SYSTEM W PEDAGOGICE: System Liberalny (Nowe wychowanie): Można go określić jako wolność. Przypada na okres XIX i XX wieku. Było reakcją przeciwko szkole Herbartowskiej (pamięciowa, encyklopedyczna, dyscyplinarna). Ojcem wychowania liberalnego jest amerykański filozof, pedagog John Dewey (1859- 1952). Opierał się na filozofii pragmatyzmu. Pragmatyzm- prawdziwe jest tylko to co jest użyteczne i skuteczne w działaniu. Człowiek jest istotą homosapiens ale także istotą działającą homofober. Homofober- człowiek jako istota działająca wg pragmatyzmu. Człowiek nie poznaje umysłem prawdy, o rzeczach obiektywnie lecz subiektywnie jest twórcą prawdy przez skuteczne działanie. Deway uważał że myślenie stanowi pomocnicze narzędzie działania, to nazywa się instrumentalizmem ( kult działania). Instrumentalizm głosił, że nie żyjemy po to aby myśleć, lecz przeciwnie, myślimy po to, by lepiej żyć. W 1896- 1903r Deway prowadził Uniwersytecka Eksperymentalną szkołę w Chicago. Wprowadził nowy system nauczania w książce „ Moje pedagogiczne credo” książka ta została przełożona na język polski w 1900 roku. Poglądy polegały na:
Jego pogląd był całkowicie inny niż Herbarta. „Dyscyplina rodzi się z brania udziału w twórczej pracy, przyczyniania się do rezultatów, z odpowiedzialności i pracy konkretnej”. Duży nacisk kładł na zajęcia praktyczne, geografie. Zasad fizyki uczył podczas budowy pieca. Starał się dostrzec ludzkie znaczenie prawdy. Dziecko miało brać czynny udział w swoim rozwoju. Inni przedstawiciele nowego wychowania: F. Froewel: niemiecki reformator wychowania przedszkolnego. Od 1839 zakładał tzw. kindergarden, kładł nacisk na wychowanie fizyczne, moralne, zabawę. IDEA: wprowadzenie dzieci do ogrodu. Lekarz H. Jordan: Polski założyciel ogrodów dziecięcych. Uczył dzieci majsterkowania, patriotyzmu. Lekarz Maria Montessori: W 1907 założyła w Turynie pierwszy wzorowy Dom Dziecka. Przeznaczony dla dzieci z upośledzeniami umysłowymi. Stawiała wyżej metody pedagogiczne niż medyczne. Dzieci te pracowały, hodowały zwierzęta, rośliny. Wprowadziła materiał dydaktyczny ( włóczka, instrumenty muzyczne). Uważała ze rodzimy się z Planem Wychowania. Jej metody zostały przeniesione do szkół średnich. Plan Daltoński- nie było podziału na klasy, brak sztywnego planu lekcyjnego, wybierano zajęcia, rozliczano ich co tydzień. Zadania były tygodniowe lub miesięczne zakończone egzaminami. KIERUNEK W PEDAGOGICE: Pedagogika Egzystencjalna- opiera się na filozofii egzystencjalnej, jest to kierunek współczesny. Pedagogika egzystencjalna ma 3 oblicza:
Sartre Jean : Człowiek nie może nawiązać kontaktu, człowiek jest samotny.
Marcel mówił „ życie ludzkie to pielgrzymka, a pielgrzym dąży do celu” Homoviator - człowiek pielgrzymujący Podstawy pedagogiki egzystencjalnej:
Wychowanie w duchu egzystencjalizmu sprowadzone do 3 ważnych kategorii:
W pedagogice znajduje się podwójny postulat: poznanie autentycznej egzystencji wychowanka i próba dotarcia do niego, uszanowanie egzystencji wychowanka.
