Szymon Godlewski 22.X.2003
Budownictwo
Rok 1 gr.2
Sprawozdanie
Temat: Wyznaczanie sprawności grzejnika elektrycznego
Pomiarów dokonujemy na dwa sposoby. Schemat według którego postępowaliśmy przedstawiony jest w poniższym sprawozdaniu:
Sposób I
l. Ważymy pusty grzejnik wraz z przykrywką i mieszadełkiem — masa m1
2 Nalewamy do grzejnika wodę (1/2 - 2/3 objętości czajnika) i ważymy — masa m2 Obliczamy masę wody: mw =m2 -m1.
3. Łączymy przyrządy zgodnie ze schematem na rys. l. Zamiast woltomierza i amperomierza można podłączyć watomierz, pozwalający mierzyć moc bezpośrednio. Watomierz ma oddzielne wyjścia napięciowe i prądowe, które łączymy również wg schematu.
4. Sprawdzamy czy napięcie wyjściowe autotransformatora AT jest ustawione na zero (pokrętło skręcone całkowicie w lewo) i włączamy autotransformator do sieci. Odczytujemy temperaturę początkową wody w grzejniku, ustawiamy napięcie wyjściowe autotransformatora AT, tak aby moc prądu wynosiła ok. 2/3 mocy maksymalnej i włączamy stoper.
5. Co minutę notujemy wskazania mierników (woltomierza i amperomierza lub watomierza) i temperaturę wody. W przedziale temperatur od 30°C do 90°C można zapis temperatury prowadzić co 2 minuty. Przed każdym odczytem należy wymieszać wodę za pomocą mieszadełka M. Ogrzewanie wody prowadzimy do temperatury wrzenia. Wyłączamy zasilanie — polega to na ustawieniu pokrętła regulacyjnego autotransformatora w położeniu zerowym, a następnie odłączeniu go od sieci.
6. Sporządzamy na papierze milimetrowym wykres zależności temperatury wody od czasu ogrzewania
7. Obliczamy sprawność grzejnika, wzór
; podstawiamy do wzoru średnią arytmetyczną mocy. Z wykresu widać, że w pierwszych minutach temperatura wody wzrasta wolniej, niż w minutach następnych. Jest to spowodowane tym, że początkowo znaczna część wydzielonego ciepła pochłaniana jest przez obudowę grzejnika. Z tego względu wartość współczynnika η obliczamy dwa razy: dla pełnego zakresu temperatur (od temperatury początkowej do wrzenia) — ηI oraz dla zakresu zmniejszonego (w przedziale odpowiadającym prostoliniowej części wykresu) — ηII .Współczynnik ηII ma nieco większą wartość niż ηI :ηII > ηI
Sposób 2.
1. Nalewamy do grzejnika wodę (1/2 - 2/3 objętości czajnika) i doprowadzamy ją do wrzenia, a następnie szybko ważymy — masa m2.
2. Wykorzystujemy wodę podgrzaną do wrzenia w l. części ćwiczenia.
3. Szybko ważymy grzejnik z wodą i włączamy do źródła prądu. Gdy woda zacznie wrzeć, notujemy co 2 minuty wskazania woltomierza i amperomierza lub watomierza. Po kilkunastu minutach przerywamy wrzenie.
4. Ponownie ważymy grzejnik — masa m3. Masa wody zamienionej na parę: mp = m2 - m3. Obliczamy sprawność grzejnika, wzór
. Wyznaczona sposobem 2. wartość sprawności jest większa od wyników otrzymanych metodą l. ponieważ ciało ogrzewane (woda) i naczynie grzejnika mają tę samą temperaturę i straty są jedynie wynikiem oddawania ciepła do otoczenia.
Rachunek błędów
Maksymalny błąd względny pomiaru sprawności grzejnika obliczamy metodą różniczki zupełnej w wyniku czego otrzymujemy:
Sposób l
Jeżeli mierzymy moc P bezpośrednio to
Sposób 1
• Błąd pomiaru ΔU, ΔI, lub ΔP obliczamy na podstawie klasy miernika.
• Δτ szacujemy nie na podstawie dokładności stosowanego czasomierza, ale w zależności od tego jak szybko jesteśmy w stanie ustawić bądź odłączyć określone napięcie zasilania za pomocą autotransformatora (ok. 10 sekund).
• Błędy bezwzględne Δmw, Δmp równe są podwójnej dokładności ważenia, a Δ(t-t0) oznacza podwójną dokładność odczytu temperatury.
Wnioski: