PSYCHOMETRIA - ZAGADNIENIA DO KOLOKWIUM

KONWERSATORIUM, 2010 / 2011

Prowadzący: mgr Magdalena Gontarczyk

1. Podstawowe zagadnienia procesu wnioskowania psychometrycznego

• Psychometria jako dział metodologii psychologicznej - przedmiot zainteresowania i znaczenie

• Istota procesu wnioskowania psychometrycznego

• Diagnoza - istota, funkcje diagnozowania, typy diagnozy

• Miejsce psychometrii w procesie diagnozowania

• Problemy diagnozy i błędy diagnostyczne (obserwacji, rozumowania, techniczne)

• Czynniki usprawniające diagnozę

• Walory dobrej diagnozy

• Badania weryfikacyjne a badania diagnostyczne

• Diagnoza psychometryczna a diagnoza kliniczna - przesłanki, rodzaj danych i sposób ich zbierania, rola diagnosty i metody

2. Zasady i etapy konstrukcji testów

• Definicja testu psychologicznego

• Rodzaje testów i ich charakterystyka

• Kryteria dobroci testów psychologicznych

• Etapy konstrukcji testu psychologicznego

• Konstruowanie baterii testów (podstawowe procedury)

• Testy wiadomości - cechy charakterystyczne, typy pytań, analiza trudności zadań (trudność testu
  i pozycji testowej, poprawka na zgadywanie)

• Skale postaw - metody tworzenia (Likerta, Thurstone'a)

• Czynniki zmieniające wyniki kwestionariuszy osobowości

• Sposoby zapobiegania czynnikom zmieniającym wyniki

• Symulowanie, dysymulowanie / postawy wobec badania

• Minimalizowanie aprobaty społecznej

• Style odpowiadania

• Znaczenie analizy teorii w procesie konstruowania testu

• Tworzenie pozycji kwestionariuszowych - etapy i zasady, wybór formy itemów i opcji odpowiedzi, niejasność i trudność pozycji testowych; analiza pozycji testowych (językowa, statystyczna)

• Cele i zasady przeprowadzania badań pilotażowych

• Na czym polega walidacja krzyżowa?

• Współczynniki mocy dyskryminacyjnej: istota, zastosowanie, rodzaje

• Korelacyjne współczynniki mocy dyskryminacyjnej - cechy wspólne i różnice, zastosowanie, sposoby obliczania, interpretacja

• Zasada Edwardsa i Kilpatricka

• Kolejność pozycji w teście

• Stronniczość pozycji testowych

3. Standaryzacja i obiektywność jako kryteria dobroci testu

• Znaczenie stworzenia jednolitych warunków badania

• Konsekwencje modyfikacji standardowej procedury badania

• Elementy sytuacji testowania objęte procedurą standaryzacji

• Obiektywność, czyli niezależność wyników testowania

4. Rzetelność - rodzaje i techniki obliczeniowe

• Źródła błędu w pomiarze testowym

• Definicja rzetelności

• Wskaźnik i współczynnik rzetelności

• Warunki równoległości testów

• Rodzaje rzetelności

• Sposoby badania rzetelności: test - retest, testy równoległe, zgodność ocen sędziów (konsesyjność), metoda połówkowa, metoda zgodności wewnętrznej (istota, zasady, zastosowanie, techniki obliczeniowe)

• Rzetelność testów szybkości

• Czynniki wpływające na wielkość współczynnika rzetelności

• Standardowy błąd pomiaru (definicja, wykorzystanie), standardowy błąd estymacji dla wyniku prawdziwego, standardowy błąd różnicy

5. Trafność testu

• Pojęcie trafności

• Trafność a rzetelność

• Istota procesu walidacji testu

• Rodzaje i sposoby badania trafności - trafność treściowa, kryterialna, teoretyczna

• Aspekt zbieżny i różnicowy trafności

• Długość testu a trafność

• Stronniczość testów: pojęcie stronniczości, potencjalne źródła stronniczości testu, stronniczość testu
  a jego trafność

6. Normalizacja testu

• Pojęcie normy i normalizacji

• Znaczenie normalizacji

• Zasady zbierania danych normalizacyjnych

• Normy ogólnokrajowe a normy lokalne

• Przekształcenie liniowe a przekształcenie nieliniowe

• Rodzaje norm

• Normy typu standardowego - rodzaje, właściwości, zasady interpretacji

• Skala centylowa - właściwości, wady, zalety, sposób interpretacji

• Normy typu równoważnikowego

• Czynniki wpływające na wybór skali standardowej

7. Problemy adaptacji kulturowej testów psychologicznych

• Znaczenie kulturowej adaptacji testów

• Testy neutralne kulturowo

• Transkrypcja, translacja, trawestacja, parafraza, rekonstrukcja

• Sprawdzanie równoważności testów (równoważność fasadowa, psychometryczna, funkcjonalna, wierność tłumaczenia i rekonstrukcji)

• Konteksty kulturowej adaptacji testów

---