|
PROCES ROZWOJU PEDAGOGIKI W POLSCE: I okres przypada na lata 1908-1939 z pewną kontynuacją w latach 1939-1945. Początkową cezurę czasową tego okresu wyznacza pierwsza próba sformułowania przedmiotu i zadań pedagogiki społecznej przez Helenę Radlińską w 1908 r. w pracy Z zagadnień pedagogiki społecznej. Jest to okres tworzenia podstaw teoretycznych pedagogiki społecznej w Polsce. Głównym ośrodkiem rozwoju myśli pedagogiki społecznej było od 1925 roku Studium Pracy Społeczno-Oświatowej Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie. Kierownikiem i założycielką tego studium była H. Radlińską. II okres przypada na lata 1945-1980. Za cezurę końcową tego okresu przyjmujemy rok 1980, w którym po wydarzeniach sierpniowych, nastąpiło zasadnicze pęknięcie ówczesnej formacji ustrojowej w Polsce, początek agonii systemu socjalistycznego. Ten rok i następne po nim zainspirowały pedagogów społecznych do nowych poszukiwań oraz oceny roli, jaką spełniła pedagogika społeczna w wyżej wymienionym okresie i jaką mogłaby spełniać w zmieniających się warunkach społecznych. Po tych wyjaśnieniach przejdziemy do krótkiej charakterystyki okresu. Aleksander Kamiński wskazał na początkowy etap kształtowania się pedagogiki społecznej w Polsce powojennej (1945-1950). Był to etap kontynuacji dorobku tej dyscypliny pedagogicznej z lat II Rzeczypospolitej z próbą zaadaptowania tego dorobku do nowych potrzeb społecznych i wychowawczych. W kolejnych latach, 1950-1956, podkreśla dalej wspomniany wyżej pedagog, nastąpiła przerwa w rozwoju pedagogiki społecznej. W roku 1950 władze centralne nakazały likwidację Katedry Pedagogiki Społecznej Uniwersytetu Łódzkiego, stanowiącej główny ośrodek rozwoju myśli pedagogiki społecznej. „Ośrodek łódzki - zamarł, warszawski nie mógł rozpocząć swych właściwych zadań. W roku 1957 odbył się w Warszawie pierwszy zjazd pedagogów społecznych, zorganizowany przez grupę uczniów i współpracowników H. Radlińskiej, skupioną wokół R. Wroczyńskiego. Na zjeździe skrytykowano ograniczenia i dogmatyzm okresu stalinowskiego oraz zainicjowano utworzenie na Uniwersytecie Warszawskim Katedry Pedagogiki Społecznej pod kierownictwem R. Wroczyńskiego. III okres przypada na lata 80. Dekada lat 80. przynosi dramaty tożsamości, obnaża progi i ograniczenia rozwoju myśli i praktyki pedagogicznej. Krytyczne reakcje pedagogów społecznych pojawiają się na początku lat 80. (kryzys formacji politycznej) i pod koniec tej dekady (przesilenie formacji politycznej). Kontynuowane są też poszukiwania empiryczne i przemyślenia teoretyczne na ogół w obszarach dystansujących się od aktualnych wydarzeń politycznych, inicjowanych przez centrum rządzące. Formułowane są koncepcje wychowawcze przeciwstawiające się indoktrynacji i urabianiu wychowanków. Definiowane są nowe obszary zagrożeń społecznych. Wraz z samokrytyką rysuje się tendencja powrotu do pierwotnych źródeł. IV okres przypada na lata 90. i przełom wieków XX/XXI. Mijająca już dekada przyniosła serię nowych pytań i wątpliwości, próby określenia nowych obszarów badawczych pedagogiki społecznej. Jest to okres dokonującej się transformacji społeczno-ustrojowej. Wprowadzane reformy (nowy podział administracyjny kraju, ubezpieczenia społeczne, służba zdrowia, system edukacji) w roku 1999 rodzą nowe nadzieje, a jednocześnie napięcia społeczne. Rośnie więc zapotrzebowanie na myśl naukową pedagogiki społecznej i rozwiązania racjonalne w pracy socjalnej.
|
|
|