wykład 09.05.2002r.
UMOWA DAROWIZNY
Określona w art. 888-902 kc. Należy do umów nazwanych dotyczących przeniesienia praw. Dochodzi do skutku przez zgodne oświadczenie woli stron i wydanie przedmiotu darowizny. Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Oświadczenia stron nie muszą być złożone jednocześnie, pierwszy musi złożyć oświadczenie darczyńca, musi to zrobić w formie aktu notarialnego. Oświadczenie obdarowanego może być złożone w każdej innej formie.
Przedmiot darowizny
Przedmiotem darowizny mogą być wszelkie prawa majątkowe nawet nie mające wartości obiegowej, jeżeli mają jakąkolwiek wartość dla stron umowy.
Nie są darowizną tzw. bezpłatne przysporzenia:
gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami kodeksu np. umowy pożyczki, przechowania
nie są darowizną inne świadczenia nieodpłatne takie jak np. nagrody państwowe, nagrody wynikające z przyrzeczeń publicznych.
Wady fizyczne i prawne rzeczy podarowanych
Jeżeli rzecz darowana ma wady to darczyńca zobowiązany jest do naprawienia szkody, którą wyrządził obdarowanemu przez to, że wiedział o wadach i nie zawiadomił go we właściwym czasie. Przepisu tego nie stosuje się gdy wadę łatwo zauważyć. Jeżeli darczyńca opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, to obdarowany może żądać odsetek ale dopiero od dnia wytoczenia powództwa.
Polecenie
Darczyńca może nałożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania (polecenia). Obdarowany może się zwolnić z polecenia jeżeli odda rzecz.
Zmiany w stanie majątkowym darczyńcy
Darczyńca może odwołać darowiznę jeszcze nie wykonaną jeżeli jego stan majątkowy uległ takiej zmianie, że wykonanie darowizny nie może nastąpić bez uszczerbku dla jego własnego utrzymania.
Jeżeli po wykonaniu darowizny darczyńca popadnie w niedostatek wówczas może on żądać od obdarowanego dostarczenia mu środków na utrzymanie. Obdarowany może się jednak zwolnić od tego obowiązku oddając darczyńcy wartość wzbogacenia.
Kiedy można odwołać darowiznę
Można odwołać darowiznę już darowaną jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności. Pod pojęciem rażącej niewdzięczności rozumie się czynności obdarowanego skierowane przeciwko życiu, zdrowiu, mieniu. Darowizna nie może być odwołana z powodu niewdzięczności jeżeli darczyńca obdarowanemu przebaczył. Również spadkobiercy darczyńcy mogą odwołać darowiznę z powodu niewdzięczności ale tylko wtedy gdy:
darczyńca w chwili śmierci był uprawniony do odwołania
obdarowany umyślnie pozbawił darczyńcę życia lub umyślnie wywołał jego rozstrój zdrowia, którego skutkiem była śmierć darczyńcy.
Darowizna nie może być odwołana po upływie roku, w którym uprawniony do odwołania dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego. Odwołanie darowizny następuje przez złożenie oświadczenia obdarowanego na piśmie.
Umowa darowizny pieniędzy
- przykład -
zawarta w dniu ....... w ....... pomiędzy Darczyńcą ....... zam. ....... legitymującym się DO nr .......
a Obdarowanym ....... zamieszkałym ....... legitymującym się DO nr .......
§1
Darczyńca oświadcza iż przekazuje Obdarowanemu kwotę w wysokości ....... (słownie: ....... złotych) z przeznaczeniem na .......
§2
Obdarowany wymienioną w §1 kwotę przyjmuje i oświadcza iż spożytkuje pieniądze zgodnie z przeznaczeniem. Pokwitowane nastąpi przez podpisanie umowy.
§3
W sprawach nie objętych niniejszą umową mają zastosowanie przepisy kc.
§4
Wszelkie zmiany niniejszej umowy wymagają dla swej ważności zachowania formy pisemnej.
§5
Umowa została sporządzona w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.
.............................................
Darczyńca
.............................................
Obdarowany
Umowa darowizny rzeczy
- przykład -
zawarta w dniu ....... w ....... pomiędzy Darczyńcą ....... zam. ....... legitymującym się DO nr .......
a Obdarowanym ....... zamieszkałym ....... legitymującym się DO nr .......
§1
Darczyńca oświadcza iż jest właścicielem rzeczy stanowiącej przedmiot darowizny, to jest .................
§2
Darczyńca przekazuje bezpłatnie Obdarowanemu na własność opisany w §1 przedmiot a Obdarowany darowizną tę przyjmuje.
§3
Wartość przedmiotu darowizny strony określają na kwotę w wysokości ....... (słownie: ....... złotych).
§4
Darczyńca oświadcza, że przedmiot darowizny jest wolny od obciążeń finansowych i praw osób trzecich.
§5
Wydanie darowizny nastapi w momencie podpisania umowy.
§6
W sprawach nie objętych niniejszą umową mają zastosowanie przepisy kc.
§7
Wszelkie zmiany niniejszej umowy wymagają dla swej ważności zachowania formy pisemnej.
§8
Umowa została sporządzona w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.
.............................................
Darczyńca
.............................................
Obdarowany
UMOWA ZLECENIA
Forma
Może to być forma ustna. Jeżeli wartość przedmiotu przekracza 2000 złotych powinno to być w formie pisemnej. W umowie trzeba zaznaczyć bardzo dokładnie czas trwania umowy.
Sposób wykonania usługi
Zlecenie w zasadzie wykonuje się osobiście ale można zaangażować inne osoby. Możliwość podzlecenia całej usługi lub jej części może wynikać nie tylko z umowy ale i ze zwyczaju. Inna cecha: zleceniodawca nie musi wskazywać zleceniobiorcy sposobu wykonania usługi. W praktyce drobne umowy zlecenia nie określają jak należy wykonać usługę.
Wynagrodzenie
Umowy zlecenia są odpłatne. Jeżeli strony nie określą w umowie wynagrodzenia to zawsze przyjmuje się, że biorącemu zlecenie należy się wynagrodzenie nawet jeżeli zleceniodawca kwestionowałby to później powołując się na zapis umowy. Tylko wyraźne zaznaczenie w umowie, że usługa jest darmowa, powoduje że wynagrodzenie w ogóle się nie należy.
Ryzyko niepowodzenia
Jeżeli strony nie ustaliły w umowie inaczej, zleceniodawca zawsze może zerwać umowę i nie musi podawać przyczyny. Wystarczy, że np. zamówiona uprzednio usługa okaże się w trakcie realizacji zbędna. W tym sensie zleceniobiorca zawsze ponosi ryzyko wynikające z sytuacji jego kontrahenta.
Staranne działanie
Umowy zlecenia nazywa się umowami starannego działania. Oznacza to, że ich celem nie jest osiągnięcie jakiegoś wymiernego efektu (dzieła) ale sam fakt należytego wykonania usługi np. zlecenie wykonania bilansu rocznego.
Forma działania
Umowę zlecenia można zawrzeć zarówno z osobą fizyczną jak i z 1-osobową firmą. W sensie prawnym nie ma tu większych różnic. Ale z podatkowego punktu widzenia te różnice są istotne:
w razie zawarcia umowy z Kowalskim Zleceniodawca jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych oraz składek na ZUS
w razie zawarcia umowy z firmą „Kowalski”, ciężar rozliczenia podatku i składek na ubezpieczenie społeczne spoczywa na Zleceniobiorcy; analogiczne skutki podatkowe ma zawarcie umowy z osobą prawną, np. spółką z o.o.