Kilka zadań z rachunku PKB.
Zadanie 1.
W roku 1873, podczas gorączki złota w Kaliforni miały miejsce następujące wydarzenia:
kopalnia złota wypłaciła swoim pracownikom pensje w łącznej wysokości $ 200.000
pracownicy wydobyli 100 ton złota
kopalnia sprzedała złoto fabryce biżuterii za $ 300.000
fabryka biżuterii zapłaciła swoim pracownikom $ 250.000 za wykonanie ze złota naszyjników
naszyjniki zostały sprzedane konsumentom za $ 1.000.000
Policz PKB Kalifornii jako wartość wyprodukowanych w gospodarce dóbr finalnych i usług
Ile wynosi wartość dodana na każdym etapie produkcji? Jaka jest wartość PKB liczonego jako suma wartości dodanych w gospodarce?
Jaka jest suma płac i zysków w gospodarce?
Zadanie 2.
Wyjaśnij jakie skutki dla PNB Polski mogą mieć następujące wydarzenia:
Boeing kupuje polskie silniki samolotowe za 100 mln PLN a następnie sprzedaja 3 samoloty polskim liniom lotniczym za 100 mln PLN każdy. Jak zmieni się odpowiedź na to pytanie, jeżeli 50% fabryki silników w polsce jest w rękach francusko-brytyjskiego konsorcjum, natomiast 10% fabryki Boeinga należy do emigranta z Polski, legitymującego się polskim paszportem?
Steffen Möller (niemiecki aktor mieszkający i grający w Polsce) dostanie polskie obywatelstwo
Jan Kulczyk wyeksportuje do Niemiec 100 tys. litrów piwa Żywiec po cenie 2 zł za litr, które kupi pub we Frankfurcie nad Menem należący do jego kolegi - Jana Kowalskiego. Jan Kowalski z kolei na każdym litrze piwa sprzedawanego lokalnym piwoszom zarobi 10%.
Polska Żegluga Bałtycka kupi w stoczni Hyundai'a trzy nowe promy do żeglugi między Gdańskiem a Sztokholmem o wartości 300 mln USD. Dzięki temu wytworzy wartość dodaną w wysokości 400 tys. PLN
Anna Dymna zagra w najnowszym filmie Romana Polańskiego pod tytułem „Obłęd” i dostanie wynagrodzenie w wysokości 1 mln USD. Film jest produkowany przez Heritage-Films, Francuski Komitet Kinematografii oraz przez Romana Polańskiego (udziały po 33,3(3)%). Dochody z filmu szacowane są na 33 mln USD. Roman Polański jako reżyser dostaje wynagrodzenie w wysokości 5 mln USD. Pozostali pracownicy i aktorzy są z Francji.
Air-Polonia kupi samolot Boeinga za 200 mln USD. Dzięki otwarciu połączenia z Londynem wytworzy VA w wysokości 50 mln USD. Jeszcze w tym samym roku samolot sprzeda Janowi Kulczykowi za 175 mln USD.
Zadanie 3.
Urząd Statystyczny w pewnym kraju podał następujące wartości wskaźników makroekonomicznych:
Produkt Narodowy Brutto |
4 800 |
Inwestycje brutto |
800 |
Inwestycje netto |
300 |
Konsumpcja |
3 000 |
Wydatki rządu na dobra i usługi |
960 |
Nadwyżka budżetowa |
30 |
Niestety urzędnicy zgubili gdzieś wartości pozostałych zmiennych. Czy możesz im powiedzieć jaka była wartość:
Produktu Narodowego Netto
Eksportu netto
różnicy między transferami i podatkami
dochódu do dyspozycji
oszczędności prywatnych
Zadanie 4.
Odwołując się do równania
, wyjaśnij w jaki sposób rząd może finansować deficyt budżetowy (DB)? Jakie mogą być długookresowe skutki wysokiego deficytu w budżecie państwa?
Zadanie 5.
