Szereg rozdzielczy to uporządkowany i pogrupowany materiał statystyczny. Poszczególnym wariantom cech ilościowym lub jakościowym przyporządkowane są odpowiadające im liczebności.
szereg rozdzielczy punktowy
Szereg rozdzielczy punktowy buduje się przeważnie dla cechy skokowej.
Przykład
Badaniu objęto 20 studentów pod względem liczby rodzeństwa. Otrzymano następujące wyniki: 2, 3, 1, 0, 4, 2, 3, 1, 0, 2, 3, 2, 4, 0, 0, 4, 2, 3, 1, 5.
Badana cecha (liczba rodzeństwa) jest cechą skokową. W celu utworzeni szeregu rozdzielczego punktowego należy obliczyć liczebność związaną z wariantami badanej cechy.
Tablica: Szereg rozdzielczy punktowy
Liczba rodzeństwa |
Liczebność |
0 |
4 |
1 |
3 |
2 |
5 |
3 |
4 |
4 |
3 |
5 |
1 |
szereg rozdzielczy przedziałowy
Szereg rozdzielczy przedziałowy budowany jest dla cech ciągłych. Złożony jest z przedziałów klasowych, ich granice mogą być domknięte lub otwarte. Rozpiętość przedziału (interwał), jest różnicą między górną i dolną granicą klasy.
Etapy budowy przedziałów w szeregach rozdzielczych przedziałowych mogą być następujące [1]:
ustalenie liczby klas
Można skorzystać ze wzoru:
gdzie: k - liczba klas, N - liczba obserwacji
ustalenie wartości cechy minimalnej i maksymalnej
Są to wartości cech odpowiednio najmniejsze (xmax) oraz (xmin), które mogą stanowić początek pierwszego przedziału (xmin) oraz koniec ostatniego (xmax).
ustalenie rozpiętości przedziałów klasowych
Rozpiętość można wyznaczyć następująco:
gdzie: h - rozpiętość przedziału
budowa przedziałów klasowych
Przykład
Badaniu objęto 20 pracowników pewnej firmy ze względu na staż pracy. Otrzymano następujące wartości: 12, 20, 2, 15, 16, 30, 6, 21, 5, 13, 12, 25, 4, 16, 21, 23, 14, 18, 16, 9.
W tym przypadku wskazana jest budowa szeregu rozdzielczego przedziałowego. Liczbę klas oraz rozpiętość można wyznaczyć z powyrzej podanych wzorów: N=20, xmin=2, xmax=30, k=4 (po zaokrągleniu), h=6 (po zaokrągleniu).
Tablica: Szereg rozdzielczy przedziałowy
Przedziały (wartości cech) |
Liczebność |
0-8 |
4 |
19-14 |
5 |
15-20 |
6 |
21-26 |
4 |
27-32 |
1 |