G.Weber i T.Fechner - niemieccy psychofizycy.

W centrum zainteresowania psychofizyków była: reakcja między bodźcem a subiektywnym wrażeniem, które ten bodziec wywołuje.

PYTANIA BADAWCZE PSYCHOFIZYKÓW:

1. Jaka jest najmniejsza wielkość bodźca, aby został on zarejestrowany? (próg bodźca)

2. Jaka jest minimalna wielkość różnicy między bodźcami, aby została ona zarejestrowana?

Zależność między subiektywnym wrażeniem, a wielkością bodźca nie jest zależnością liniową. Kwadrat wielkości bodźca daje wzrost wrażenia.

ZASŁUGI WEBERA I FECHNERA:

1. Jest możliwe badanie subiektywnych wrażeń, które wywołują obiektywne bodźce.

2. Jest możliwy pomiar.

3. Pomiar zjawisk możliwy jest z wykorzystaniem liczby i relacji ujęć matematycznych.

PSYCHOLOGIA WSPÓŁCZESNA

(XX i XXI w.)

Na dwóch kontynentach pojawiły się dwa kierunki psychologii:

1. PSYCHOANALIZA (Europa)

2. BEHAWIORYZM (Stany Zjednoczone)

BEHAWIORYZM - psychologia amerykańska, psychologia zachowania się, psychologia uczenia się. Rozwinął się na początku XX w. w USA, a potem rozszerzył swój zakres na Europę. Kierunek ten zapoczątkował James Watson dzięki swojemu wystąpieniu „Psychologia widziana oczami behawiorysty” (1913r.)

W MANIFEŚCIE NAPISAŁ:

a) Nowa psychologia ma skupić się na tym, co obserwowalne, widzialne, mierzalne, a zatem należy położyć kres psychologiom spekulatywnym.

b) Tym, co jest możliwe do badania jest zachowanie.

c) Całość ludzkich zachowań jest wynikiem uczenia się.

d) Takie złożone zachowania ludzkie i osobowość to efekt uczenia się.

S R

BODZIEC REAKCJA

SCHEMAT BEHAWIORYZMU: Każde zachowanie jest funkcją bodźca.

e) Przy odpowiedniej licznie powtórzeń układu SR dochodzi to utrwalenia się zachowań w postaci nawyku. NAWYK to stały związek bodźca z reakcją. SHR.

f) Tym co utrwala zachowanie jest wzmocnienie lub nagroda. Zachowania nagradzane utrwalają się, nienagradzane wygasają.

g) Kara nie doprowadza do wygaszenia zachowań, a jedynie do ich stłumienia. Zachowanie podlegające karze jest stłumione, gdy pojawia się realna groźba.

Behawioryści: B.Skinner, C.Hull, B.Zeigarnik.

ZALETY BEHAWIORYZMU:

1. zwrócił uwagę na zachowanie jako zmienną centralną dla psychologii;

2. udoskonalił metodę eksperymentu;

3. odkrycie istotnych prawidłowości związanych z uczeniem się;

WADY BEHAWIORYZMU:

1. niedocenianie takich wymiarów jak: emocje, uczucie, wola, system wartości;

2. redukcjonizm - sprowadzanie czynności i zjawisk bardziej złożonych do prostych podstawowych mechanizmów;

3. determinizm - człowiek nie jest wolny, człowiek jest zdeterminowany przez prawidłowości związane z warunkowaniem popychany przez instynkt;

4. ekstrapolowanie wyników uzyskanych z badań na zwierzętach na ludzi;

K.Lorenz - badania kaczek; odkrywa zdolność do wytwarzania określonych zachowań dziedzicznych (okresy krytyczne).

PSYCHOANALIZA: Zapoczątkowana przez Zygmunta Freuda. Środowisku Uniwersytetu we Wiedniu, klinika we Wiedniu. Początkiem XX wieku przez Europę przechodzą fale wojen. Jego koncepcja jest pesymistyczna.

Zygmunt Freud był psychiatrą. Zainteresował się zjawiskiem zaburzeń funkcjonalnych nie mających podstaw anatomicznych. Tego rodzaju zaburzenia funkcjonalne mają prawdopodobnie podłoże w psychice. Całość obserwowalnych zaburzeń nazwano histerią. Zaburzenia powstałe na wskutek tych zaburzeń nazwano zaburzeniami nerwicowymi.

KONCEPCJA PSYCHIKI FREUDA:

„metafora góry lodowej”

To co jest świadome w psychice to ok. 1/6 i jest to wierzchołek góry lodowej. Natomiast 5/6 to jest nieświadomość. W nieświadomości znajdują się wyparte konflikty. Mechanizm, który wypiera treści ze świadomości do nieświadomości nazywa się represją, wyparciem.

Supresja - mechanizm utrzymujący treści w świadomości.

Kontrola świadomości słabnie pod wpływem snu, hipnozy.

METODY BADANIA NIEŚWIADOMOŚCI:

1. analiza marzeń sennych

2. analiza wolnych skojarzeń

3. analiza czynności pomyłkowych

4. hipnoza

---