PEDAGOGIKA SPECJALNA, ĆWICZENIA NR 1 13.02

mgr Kinga Ober-Łopatka dyżury w poniedziałki 10.00-11.30 p.212

1 nieobecność, kolokwium na ostatnich zajęciach, test wielokrotnego wyboru + uzupełnianie + otwarte

1. „Pedagogika specjalna” pod red. Prof. Dykcika

2. „Dzieci niepełnosprawne w rodzinie” pod red Ireny Obuchowskiej

3. „Pedagogika specjalna” 2 tomy, Smith, Deborah Deutsch 

- Niepełnosprawność intelektualna (wcześniej nazywana upośledzeniem umysłowym)

- w USA „learning disabilities”

- oligofrenopedagogika = pedagogika osób z niepełnosprawnością intelektualną (oligos - pomniejszenie, phren - umysł)

- zrezygnowano/unika się stwierdzeń typu „upośledzenie”, ponieważ to powoduje etykietowanie, dysonans poznawczy, jeszcze sto lat temu terminy „kretynizm”, „debilizm”, „imbecylizm” były na porządku dziennym.

wcześniej - AAMR - American Association on Mental Retardation

teraz - AAIDD - American Association on Intellectual and Developmental Disabilities

Niepełnosprawność intelektualna:

Ograniczenie w zakresie funkcjonowania intelektualnego jak i zachowań przystosowawczych, które będą się wyrażały w umiejętnościach poznawczych, społecznych, praktycznych. Musi ujawnić się przed ukończeniem 18 roku życia.

1. Kontekst kulturowy, w którym rozwija się dziecko

2. Wiek + rówieśnicy

3. Ograniczenia zawsze koegzystują z mocnymi stronami dziecka

4. Wsparcie poprawia funkcjonowanie nie tylko w obszarze, w którym zostało udzielone, ale również poprawia funkcjonowanie w ogóle.

5. Zmiana paradygmatu opisu deficytów poznawczych, intelektualnych, społecznych, emocjonalnych, osób z niepełnosprawnością intelektualną z negatywnego na pozytywny (wskazanie mocnych stron, tego co potrafią)

*Wspomaganie rozwoju poznawczego = dawanie instrukcji, pokazywanie, wyjaśnianie jak coś zrobić

*upośrednione uczenie = strukturyzowanie procesów wewnętrznych

*colaborative teaching (w USA, dwóch nauczycieli prowadzi lekcję równolegle, 1 + 1 wspomagający)

3 komponenty niepełnosprawności intelektualnej:

1. Komponent organiczny - uszkodzenia w budowie OUN, które przekładają się na funkcjonowanie intelektualne.

2. Komponent psychologiczny - konsekwencje wynikające z obniżenia potencjałów intelektualnych, które bezpośrednio przekładają się na poziom przystosowania dzieci

3. Komponent społeczny - poziom funkcjonowania społecznego osób z niepełnosprawnością intelektualną, który przekłada się na poziom wsparcia, które powinny uzyskać.

A.d.1 Etiologia (przyczyny):

1. ze względu na czas zadziałania czynnika uszkadzającego:

-prenatalne

-okołoporodowe

-poporodowe

PRENATALNE:

Genetyka (ok. 500 zespołów powiązanych z niepełnosprawnością intelektualną)

Nieprawidłowości na poziomie genów/chromosomów:

Chromosomy płciowe: XX, XY

- Zespół Klinefeltera (jedynie u mężczyzn)

47 XXY wzrost > 195 cm, ginekomastia, szerokie biodra, często rys psychopaty

- Zespół Turnera (jedynie u kobiet)

45 XO niski wzrost, otyłość, płetwowata szyja, dziecinny wyraz twarzy

Chromosomy autosomalne: 22 pary

- trisomia, dodatkowy chromosom, najczęściej zespół Downa -> bezpłodność, choroby serca, śmierć w młodym wieku

kobiety ciężarne -> wczesne poronienia, samoistne obumarcie płodu do 10 tygodnia ciąży

badania w okresie prenatalnym:

amniopunkcja - pobieranie płynu owodniowego 13-15 tydzień

USG - 12 tydzień, badanie genetyczne, markery niepełnosprawności intelektualnej -> czy wytworzyły się wszystkie kości czaszki, kości nosa, przezierność karkowa, przepukliny, powłoki brzuszne prawidłowo zamknięte.

Amelie - braki kończyn

Test PAPP-A - test potrójny, 10-14 tydzień, USG/krew/wiek matki, bada wystąpienie zespołów Patau (chromosom 13), Downa (21), Edwardsa (18)

Toksyny: alkohol, nikotyna, narkotyki

Zdrowa dieta na 3 miesiące przed planowaną ciążą ;p przyjmowanie 0,4 mg kwasu foliowego

FAS - płodowy zespół alkoholowy

Leki + zioła = bez konsultacji z lekarzem -> czynnik uszkadzający, zagrożenie ciąży, herbatka malinowa również;)

---