uczeń ma problemy z zapamiętaniem zdań podczas dyktanda, z zapamiętaniem dwóch poleceń jednocześnie, z liczeniem w pamięci.
LATERALIZACJA
Asymetria funkcji ciała ludzkiego, przewaga jednej połowy ciała nad drugą.
Lateralizacja nieustalona - brak dominacji określonej strony ciała, wyraża się jako oburęczność lub obuoczność.
Lateralizacja skrzyżowana - ustalona dominacja narządów ruchu i wzroku, ale nie po tej samej stronie ciała (dominacja prawego oka i lewej ręki i nogi).
Najczęstsze objawy zaburzonej lateralizacji:
przy wykonywaniu różnorodnych czynności wybierana jest raz ręka prawa, raz lewa;
przybory podczas pisania lub rysowania przekładane są z ręki lewej do prawej lub odwrotnie;
mniejsza sprawność ruchowa;
w pisaniu kreślenie zamiast liter znaków przypominających odbicie tych liter w lustrze (pismo lustrzane);
mieszanie liter o zbliżonym kształcie, a odmiennym położeniu, np: d:p, p:b, n:u, m:w;
w czytaniu zmienianie kolejności i położenia liter;
zmiany szyku słów w zdaniu;
przestawianie kolejności liczb w zadaniach arytmetycznych;
słabe różnicowanie znaków arytmetycznych: +, -, <, >;
trudności w odwzorowywaniu kształtów geometrycznych;
kłopoty z orientacją przestrzenną (strona lewa i prawa, kierunki „na prawo” „na lewo”;
często niski poziom percepcji wzrokowo-ruchowej.
ZABURZENIA ORIENTACJI PRZESTRZENNEJ
Brak orientacji w schemacie ciała oraz w kierunkach przestrzeni.
Dziecko nie potrafi prawidłowo:
wskazać prawych i lewych części własnego ciała (wymagane w wieku 6 - 7 lat), a u osoby stojącej naprzeciwko (8 lat),
określić położenia trzech przedmiotów względem siebie (10 lat).
MOTORYKA DUŻA - sprawność ruchowa całego ciała - zdolność do utrzymywania równowagi całego ciała, koordynacja ruchów podczas chodzenia, biegania, skakania.
MOTORYKA MAŁA (motoryka rąk) - sprawność ruchowa rąk w zakresie szybkich i precyzyjnych ruchów.
Przykładowe zaburzenia motoryki małej to:
opóźnienie rozwoju praksji (umiejętności posługiwania się przedmiotami codziennego użytku);
mała wyćwiczalność w zakresie ruchów drobnych (brak precyzji ruchów) związana z nadmiernym lub zbyt słabym napięciem mięśni;
brak koordynacji ruchów palców, dłoni i przedramienia;
zakłócenia koordynacji wzrokowo - ruchowej przy czynnościach wykonywanych pod kontrolą wzroku (niski poziom graficzny oraz trudności w innych zadaniach plastycznych);
szybkość ruchów rąk niedostosowana do zadania;
niechętne podejmowanie czynności manualnych.
W wyniku zaburzeń w sferze ruchowej uczeń ma:
powolne ruchy, brak precyzji, zręczności;
niesprawność manualną -chwyt, wycinanie, rysowanie;
obniżony poziom graficzny pisma;
zaburzenia lateralizacji;
kłopoty w uczeniu się geometrii, geografii, fizyki, historii.
PAMIĘĆ SŁUCHOWA
Zdolność do utrwalenia i przypominania informacji dźwiękowej, zapamiętywanie spostrzeżeń słuchowych werbalnych i niewerbalnych i dzięki temu przyswajanie wiedzy.
PAMIĘĆ SEKWENCYJNA
Zdolność do przyswajania, utrwalania i przypominania sekwencji cyfr, nazw - pory roku, posiłki, dni tygodnia, miesiące.
Zaburzona może powodować trudności z zapamiętaniem sekwencji ruchowych podczas pisania, na lekcji W - F, na lekcji tańca.
SYSTEM PERCEPCYJNO - MOTORYCZNY
Percepcja wzrokowa.
Percepcja słuchowa.
Percepcja i sprawność motoryczna.
Asocjacja analizatorów.
Percepcja słuchowa/ wzrokowa to zdolność do odbioru dźwięków, obrazów, ich rozpoznawania i różnicowania.
receptor odbierający bodźce
droga słuchowa/wzrokowa (nerwy dośrodkowe) doprowadzająca pobudzenia nerwowe do mózgu
korowa część analizatora (okolice skroniowe), gdzie dokonuje się analiza i synteza bodźców wzrokowych i słuchowych
nerwy odśrodkowe przekazujące impulsy z mózgu do określonych narządów artykulacyjnych
Główne obszary wspomagania percepcji wzrokowej:
koordynacja wzrokowo - ruchowa
spostrzeganie figury i tła
stałość spostrzegania
spostrzeganie stosunków przestrzennych
Mózgowa struktura czynności czytania.
percepcja wzrokowa
powiązanie obrazu wzrokowego - litery z odpowiadającym jej dźwiękiem - głoską
połączenie głosek w słowo, słów w zdania - nadanie znaczenia, rozumienie
W wyniku zaburzeń analizy i syntezy wzrokowej uczeń ma trudności w:
wypowiadaniu się - opis obrazka
rysowaniu
czytaniu - rozumienie czytanego tekstu
pisaniu
uczeniu matematyki, geometrii
geografii
języków obcych
Analizator słuchowy:
słuch fizyczny - umożliwia odbiór dźwięków,
słuch fonetyczny - zdolność różnicowania dźwięków,
słuch fonematyczny (mowny) - umożliwia odbiór i różnicowanie dźwięków mowy pod względem fonetycznym - odróżnienie głosek, zjawisk prozodycznych, różnicowanie fonemów w aspekcie znaków językowych, synteza i analiza głoskowa, sylabowa wyrazów, wyrazowa zdań.
Mózgowa struktura czynności pisania:
analiza sekwencji dźwięków mowy - wyodrębnianie zdań, słów, głosek;
przełożenie głosek na odpowiadające im litery;
zapisywanie liter.
W wyniku zaburzeń analizy i syntezy słuchowej uczeń ma trudności w:
wypowiadaniu się - ubogie słownictwo, agramatyzmy
czytaniu - technika literowania, uboga intonacja, błędy w rozumieniu
OBNIŻONA SPRAWNOŚĆ MANUALNA
Opóźnienie lub nieprawidłowy rozwój motoryki rąk. Objawia się ona małą precyzją drobnych ruchów oraz opóźnieniem rozwoju praksji (opanowanie ruchów specyficznych dla człowieka). Obniżona sprawność manualna pociąga za sobą:
OBNIŻONY POZIOM GRAFICZNY PISMA - DYSGRAFIA
Pismo ucznia jest:
niekształtne,
niespójne,
niejednolicie położone,
nieproporcjonalne.
DYSORTOGRAFIA
prawidłowy rozwój umysłowy,
brak wad zmysłów i zaniedbania pedagogicznego,
trudności utrzymujące się pomimo znajomości zasad ortograficznych.
5