Prawo-Zespół norm postępowania,których wykonanie jest zabezpieczone przymusem państwowym
Norma prawna - Norma postępowania
podstawowy element systemu prawa
cechy:
generalna-dotyczy nieokreślonej liczby osób
abstrakcyjna-dotyczy nieokreślonej liczby sytuacji
System prawa
prawo publiczne - nadrzędność podmiotunp. prawo konstytucyjne, administracyjne, podatkowe, karne,
prawo prywatne- równorzędność podmiotów prawa,prawo cywilne, handlowe
Źród ła prawa-
-Konstytucja
-ustawy
-umowy międzynarodowe
-rozporządzenia
-akty prawa miejscowego
Żródła prawa UE-
rozporządzenia
obowiązująbezpośredniowkażdympaństwie
dyrektywy
muszązostaćwprowadzonedoporządkuprawnegodanegopaństwa(implementacja)
decyzje
wiążątych,dokogosąskierowane
zaleceniaiopinie
niemającharakteruwiążącego
Zakresy obowiązywania prawa-terytorialny, podmiotowy, czasowy
Zakres terytorialny-zasada:
Na terytoriumPolski
wyjątki:
przedstawicielstwa dyplomatyczne
bazy obcych wojsk
akty prawa
miejscowego
obowiązują na obszarze działania organu,który je wydał
Zakres podmiotowy-każdego,ktoznajdujesięnaterytoriumPolski
Zakres czasowy-prawo obowiązuje od chwili wejścia w życie
chwila wejścia w życie nie może być wcześniejsza od momentu opublikowania w Dzienniku Ustaw
ignorantia iuris nocet
lex retro non agit
Określenie daty wejscia w życie-wyraźne określenie w treśc iaktu prawnego
np.ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia2011r.
np.ustawa wchodzi w życie 3 0d niod dnia ogłoszenia
jeżeli data nie jest określona-przepisy wchodzą w życie po 14 dniach od daty publikacji
Data końcowa-prawo obowiązuje do chwili jego uchylenia
sposób uchylenia
wyraźny
np.Uchyla się ustawę z dnia….
dorozumiany
nowy akt prawny dotyczy tego samego co wcześniejszy akt prawny
Prawo cywilne-
całokształt norm prawnych regulujących majątkowe i niemajątkowe stosunki społeczne na zasadzie równorzędności podmiotów i autonomii woli stron
Kodekscywilny-1964r.
Działy podstawowe:
•Część ogólna
•Prawo rzeczowe
•Prawo zobowiązań
•Prawo spadkowe
Działy szczególne
•Prawo rodzinne -KRiO
•Prawo spółek handlowych -KSH
•Prawo własności intelektualnej
Zasady prawa cywilnego:
z. ochrony własności
z. swobody umów
strony swobodnie decydują o zawarciu umowy, jej treści, formie, rozwiązaniu
tzw. umowy nienazwane
funkcjonalne wykonywanie praw podmiotowych
nie można czynić z prawa użytku sprzecznego z jegospołeczno-gospodarczym przeznaczeniem albo z zasadami współżycia społecznego
ochrona dobrej wiary
prawo chroni osobę,która działa wmylnym,ale usprawiedliwionym okolicznościami przekonaniu,że działa ona zgodnie zprawem
ochrona praw słusznie nabytych
nikt nie może być pozbawiony słusznie nabytego prawa,chyba że zachodzą wyjątkowe okoliczności i przepis prawa wyraźnie na to zezwala
ochrona dóbr osobistych
np.zdrowia,czci,godności,wolności,swobodysumienia,wyznania,nazwiskaipseudonimu,tajemnicykorespondencji,
Podmioty prawa cywilnego:
osoby fizyczne-człowiek,
osoby prawne-organizacja
osoba fizyczna-zdolność prawna
-zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków
-przysługuje każdemu człowiekowi od chwili urodzenia do śmierci
-w zasadzie nie może być ograniczona
-akta stanu cywilnego-jedyny dowód okoliczności w nich stwierdzonych
-dziecko w chwili otwarcia spadku już poczęte może być spadkobiercą,jeżeli urodzi się żywe.
-z chwilą urodzenia dziecko może żądać naprawienia szkód doznanych przed urodzeniem
zdolność do nabywania praw i zaciągania zobowiązań w drodze własnych czynności prawnych
zakres zależy od dojrzałości
Brak zdolności-
•<13 lat orazosoby ubezwłasnowolnione całkowicie
•czynności prawne są nieważne
•wyjątek-umowy należące do umówpowszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego
Ograniczona zdolność-
•osoby,które ukończyły 13 lat ale nie są pełnoletnie oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo
•z reguły wymagana jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego
Pełna zdolność do czynności prawnych-•osoby pełnoletnie, które nie są ubezwłasnowolnione
Ubezwłasnowolnienie:
Całkowite-osoba pełnoletnia, która z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego, innego rodzaju zaburzeń psychicznych -w szczególności pijaństwa i narkomanii, nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem
Częściowe-jw. -potrzebuje pomocy do prowadzenia swoich spraw
OSOBY PRAWNE
Jednostki organizacyjne, którym przepisy przyznają osobowość prawną, tzn.zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych