etyka - ściąga


Thomas Hobbes - „człowiek człowiekowi wilkiem”. Oparł etykę na trzy kolejne koncepcje człowieka jako rozsądnego egoisty którego naczelną tendencją jest dążenie do zachowania własnego bytu. Radzi on wzajemną wrogość. Normy współżycia ludzi są racjonalna, są warunkiem przetrwania. Państwo uważane jest jako instytucja, która nadaje normą postać prawa i gwarantuje jego przestrzeganie. Etyka jest technologią zbiorową życia w państwie, określająca reguły współzawodnictwa, w którym jednostka powinna się podporządkować (heterononizm) w swym własnym interesie (eudajmonizm). Zespolenie prawa natury z prawem państwowym.

Intuicjonizm etyczny - bronił autonomii jednostki. Powstał w Anglii. Oparł etykę na wewnętrznej władzy podmiotu. Polegający na wczuwaniu się w potrzeby drugich (intuicja moralna). Intuicjonizm głosił ze musi być harmonia, trzeba do niej dążyć pomiędzy dążeniem do zaspokojenia własnych potrzeba a miłością bliźniego.

Pascal - uznał władzę racjonalną za niewystarczającą do osiągnięcia życiowego najważniejszego celu, do miłości. A przez nią szczęścia i zbawienia. Uważał że człowiek stoi przed koniecznością wyboru pomiędzy odmiennymi dobrami (materialnymi, duchowymi i boskimi), ponieważ wartość dóbr doczesnym jest nieskończenie mała i nieskończenie wielka, dlatego człowiek powinien oświecić się Bogu (etyka służby Bogu)

Spinoza - Uważał że zasady etyki logicznej wynikają z twierdzeń antologii i teorii poznania stanowiąc ich zwięczenie. Efekty i czyny ludzkie są pobudzane przez ciała zewnętrzne, bądź wynikają z natury własnej, która jest rozumna. Wolne a zarazem moralnie słuszne jest działanie zdeterminowane przez rozumność natury ludzkiej (i determinizm). Najwyższym dobrem jest poznanie boga w akcie intuicji intelektualnej, która prowadzi do zjednoczenia się z nim.

Kant - przełamał eudajmonizm i heterenonizm. W ogólnej teorii moralności odróżnił etykę właściwą (jako naukę o cnocie) od nauki o prawie badającej zasady zachowania ze względu na zewnętrzną wolność człowieka czyli jego legalność bez wnikania w motywy; natomiast za przedmiot etyki właściwej uznał działania których wewnętrzną zasadą jest samostanowienie istoty rozumnej na podstawie imperatywu „czystego rozumu praktycznego”, czyli z wyłączeniem roli wszelkich skłonności naturalnych jako ewentualnych warunków działania (formalizm), a więc w absolutnej wolności aby w płaszczyźnie działania moralnego zapobiec przerodzeniu się wolności w samowole, wprowadził postulat uznawania za normę moralną tylko jednej reguły działania, który ustanawiający ja podmiot uważa za reguła zobowiązującą wszystkich ludzi do identycznego działania w podobnej sytuacji. Stanowisko to zakłada implicite że niezbywalna godność osoby ludzkiej i jej przedmiotowej struktury bytowej stanowi podstawę ważności naczelnej, zasady etycznej oraz kryterium determinujące treść ogólnie ważnych szczegółowych norm moralnych.

Hegel - odrzucił kantowski dualizm wolności i empirycznej natury oraz moralności i prawa. Twierdził że człowiek uzyskuje wolności gdy decyduje się na śmierć totalną (Brak nadziei na kontynuację życia ) na rzecz państwa. Etyka totalitarna - przekreślanie ludzkiej indywidualności na rzecz państwa.

Marks - przyjął materialny charakter rzeczywistości, której rozwój ma prowadzić do ujednolicenia społecz. Świadome kierowanie rozwojem i przyspieszanie go w celu zbudowania podstaw dla wolnego od antagozimów społeczeństwa jednoklasowego (bezklasowego) opartego na społecznej własności środków produkcji, jest możliwe dzięki poznaniu prawa ewolucji. „człowiek człowiekowi najwyższą wartością”.

Nietesche - uznał zależności moralności od ludzkiej natury która jest albo słaba albo silna. Ludzie o naturze silnej czyli panowie cenią dostojność i godność osobistą, stanowczość, sprawność, bezwzględność i itp. Ludzie słabi (niewolnicy) litość, miękkość serca, miłość, altruizm. Słuszna jest moralność panów akcentująca bezwzględną wartość życia biologicznego, w imię której odrzuca się równość miedzy ludźmi (wartość człowieka zależy od posiadanie przez niego siły i życia, altruizm i miłość (własne wielkie cele są najważniejsze od cudzych, wszystkie dobra należą się tylko najlepszym), litość (która jest tylko marnowaniem energii dla słabych i zwyrodniałych), prymat ogółu nad jednostką (wartościowe są wielkie jednostki, ogól stanowi jedynie narzędzie w ich rękach), a także prymat dóbr duchowych nad materialnymi.

Kierkegaard - protest przeciw Hegielińskiej doktrynie chłonięcia jednostki ludzkiej przez kolektyw (totalizm). Filozofia człowieka jako niepowtarzalnego podmiotu.

Nowy testament - ukazał godność człowieka w perspektywie cierpienia i odkupienia jako źródło powinności moralnej. W ten sposób nastąpiło przerwanie audaizmu antycznego.

Miłość

Uczniowie Sokratesa

eudajmonizm. Szczęście jest ostatecznym celem działania moralnie powinnego (czyń wszystko abyś byś szczęśliwy).

Etyka wartości - (etyka fenomenologiczna) - Bergson i Brent. Źródłem poznania etycznego jest intuicja wartości.

Utylitaryzm - wszystko musi być użyteczne dla naszych potrzeb.



Wyszukiwarka