Opisanie form myśli :

1. przekonania jako myśli : przedstawienie (treść ujęta językowo lub foto)

2. przeświadczenie jako myśli zadania : przekonujemy zdaniami pojedynczymi (mówię czynnością lub rzeczą) treść wskazuje na obiekt (stół) stoi, jest niesiony.

3. przekonania jako myśli aktywowe. Ja chcę coś powiedzieć komuś np. pójdziesz ze mną do kina ( w myślach: jak by fajnie było żebyś była moją żoną).

Sposoby interpretacji :

1. kontekstowe - np. podaj mi sól; ktoś wie, że jestem na wykładach to nie dzwoni

2. literalnej - np. w tej chwili prowadzę wykład. W danej sali.

Mechanizm argumentowania:

- zdanie prawdziwe- dziś jest niedziela 22 października 2009 r. (uświadamiać sobie fakty)

- mechanizm uznawania; akceptacji zdania - prawdopodobnie o godzinie 12 będzie słońce( są użyte stopnie akceptacji, jeżeli jest to możliwe na 70 % to uznajemy to za prawdziwe).

…………….

1. dosłownie

2. edymetodycznego - Jan jest obżartuchem bo jest gruby. (przesłanka mówi,że gruby bo je).

3. Paradygmatyczny - Zdradzasz mnie bom całujesz sąsiadkę. (uznajemy bo całował, nie mamy 100% pewności)

4. Erystyczne - Kosz wynieś to dostaniesz 20 zł do kina.

5. Argumenty z pytań i odpowiedzi - Nadal mieszkasz u rodziców? ( co nie odpowiemy zawsze będziemy przegrani; aby wyjść z twarzą należy odpowiedzieć milczeniem lub „A ty?”.)

Retoryka :

Reo (mówić)

Retor:

- mówca publiczny na zgromadzeniach( w znaczeniu współczesnego stanu polityki każdy może przekonywać językiem mówionym za pomocą mediów)

- sędzia (osoba wydająca wyrok na zasadzie komentowania argumentów stron; najbliższe takie stanowisko to sędzia)

- krasomówca (osoba wykształcona jako umiejąca mówić)

- nauczyciel wymowy (współczesny logopeda)

Klasyczne określenie retoryki:

Ars bene dicendi - sztuka dobrego mówienia

Klasyczny wzorzec procedury tworzenia wypowiedzi przekonującej:

I etap: INVENITO (materiały źródłowe) - jest to etap docierania do danych źródłowych projektowanego wystąpienia i ich 3 etapowa analiza:

a. sprecyzowanie tematu poprzez uświadomienie problemu wystąpienia ( np. problem związku moralności z polityką), poprzez sprowadzenie uświadomionego problemu do pytania i odpowiedzi na nie słowami „tak” lub „nie” (np. „ Czy polityka jest moralna?” - tak lub nie) oraz sformułowanie tytułu wystąpienia w postaci hasła (np. „polityka moralna”).

- wybór trybu argumentowania z trzech:

1. tryb - tryb racjonalny: polega na odwołaniu się do przygotowanej wcześniej konstrukcji logicznej oraz stwierdzeń materialnych jako udokumentowania (faktów i zdarzeń - np. „ Będziesz się ze mną kochać bo ci płacę.” )

2. tryb - tryb emocjonalny: polega na odwoływaniu się do sfery uczuciowej już zastałej u odbiorcy ( np. „ Będziesz się ze mną kochać, bo kochasz.”) lub na umiejętność werbalnego lub po za werbalnego wywoływania sfery uczuć u odbiorcy (argumentem na rzecz tezy „Będziesz się ze mną kochać”, może to być np. czynność kolacji we dwoje przy świecach)

3. tryb - tryb etyczny : to przekonywanie swoim własnym moralnym charakterem (np. „ Nie lękajcie się” - Jana Pawła II) lub odwoływanie się do obligatoryjnych i wspólnych nadawcy i odbiorcy norm moralno - prawnych (np. „Będziesz się ze mną kochać bo jesteś żoną”) .

b. wynajdywanie to sposób- są to dane językowe o mocy perswazyjnej, wspólne dla różnych dziedzin (np. definicje terminów, relacje między faktami, statystyki zdarzeń oraz obowiązujące przepisy prawne) i topasy specjalne dla określonej dziedziny (np. dane biograficzne oraz fakty i zjawiska).