Co się stanie z wartością mierzonego PKB jeżeli dwie przyjaciółki, które zajmują się swoimi małymi dziećmi, zatrudnią się nawzajem do opieki nad dzieckiem i wypłacą sobie wzajemnie taką samą pensję? (oczywiście wszystko jest zarejestrowane i odbywa się legalnie). Czy „prawdziwy” PKB zmieni się? Pytanie dodatkowe: czy to im się opłaca?
Zadanie 6.
Wyspy Bahama są rajem dla turystów. Turyści szczególnie upodobali sobie pewien drink, a mianowicie Cuba Libre (rum z Coca-Colą). Na wyspach działają trzy przedsiębiorstwa - restauracja, fabryka napojów oraz producent stolików. Przypuśćmy, że jedynym napojem produkowanym na Wyspach Bahama jest właśnie Cuba Libre. Oto co wiemy o procesie produkcji:
Fabryka napojów importuje Coca-Colą o łącznej wartości 1000 USD. Wartość sprzedaży napojów wytworzonych przez fabrykę to 2000 USD.
Fabryka wypłaca swoim pracownikom łączne pensje w wysokości 600 USD.
Restauracja importuje rum oraz Coca-Colę o łącznej wartości 2000 USD. Oprócz tego, restauracja kupuje co roku nowe stoliki od lokalnego przedsiębiorcy za 500 USD. Obroty restauracji to 4000 USD.
Restauracja wypłaca swoim pracownikom łączne pensje w wysokości 1000 USD.
Producent stolików płaci swoim pracownikom 300 USD.
Pytania:
Jaka jest wartość dodana na każdym etapie produkcji? Jaka jest wartość PKB?
Jaka jest łączna wartość dóbr finalnych wyprodukowanych w gospodarce? Porównaj tę wartość z sumą wartości dodanych otrzymaną w punkcie a). Wyjaśnij dlaczego te wielkości się różnią. Czy obala to tezę o równoważności trzech sposobów mierzenia PKB?
Jakie jest wynagrodzenie czynników produkcji w gospodarce?
Rząd Wysp Bahama postanowił nałożyć podatek od wartości dodanej w wysokości 10%. Zakładając, że popyt na dobra w gospodarce jest sztywny wyjaśnij w jaki sposób wprowadzenie VAT wpłynie na: (i) PKB w cenach rynkowych, (ii) PKB w cenach czynników produkcji. Omów zmiany na poszczególnych etapach produkcji.
Zadanie 7.
Masz następujące informacje na temat PKB krajów A i B:
Kraj A |
Kraj B |
||
PKB |
10 000 |
PKB |
20 000 |
Konsumpcja |
6 000 |
Konsumpcja |
12 000 |
Inwestycje |
2 500 |
Inwestycje |
5 000 |
Wydatki rządowe |
1 000 |
Wydatki rządowe |
2 000 |
Eksport netto |
500 |
Eksport netto |
1 000 |
Przyjmując słuszne założenie, że inwestycje służą zwiększeniu przyszłej produkcji, co możesz powiedzieć o perspektywach wzrostu gospodarczego w każdym z tych krajów? (zakładamy, że liczba ludności w kraju B jest dwukrotnie większa) Jak zmieni się Twoja odpowiedź na to pytanie jeżeli dane zostaną w następujący sposób uszczegółowione:
Kraj A |
Kraj B |
||
PKB |
10 000 |
PKB |
20 000 |
Konsumpcja |
6 000 |
Konsumpcja |
12 000 |
|
3 000 |
|
3 000 |
|
3 000 |
|
9 000 |
Inwestycje |
2 500 |
Inwestycje |
5 000 |
Wydatki rządowe |
1 000 |
Wydatki rządowe |
2 000 |
Eksport netto |
500 |
Eksport netto |
1 000 |
Literatura:
[1] - Rozdz. 20; [2] - Rozdz. 19
Wg Dornbusch & Fischer (1990)