Projektowanie krzywizn poziomych oraz przekroju poprzecznego drogi i niwelety w ich obrębie

Odcinki krzywoliniowe w planie stosuje się w celu:

• lepszego dostosowania drogi do ukształtowania terenu

• podniesienia walorów estetycznych drogi

• eliminowania monotonii jazdy

1. krzywoliniowe elementy w planie

1. łuki kołowe - przy projektowaniu nowej drogi zaleca się stosowanie łuków kołowych w planie o wartościach promieni większych od najmniejszych zalecanych. Te najmniejsze zalecane promienie zależą od prędkości projektowej V_p drogi.
   Promienie łuku kołowego przyjmuje się ze względu na:
   - kąt zwrotu trasy oraz długość odcinka prostego poprzedzającego łuk
   - promienie łuków sąsiednich i ich długości
   

2. krzywe przejściowe stosuje się w celu:
   - wprowadzenia stopniowej zmiany wartości przyśpieszenia dośrodkowego
   - przy przejściu prostej w łuk kołowy lub między dwoma łukami do uzyskania
   przechyłki na łuku
   - przeprowadzenia płynnej zmiany krzywizny drogi w planie co przyczynia się do
   równomiernej prędkości ruchu
   - zapewnienia płynności optycznej trasy
   Przy bardzo dużych wartościach promieni łuków poziomych krzywej przejściowej nie stosujemy. Jako krzywe przejściowe należy stosować odcinki klotoidy. O parametrze klotoidy decyduje szereg warunków wynikających z dynamiki ruchu (dopuszczalny przyrost przyspieszenia dośrodkowego od 0,5m/s przy V_p>80km/h do 0,9 m/s przy V_p=40km/h) oraz koniecznej długości rampy drogowej, estetyki i geometrii zespołu krzywizn.
   Wartość parametru A klotoidy powinien mieścić się w przedziałach:
   * A_max=
   (warunek geometryczny) dla R<60m.
   * A_max=R, dla R>1000m , A_min=1/3R.
   * dla 60<R<1000m A_max=
   A_min=
   .
   Korzystnym jest, aby długość krzywej przejściowej była połową długości łuku.
   
   W przypadku dwóch łuków następujących po sobie i braku możliwości zaprojektowania wstawki prostej pomiędzy nimi możemy projektować następujące krzywe:
   * krzywe koszowe - stosujemy w przypadku kiedy dwa łuki następujące po sobie o tych samych zwrotach. Znajdują swoje zastosowanie np. wyłukowaniae przy projektowaniu skrętu w prawo R₁ : R₂ = 2 : 1 (R₁ > R₂) lub R₃ : R₂ : R₁ = 3 : 2 : 1
   * krzywe essowe - jw. tylko o przeciwnych zwrotach
   * krzywe ceowe
   * biklotoida - czyli łuk bez łuku kołowego, należy stosować tylko wyjątkowo

3. koordynacja elementów planu i profilu na łukach
   - w obrębie łagodnego łuku poziomego unikamy krótkich łuków pionowych - wypukłych załomów niwelety lub falistego profilu podłużnego
   - długość krzywizn w planie (łącznie z przejściowymi) powinna być o ok. 10% większa od długości łuku pionowego
   - promień łuku pionowego wklęsłego schodzącego się z łukiem poziomym, powinien być przynajmniej 6 razy większy od promienia łuku poziomego
   - dobrze jest gdy łuk pionowy i poziomy są powiązane symetrycznie lub chociaż wierzchołki obu łuków są przesunięte względem siebie nie więcej niż 0,25 długości krzywej w planie.
   - na długich pochyleniach nie należy stosować krótkich łuków poziomych.

Odcinki proste zapewniają najkrótsze połączenie, widoczność na wyprzedzanie i dlatego muszą być stosowane pomiędzy łukami.

Wstawka prosta projektowana pomiędzy łukami powinna zapewniać możliwość wyprzedzania.

Pochylenie niwelety w obrębie łuku kołowego powinno zapewniać po zaprojektowaniu krzywej przejściowej odwodnienie jezdni na jej długości.

W przypadku przecięcia projektowanego odcinka drogi z linią z linia kolejowa, skrzyżowanie to powinno mieć kąt 90º (dopuszczalny min 70º)

---