pytania z kolokwium, STUDIA FiR, Finanse publiczne


PYTANIA:

1.co to budżet i skarb państwa?

Budżet państwa to:

W Polsce budżet jest planem finansowym państwa, zestawiającym dochody i wydatki w ciągu roku kalendarzowego, które odzwierciedlają kierunki polityki społeczno - gospodarczej rządu, uchwalanym w formie ustawy określającej źródła dochodów i rodzaje wydatków, opracowywanym przez Radę Ministrów w terminach określonych w ustawie i wykonywanym pod jej kierunkiem za pośrednictwem Ministra Finansów.

Skarb Państwa jest osobą prawną reprezentującą państwo w stosunkach majątkowych z osobami fizycznymi i osobami prawnymi. Instytucja Skarbu Państwa zarządza majątkiem państwa na różnych szczeblach.

Skarb Państwa jest w pewnym sensie odpowiednikiem państwa, ale nie są to pojęcia identyczne. Państwo działając w płaszczyźnie majątkowej i finansowej działa jako Skarb Państwa.

2.prowizorium budżetowe - jest to tymczasowa i skrócona ustawa budżetowa, jest autoryzowane przez parlament i obowiązuje do chwili uchwalenia właściwego budżetu.

Celem prowizo­rium jest uniknięcie sytuacji, w której gospodarka finansowa państwa byłaby prowadzona przez pewien okres - na skutek braku ustawy budżetowej -bez żadnego obowiązującego planu.

3. Prerogacja budżetu polega na przedłużeniu ważności budżetu ubiegłorocznego.

4. czynniki wplywajace na rownowage makroekonomiczna

1) wysoki i stale rosnący wzrost gospodarczy, czyli wysoki i rosnący PKB

2) stosunkowo niska inflacja - stabilny poziom cen,

3) niskie bezrobocie - pełne wykorzystanie czynników produkcji,

4) ustabilizowanie stosunków gospod. z zagranica co przejawia się w utrzymaniu stabilnej waluty i ustabilizowanego importu i eksportu - równowaga w wymianie z zagranicą.

5. niedoskonalosc konkurencyjna:

Niedoskonala konkurencja może wynikać z dzialan podmiotów gospodarczych majacych na celu ograniczenie konkurencji (np. zmowy), badz z istnienia tzw. naturalnych monopoli (np. istnienie jednej linii kolejowej na danym, obszarze wyklucza powstanie konkurencji). W obu przypadkach interwencja pañstwa czy to uniemozliwiajaca zmowy, czy nakladajaca ograniczenia wysokości cen w przypadku monopoli naturalnych moze miec pozytywny skutek dla spoleczeñstwa. Wiêkszosc sytuacji na wielu rynkach w rzeczywistym świecie odpowiada stanowi konkurencji o różnym stopniu niedoskonałości, mieszczącemu się pomiêdzy skrajnymi biegunami konkurencji doskonałej i monopolu. Niedoskonałość konkurencji, a zatem i rynku, powoduje że producenci, sprzedawcy mają mniejszą lub wiêkszą kontrolê nad rynkiem, nad cenami, po jakich sprzedają swoje wyroby i usługi. Wystêpuje to wtedy, gdy niewielu producentów sprzedaje dokładnie taki sam produkt lub gdy jest wielu producentów bardzo zróżnicowanego produktu.

Niedoskonałość konkurencji to monopol, oligopol, konkurencja monopolistyczna i monopol naturalny.

6. uprawnienia prezydenta w sprawie budżetu

Prezydent Rze­czypospolitej podpisuje wciągu 7 dni ustawę budżetową przedstawioną przez Marszałka Sejmu. Prezydent nie ma uprawnienia do zavetowania ustawy budżetowej. Przed podpisaniem ustawy budżetowej Prezydent Rzeczypospolitej może jednak zwró­cić się do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności ustawy z Kon­stytucją. Trybunał orzeka w tej sprawie nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku w Trybunale. Prezydent Rzeczypospolitej nie może odmówić podpisania ustawy budżetowej, którą Trybunał Konstytu­cyjny uznał za zgodną z Konstytucją. Po podpisaniu ustawy budżetowej Prezydent Rzeczypospolitej za­rządza jej ogłoszenie w Dzienniku Ustaw RP.

Zgodnie z aa 225 Konstytucji RP, jeżeli w ciągu 4 miesięcy od dnia przedłożenia Sejmowi projektu ustawy budżetowej nie zostanie ona stawiona Prezydentowi Rzeczypospolitej do podpisu, Prezydent może w cią­gu 14 dni zarządzić skrócenie kadencji Sejmu.

7. jakie sankcje grożą jezeli parlament nie uchwali budżetu?

Jeżeli w ciągu 4 miesięcy od przedłożenia Sejmowi projektu ustawy budżetowej nie zostanie ona przedstawiona Prezydentowi Rzeczypospolitej do podpisu, Prezydent Rzeczypospolitej może w ciągu 14 dni zarządzić skrócenie kadencji Sejmu.

8.zasada jedności formalnej - dochody i wydatki państwa powinny być objęte tylko jednym budżetem co wynika z kompetencji Parlamentu (przestrzeganie tej zasady chroni uprawnienia budżetowe Parlamentu, gdyż stwarza podstawę do oceny polityki budżetowej rządu), łatwo stwierdzić, z jakich źródeł pochodzą dochody i wydatki. Ułatwia to kontrolę Parlamentu nad Rządem

9.odstępstwa od zasady uprzedniości:

- prowizorium budzetowe;

- prerogacja budzetu,

- prowadzenie gospodarki budzetowej na podstawie projektu budzetu - gdy ta sama partia ma większość w rządzie i w parlamencie.

