Etyka-pochodzi od greckiego słowa ethos. Oznacza on zwyczaj, obyczaj. Etyka jest dziedziną filozofi zajmującą się badaniem moralności, definiuje ona pojęcie dobra i zła oraz ustala zasady właściwego życia. Etyka jest nauką o moralności.
Przeds.Etyczni: Sokrates,Epikur,Platon,Karnap,Megel,Św.Augustyn,Kant,Marks
Podział wg.Karnapa:1.ze względu na zakres obowiązywania norm morlanych:a)teorie obiektywistyczne, b)teorie subiektywistyczne. 2.ze względu na rodzaj pochodzenia norm moral.: naturalizm,antynaturalizn,emotywizm,nominalizm 3.ze wzgledu na ocene zachowan ludzkich: motywizm,efektywizm,nominalizm
Moralność-zbiór zasad norm,które określają co jest dobre a co złe
Ojcem etyki był Sokrates
Celem etyki jest dochodzenie do źródeł powstawania moralnosci, badanie efektów jakie moralnosć lub jej brak wywiera na ludzi oraz szukanie podstawowych przesłanek filozoficznych na podstawie których można w racjonalny sposób tworzyć zbiór nakazów moralnych.
Zadaniem etyki jest pytać o nature dobra i zła. Od etyki zależy ludzkie szczęście i życie.
Idywidualizm-odwraca jednostkę od wspólnoty uznając egoistyczne pojmowanie dobra jednostki za dobro podstawowe i nadrzędne w stosunku do dobra wspólnoty.
Totalizm-podporządkowuje dobro jednostki społeczeństwu, państwu pozbawiając jednostkę praw staje się ono systemem opartym na przemocy.
Agresja-jest zachowaniem którego skutkiem jest sprawianie przykrości drugiej osobie.Agresywne zachownie może przybierać różne formy od obelg werbalnych mających na celu wyrządzenie krzywdy psychicznej po przemoc fizyczna.Agresja to każde zachowanie , które podejmowane jest z intencją wyrządzenia krzywdy 2iej osobie.
Wyróżnia.agresje:
a)wrogą-ma miejsce kiedy podstawowa intecją czyjegoś zachowania jest wyrzadzenie krzywdy 2ej os. Agresji tej towarzyszy gniew oraz ukryta chcęc ujrzenia cierpienia ofiary
b)instrumentalna-ma miejsce kiedy czyjeś zachowanie może wyrządzić krzywde jednak jego intencje sa inne.
Strategie redukujace agresje:karanie,katharsis,modelowanie ról społecz.,zawieranie kontraktów, grupy radzenia sobie ze złościa.
Kary-mogą stanowic skuteczne narzędzie hamujace agresję u sportowców. Dzieki niej uczy się, że konsekwencje agresywnych zachowań bedą dla niego negatywne.
Katharsis-pozybcie sie negatywnych emocji redukuje potrzebe agresji.
Modelowanie ról społecznych-jesli dzieci uczą sie agresywnych zachowań obserwując ich u dorosłych to pokazując im wyłącznie nie agresywne modele ról możemy do pewnego stopnia zapobiec kształtowaniu sie ich agresji.Podejście to podkreśla znaczenie trenera jako modela roli.
Zawieranie kontraktów-sportowcy podpisujący kontrakt są zobowiazani do unikania niektórych zachowań.Umowa określa wyraźnie które zachowania są zakazane w danych okolicznościach.
Grupy radzenia sobie ze złościa-każdy człowiek popada czasem w złośc, złośc sama w sobie nie jest niczym złym chociaż może prowadzić do wrogiej agjesji. Jeżeli sportowcy czesto odczuwają złość,którą przetwarzają na agresywne zachowanie powinni dołączyć do gr.zwalczającej złość. Jest to terapia grupowa której celem jest poznanie złości oraz nauka lepszych strategi radzenia sobie z nią.
Doping to podwyzszenie w sposób sztuczny wydolności psychicznej i motorycznej za pomocą środków dopingujacych.
Przyczyny dopingu:1.zdobycie akcjeptacji grupy za wszelka cenę.2.nacisk mediów na wygraną.3.powszechne postawy ze doping jest konieczny.4.nagrody finansowe za wygrana.5.bezpośredni i posredni nacisk trenerów.
Metody dopingu:1.doping krwią.2.manipulacje farmakologiczne,fizyczne i chemiczne.
Klasy środków dopingujących:1.pobudzajace-amfetamina,efedryna,kokaina 2.narkotyczne środki przeciów bólowe np.morfina 3.moczopędne np.furosemid 4.hormony peptydowe i glikoproteinowe np.hormon wzrostu.
Skutki stosowania dopingu:
pozytywne dotyczą najczęsciej poprawy ogólnego stanu fizycznego lub psychicznego zawodników.Jeśli chodzi o pozywtywne skutki psychologiczne obserwowano:podniesienie się nastroju, poprawa koncentracji i pamięci, zmniejszenie zmęcznenia fizycznego.
negatywne:nasilenie stanów lekowych, niezdolnośc radzenia sobie ze stresem, zaburzenia osobowości, tendencje i próby samobójcze
Skutki negatywne dzielimy na 4y grupy:
negatywne skutki zdrowotne formułowane najczęściej ogólnie(wyniszczenie organizmu,choroby, zaburznie pracy narządów wew.,szybsze starzenie się,zaburzenia przemiany materii,nowotwory a nawet śmierć)
zaburzenia hormonalne i ich następstwa(niepłodność,powikłania ciąży, niedorozwój potomstwa)
zmiany w ukł. Mięśniowym i kostno-stawowym (zwiodczenie i zanik mięśni i zwiększenie łamliwości kości)
różnorodne zmiany negatywne czynności pozostałych układów i narządów(choroby nerek,wątroby, zaburzenia ukł.krążenia i czynnościserca, zaburzenia ukł.pokarmowego,zmiany skórne i zaburzenia zmysłów.