STALE O SPECJALNYCH WŁAŚCIWOŚCIACH CHEMICZNYCH I FIZYCZNYCH
(odporne na korozję - nierdzewność i kwasoodporność)
Stal niestopowa i niskostopowa nieosłonięta powłokami ochronnymi ulega korozji.
KOROZJA - niszczenie materiałów pod wpływem oddziaływania środowiska.
Rodzaje korozji:
Międzykrystaliczna
Naprężeniowa
Wżerowa
Szczelinowa
Kontaktowa
Selektywna
Produktami korozji są uwodnione tlenki żelaza zwane potocznie rdzą.
Podstawowym dodatkiem stopowym chroniącym przed korozją jest chrom.
Stopy żelaza z węglem, zawierające co najmniej 10,5% Cr, są znane jako stale nierdzewne.
Stale odporne na korozję (według struktury) dzieli się na:
stale nierdzewne:
Ferrytyczną
Martenzytyczną
stale kwasoodporne:
Austenityczną
Ferrytyczno - austenityczną
STAL FERRYTYCZNA odporna na korozję
Stal ferrytyczna zawiera minimalnie od 10,5 do 30% Cr i poniżej 0,1% C.
Stal ta ma dobrą odporność na korozję ogólną, wżerową i naprężeniową oraz wykazuje dużą podatność na odkształcenia plastyczne. Wadą jej jest skłonność do gruboziarnistości.
STAL MARTENZYTYCZNA odporna na korozję
Stal martenzytyczna zawiera minimalnie od 12 - 19 % Cr i do 1,2% C (dużo więcej niż stal ferrytyczna).
Zachodzi pełna przemiana α→γ.
Nie odpuszcza się jej po hartowaniu w zakresie temp. 400 - 600 ºC - pogorszenie właściwości mechanicznych.
Duża twardość, wytrzymałość, odporność na korozję.
STAL AUSTENITYCZNA odporna na korozję
Stal austenityczna zawiera minimalnie od 17 - 25% Cr, do 0,15% C oraz niezbędną do zapewnienia struktury austenitycznej ilość Niklu (możliwe najmniej 8-10% Ni) lub Manganu.
Stal ma dobre właściwości plastyczne (duża podatność do obróbki plastycznej na zimno i gorąco), duża ciągliwość, wytrzymałość i udarność oraz można ją znacznie umocnić poprzez odkształcanie plastyczne na zimno. Stal jest odporna na działanie wielu kwasów. Dodatek Molibdenu znacznie polepsza odporność stali na działanie wielu środowisk (kwas siarkowy, woda morska). Stal austenityczna jest podatna na korozję międzykrystaliczną, naprężeniową i wżerową.
STAL FERRYTYCZNO - AUSTENITYCZNA (DUPLEX) odporna na korozję
Stal duplex zawiera minimalnie od 22 - 26 % Cr, do 0,03% C oraz od 3,5 - 8% Ni.
Do zalet tej stali zalicza się: większą granicę plastyczności oraz większą odporność na korozję naprężeniową i wżerową od stali austenitycznych. Wykazuje również duża odporność na korozję ogólną, spawalność oraz odporność na ścieranie. Wadą jest podatność na korozję międzykrystaliczną oraz kruchość.