Zagadnienia egzaminacyjne
Wyjaśnij pojęcia:
Diagnoza - rozpoznanie badanego stanu rzeczy na podstawie zebranych objawów i znanych ogólnych prawidłowości przez przyporządkowanie stwierdzonych objawów do określonego ich typu oraz przez wyjaśnienie genetyczne tego stanu, określenie jego fazy obecnej i przewidywanego rozwoju.
diagnostyka pedagogiczna - teoria i praktyka diagnostyczna działalności wychowawczej, jej środowiskowych uwarunkowań, przebiegu i skutków.
Na czym polega specyfika diagnostyki pedagogicznej?
Specyfika diagnostyki pedagogicznej:
Ma ona nie tylko cel poznawczy, ale też jest niezbędnym elementem skutecznego działania pedagogicznego, czynności diagnostyczne i ich wyniki mają stanowić racjonalne przesłanki dla podjęcia decyzji dotyczących praktycznego działania wychowawczego. Jest diagnozą decyzyjną, dlatego powinna być diagnozą pełną. Diagnoza pedagogiczna na gruncie pedagogiki społecznej ma zawsze aspekt społeczny- diagnoza indywidualnych przypadków lub grup ujmowana jest zawsze w kontekście środowiskowym.
Co obejmują poszczególne etapy diagnozy?
Wyjaśniaj pojęcia:
diagnoza pozytywna
diagnoza negatywna.
Jakim celom służy diagnoza pedagogiczna i jakich obszarów dotyczy?
Cele diagnozy
= podjęcie racjonalnej decyzji o działaniu. Funkcja sprawdzająca i diagnoza sprawdzająca.
Obszary diagnozy:
Dotyczy jednostki, grupy, instytucji, społeczeństwa, środowiska wychowawczego lub jego elementów.
Obserwacja i jej rodzaje
Obserwacja to szeroka i różnorodna klasa procedur diagnostycznych polegających na przyglądaniu się zachowaniu diagnozowanej osoby lub grupy i rejestrowaniu wybranych aspektów tego zachowania.
Obserwacja bezpośrednia i pośrednia
(nie wiem czy te podziały też)
Podział ze względu na sposób zbierania informacji
-bezpośrednia
- pośrednia
Podział ze względu na warunki pojawienia się zachowań
-obserwacja w warunkach naturalnych
obserwacja w warunkach laboratoryjnych
Podział ze względu na organizację przebiegu obserwacji:
-ustrukturalizowana
-nieustrukturalizowana
Wskaźniki i sposoby ich konstruowania
Jakich zaleceń etycznych trzeba przestrzegać by dyrektywa nakazująca „przede wszystkim nie szkodzić” osobom badanym była respektowana?
= respektowanie zasady by badania odbywały się jedynie w interesie badanych
=przestrzeganie tajemnicy zawodowej
=odpowiedni dobór techniki i organizacja badań
=prawidłowość i ostrożność w wyciąganiu wniosków, formułowaniu opinii na podstawie zgromadzonych danych
=nie udostępnianie danych w formie umożliwiającej identyfikację osoby badanej
=informacje, które zebrał badacz nie mogą być używane przeciwko badanym
Jakie postępowanie jest zalecane w przypadku pozyskania informacji o potencjalnym zagrożeniu dobra nieletniego?
W czym się wyraża poszanowanie praw i wartości każdego człowieka uczestniczącego w badaniach?
Jakie warunki trzeba spełnić aby respektowana była zasada dobrowolności udziału w badaniach?
Jaka powinna być informacja udzielana po badaniach diagnostycznych
Proszę scharakteryzować zasady jakich należy przestrzegać w poznawaniu rodziny jako środowiska wychowawczego?
I ZASADA DIAGNOZY POZYTYWNEJ RODZINY
Jej plusy, potencjał. Zasoby rodziny mogą być wykorzystane w działaniach naprawczych.
II ZASADA UWZGLĘDNIANIA KONTEKSTU SPOŁECZNEGO RODZINY
Rodzina kształtuje swoje środowisko wychowawcze pod wpływem układu społeczno- kulturowego, w którym jest osadzona.
III ZASADA RELATYWNOŚCI UPŁYWU WARUNKÓW ŚRODOWISKA RODZINNEGO
Występuje w rodzinach podobnych lub tych samych warunków i cech. Nie oznacza wpływów identyczności wychowawczych tych rodzin, gdyż te uwarunkowane są: kontekstem występowania danej cechy.
IV ZASADA UWZGLĘDNIANIA DYNAMIZMU RODZINY
Rodzina zmienia się w czasie. Formułowane są różne typy zachowań i religii. Na poszczególnych etapach pojawiają się różne sytuacje.
V ZASADA AUTODIAGNOZY RODZINY I JEJ CZŁONKÓW
Działania podejmowane przez diagnostę mają sprzyjać doprowadzeniu do samopoznania przez rodzinę swoich mocnych i słabych stron.
Proszę wskazać różnice pomiędzy całościową strategią diagnozowania rodziny a strategią wybiórczej.
Diagnoza wybiórcza:
- uwzględnia wybrane i najistotniejsze warunki rodzinne
-są one rozpoznawane szczegółowo, dokładnie
- przedmiot zainteresowań: oddziaływania, postawy wychowawcze rodziców
- narzędzia: kwestionariusz
Diagnoza całościowa:
- przedstawia ogólną charakterystykę środków wychowawczych rodziny
- uwzględnia wiele różnych cech i warunków rodziny
-narzędzia: czynniki kulturalne, psychospołeczne
Jakie postawy bada „Kwestionariuszu dla Rodziców” M. Ziemskiej
= postawa górowania nad dzieckiem
=postawa bezradności wobec dziecka i jego wychowania
=nadmierna koncentracja uczuciowa na dziecku
= nadmierny dystans w kontakcie z dzieckiem
Proszę napisać jakie czynniki może obejmować diagnoza całościowa (wymienić kilka z każdej grupy)?
Jaką funkcję mają pytania stawiane w trakcie prowadzenia rozmowy?
=informacyjną - służą zdobywaniu informacji na dany temat
= motywacyjną - treść i forma pytań służą podtrzymywaniu rozmowy
Zasady budowania pytań w wywiadzie
-muszą być sformułowane jasno, zrozumiale
- słownictwo dostosowane do słownictwa respondentów
-nie mogą wprowadzać osoby badanej w zakłopotanie
-nie mogą mieć formy lub treści zagrażającej
-nie mogą wprowadzać nowego tematu
-nie powinny budzić stereotypowych skojarzeń
Na czym polega aktywne słuchanie (skupianie się, podążanie, odzwierciedlanie, parafraza)?
Co oznacza, że pytanie jest otwarte/zamknięte?
Otwarte -
Zamknięte -
Co oznacza, że pytanie sformułowane jest wprost/ nie wprost?
Pytanie „wprost”- w sposób bezpośredni skierowane na poszukiwaną informację
Pytanie „nie wprost”- może być pomocne, gdy pytania zadawane „wprost” są zagrażające, szokujące, wstydliwe, sugerujące.
Cele badań socjometrycznych
Wymienić i omówić podstawowe techniki socjometryczne
Typy kryteriów socjometrycznych