PRAWO
WYKŁAD 1
Prawo - (znaczenie podmiotowe) oznacza uprawnienie podmiotu do określonego
zachowania się. Prawo reguluje życie społeczne.
Prawo jako:
Dyscyplina dydaktyczna
Dyscyplina naukowa (analizy prawa)
(znaczenie przedmiotowe) zbiór norm prawnych
Norma - (przyjęte zachowanie) reguła postępowania, nie każda norma to norma prawna.
Norma prawna - to reguła postępowania, ustanowiona lub uznana (usankcjonowana) przez państwo której wykonanie zostało zagwarantowane przymusem państwowym.
Norma ustanowiona przez państwo to norma, która została od podstaw utworzona przez państwo.
Norma uznana przez państwo to norma która została już gdzieś spisana i została uznana przez państwo.
Normy źródło :
Zwyczajowe
Organizacyjne niepaństwowe
Normy innych państw
Egzekwowanie norm prawnych
Sankcje
Sankcje - pozbawienie wolności, ograniczenie wolności, grzywna, pozbawienie prawa do wykonywania zawodu.
Sankcja karna - represyjna (prawo karne)
Sankcja egzekucyjna - norma pozwala wyegzekwować zachowanie zgodne z prawem (prawo administracyjne, cywilne)
Sankcja nieważności - czynności stron nie wywołują skutków prawnych (prawo cywilne)
Normy powinny być sankcjonowane przez państwo wtedy możemy mówić o Normie prawnej.
System prawny - uporządkowany system norm prawnych.
Element przedmiotowy - normy ułożone są pod względem tego co regulują.
Jest to podział na gałęzie prawa. Normy prawne porządkowane są hierarchicznie tzw. Kwestia ważności - akty niższego rzędu i wyższego rzędu.
Wyróżniamy następujące Gałęzie prawa:
Gałęzie podstawowe
To takie, które wykształciły charakterystyczne tylko dla siebie instrumentarium prawa.
Prawo karne
Prawo cywilne
Prawo administracyjne
Gałęzie kompleksowe
To gałęzie, w których występują elementy wszystkich podstawowych gałęzi prawa.
Prawo gospodarcze
Prawo publiczne (karne, administracyjne)
Prawo prywatne (prawo cywilne)
W sferze prawa publicznego występuje nadrzędność jednej ze stron stosunku prawnego (organ administracji publicznej, samorządowej)
W sferze prawa prywatnego występuje równość podmiotów
Prawo publiczne |
Prawo prywatne |
Ochrona następuje z urzędu |
Ochrona na wniosek poszkodowanego / zainteresowanego |