- upowaznienie rzadu do dokonywania niezbędnych wydatków w okresie przejściowym, dotyczy to gł. nakładów na ustawowo przewidziane urządzenia (szkoły i szpitale) i zobow. wynikające z ustawy.

10.dobra publiczne

Dobra publiczne są różnie interpretowane w literaturze ekonomicznej, są też różnie nazywane. Określenie „dobra publiczne” przede wszystkim odnosi się do rzeczowych (materialnych) elementów systemu ekonomicznego istniejących w naturze takich jak np. rzeki, powietrze, puszcze. Dobrami publicznymi są także usługi oferowane w takich dziedzinach jak obrona narodowa, ochrona zdrowia, edukacja, których świadczenie odbywa się za pomocą urządzeń i obiektów publicznych np. szpitale, szkoły, wyposażenie armii. Są one własnością państwa (skarbu państwa) lub jednostek samorządu terytorialnego - finansowane ze środków publicznych. Dobra publiczne to towary i usługi świadczone przez państwo i samorząd terytorialny na zasadach powszechnej dostępności, przy odpłatności nie mającej charakteru jednakowej ceny, lecz zróżnicowanych świadczeń podatkowych i niepodatkowych.

11. Święte krowy - to 14 instytucji, których niezależność od Rady Ministrów wynika z Konstytucji RP, dlatego Minister Finansów czy później Rada Ministrów nie ma prawa do dokonywania zmian w projektach zgłoszonych przez te instytucje. Jest to Kancelaria Prezydenta, Sejm i Senat, Sad Najwyższy, Trybunał Konstytucyjny, Krajowa Rada Sądownictwa, NIK, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, Generalny Inspektor Danych Osobowych, Instytut Pamięci Narodowej, Krajowe Biuro Wyborcze i PIP oraz odnoszące się do sadownictwa powszechnego i administracyjnego.

12. plafony finansowe (taryfowe) - to limity ustanawiane na przywóz towarów na polski obszar celny, które nie mogą spowodować określonych ubytków dochodów w budżecie państwa z tytułu cła.

13.czynniki niedoskonałości państwa

Niedoskonałość państwa przejawia się w:

14. przepływy osobowe to takie w których ruchowi pieniadza w jedna stronę towarzyszy świadczenie pracy w kierunku przeciwnym, są to przepływy ekwiwalentne, które sa regulowane przez związki zawodowe, a ich działanie jest uruchamiane mechanizmem rynkowym.

15.absolutorium - jest aktem woli Sejmu, którego treścią jest aprobata sposobu, w jaki budżet był wykonany oraz rezultatów jego wykonania. Udzielenie absolutorium pociąga za sobą ten skutek, że parlament nie może już w przyszłości prowadzić dyskusji i podejmować uchwał dotyczących tej kwestii. Prawne konsekwencje nieotrzymania absolutorium przez Radę Ministrów nie są w Konstytucji RP określone.

16.funkcje finansów publicznych:

- f. alokacyjna oznacza, ze organy publ za pomoca przeplywow pieniężnych w postaci dochodów i wydatków publ. mogą wplywac na alokację zasobów w gospodarce, tj. alokację czynników wytwórczych (surowców, materiałów, potencjału ludzkiego) i wytworzonych dóbr materialnych, dążąc przy tym do ich optymalnego wykorzystania.

- f. redystrybucyjna przejawia się zarówno w tym, że na rzecz funduszy publ. przejmowane są w pewnej części dochody uzyskiwane przez podmioty dział. gosp. (podmioty gospodarki publ. i gospodarstwa dom.), jak i w tym, że następuje rozdział tych dochodów między poszczególne podmioty na realizację zadań uznawanych za szczególnie ważne w hierarchii potrzeb.

- stabilizacyjna polega na wykorzystywaniu dochodów i wydatków obejmowanych tymi finansami do oddzialywania na sytuacje społ-gosp. kraju. za pomoca przeplywów pieniêznych dazy siê przede wszystkim do przywrócenia naruszonej równowagi, przeciwdziala siê załamaniom koniunktury gosp, zapobiega inflacji.

17. ujęcia budżetu państwa i opisać jedno z nich

UJECIE BUDŻETU PANSTWA:

Prawne:

Ekonomiczne:

Polityczne:

18.Źródła zawodności rynku:

Zawodność konkurencji, istnienie dóbr publicznych, istnienie efektów zewnętrznych, brak lub niekompletność rynków, niepełna informacja rynkowa.

19. asymetria informacji - oznacza brak informacji na obecnym rynku oraz niepełne informacje co do funkcjonowania rynku w przyszłości, należy dążyć do symetrii informacji, czyli regulacji, zapewnienia władzy np. Komisji Nadzoru Finansowego, żeby wszyscy mieli równy dostęp do informacji i szanse.

20. ile czasu ma parlament na uchwalenie budżetu?

4 miesiące

21.co to są finanse?

finanse to procesy gromadzenia i rozdzielania pieniądza, zasobów pieniężnych.

1



Wyszukiwarka