II DISPOSITIO (uporządkowanie materiału): to przekształcenie zebranych źródeł w 5 częściową wypowiedź, czyli uporządkowanie źródeł do postaci mówionej. Pierwsza część to:

1. EXORDIUM( wstęp). Najważniejszym celem konstruowania wstępu jest nawiązanie kontaktu z publicznością poprzez odniesienie do tematu wypowiedzi. Realizując ten cel dwoma technikami:

1. technika nawiązania kontaktu - polega na życzliwym i z tremą przywitaniu audytorium (np. „Dzień dobry”) oraz pochwalenie go za przybycie( np. „Dziękuję Państwu za tak liczne przybycie”) oraz werbalnym wskaźnikiem tematu wypowiedzi (np. „Tematem mojego wystąpienia jest..”)

2. technika zarzucania przynęty - jej celem jest naprowadzenie audytorium na główną myśl i wątek wystąpienia poprzez albo porównanie głównej myśli z faktem powszechnie znanym ( wystąpieniu na temat wierności małżeńskiej :” Z wiernością jest tak jak z pogodą, na dłuższy okres nie można jej przewidzieć „) , albo zaskakujące pytanie (np. „Czy wiecie Państwo dlaczego wierność jest terminem pustym?”), albo poprzez relację z osobistej biografii( np. „Proszę państwa wyznaję zasadę wierności absolutnej, ale w swoim życiu nie udało mi się jej zrealizować”).

2. NARRATIO(przedstawienie planu wystąpienia) - jest to realizowana zazwyczaj w języku potocznym zwięzła opowieść o planie wystąpienia wedle schematu werbalnego „powyżej temat przedstawiam państwu w następującym porządku. Po pierwsze..”( plan wystąpienia oprócz opowiedzenia go, powinien być wyświetlony przez cały czas wystąpienia lub każdy z publiczności powinien mieć przed sobą jego wersję pisemną).

3. ARGUMENTATIO(teza + argumenty): - to wywód argumentacyjny polegający na sformułowaniu głównej tezy (lub tez) wystąpienia i jej argumentacyjnym znaczeniu:

1. w przypadku sformułowania głównej myśli pod postacią ciągu tez porządkuje się je albo wedle strategii - Door In the face( drzwiami w twarz) : najpierw przedstawia się tezę najważniejszą np. „Kocham Cię „, potem tezy wtórne typu „ Dzisiaj zapraszam Cię do teatru, a niedzielę do kina” albo wedle strategii Foot In the door(stopa w drzwi): najpierw przedstawia się tezy wtórne , a na końcu zgodnie z zasadą efektu silnego zaskoczenia tezę głowną.

2. Argumentacyjne wzmocnienie tezy polega na posłużeniu się wywodem enzymatycznym (jest to rozumowanie, w którym jedna z przesłanek zostaje opuszczona bo jest oczywista w swojej treści np. entymacie :”Kobieta jest blada, bo jest w ciąży” opuszczona została przesłanka „kobieta ciąży jest blada”- w tym przypadku przesłanka fałszywa; podanie przykładu retorycznego (jest to przykład paradygmatyczny tz. Fakt jest jednostkowy, który treściowo uogólnia dziedzinę, której pochodzi bez oczekiwania się do procedury małżeńskiej, ale nie jest nim fakt trzymającego sąsiadkę za rękę męża.

4. REFUTATIO (kontrargumentacja):

---