Ćwiczenie nr 5
PRAWO PODZIAŁU NERNSTA
Celem ćwiczenia jest wyznaczenie współczynnika podziału kwasu octowego między dwa nie mieszające się rozpuszczalniki - wodę i rozpuszczal- nik organiczny (chloroform).
Szkło: Odczynniki:
Biureta o poj. 50 cm3 1 M CH3COOH
Kolby miarowe o poj. 50 cm3 - 3 szt. 0,1 M NaOH lub KOH
Rozdzielacze - 4 szt. CHCl3
Erlenmajerki o poj. 100 cm3 - 4 szt. fenoloftaleina
Pipety
WYKONANIE ĆWICZENIA:
Rozcieńczając odpowiednio 1 M roztwór kwasu octowego, przygotować, w kolbkach miarowych o poj. 50 cm3, roztwory o stężeniach: 1,0; 0,75; 0,5; 0,25 M.
Do rozdzielaczy, ustawionych w statywie, odpipetować, z każdej kolbki, po 20 cm3 roztworu, dodać po 20 cm3 rozpuszczalnika organicznego (chloroformu) i tak przygotowane mieszaniny wytrząsać przez ok. 5 minut następnie odstawić do rozdzielenia.
Z pozostałych (w kolbkach miarowych) wyjściowych roztworów kwasu octowego odpipetować po 2 cm3 i miareczkować 0,1 M roztworem zasady (NaOH lub KOH) wobec fenoloftaleiny.
Analogiczne miareczkowania wykonać dla warstwy wodnej kwasu octowego z rozdzielaczy.
Wyniki zestawić w tabeli 1:
Tabela 1
Przybliżone stę-żenie CH3COOH, [mol/dm3] |
Pomiar |
Objętość zużytej zasady, [cm3] |
Warstwa wodna |
|
|
|
Objętość zużytej zasady, [cm3] |
1 |
1 2 |
|
|
0,75 |
1 2 |
|
|
0,5 |
1 2 |
|
|
0,25 |
1 2 |
|
|
OPRACOWANIE WYNIKÓW:
Obliczyć dokładne stężenie kwasu octowego [mol/dm3] w wyjściowych roztworach i w warstwie wodnej układu: CH3COOH - H2O - CHCl3 .
Na podstawie równania:
K =
gdzie: c1 - stężenie substancji rozpuszczonej (CH3COOH) w wodzie,
c2 - stężenie substancji rozpuszczonej (CH3COOH) w chloroformie,
n - liczba wskazująca ile razy masa cząsteczkowa M1 substancji rozpuszczonej w pierwszym rozpuszczalniku jest większa od masy cząsteczkowej M2 tej samej substancji, rozpuszczonej w drugim rozpuszczalniku: n = M1/M2 ,
obliczyć współczynnik podziału K.
Wartość stałej dla tego układu należy znaleźć z wykresu zlogarytmowanej postaci równania Nernsta:
log c1 = log K + n log c2 ,
sporządzając zależność log c1 = f(log c2). Wyniki obliczeń przedstawić w tabeli 2:
Tabela 2.
c1 |
c2 |
log c1 |
log c2 |
K = |
Kgraf. |
|
|
|
|
|
|
DYSKUSJA WYNIKÓW:
Przedyskutować otrzymane wyniki i przeprowadzić analizę błędów.