GENEZA I ROZWOJ WSPOLNOT EUROP I UE
1.EWWiS
w 1948 został wysuniety postulat utworzenia unii gosp i polity otwartej na demokrat panstawa europy i zobowiaza się do przestrzegania Karty Praw Człowieka.sadzono ze ONZ nie będzie zdolna wywiazac się z obowiazków gwaranta pokoju, zarysowujacy się podział swiata i europy(Wschod Zachod) koniecznosc odbudowy i wcielenia Niemiec doprowadziły do powstania smiełego planu Ministra Spraw Zag Francji Schumana .scalenie całosci produkcji byłych sojuszników koalicji antyhitlerowskiej oraz Niemiec(tj wegiel i stal)pod zarzad i kontrole utworzonej organizacji ponadnarodowej tj niezaleznej od panstw czlonkowsich instytucji.Miał to być pierwszy etap federacji europ.Niemcy Włochy i kraje Beneluksu przyjeły propozycje francuskiego ministra w 1951 podpisano traktat ustanawiajacy EWWiS.
2.EWG i Euroatom
sukces deklaracji Schumana zachecił polityków do poszerzenia wiezi integracyjnych.skonncentrowano się jednak na integracji gospodarczej i wierzono ze pociagnie ona za soba integr polityczna w 1955 w Messynie spotkali sięministrowie spr zagr i zapadła decyzja o poszerzeniu zakresu integracji gospo powołano tzw komitet Spaaka który wypracował propozycje stanowiace podstawe do dalszych negocjacji. W 1957 w Rzymie doszło do przyjecia 3 nowych traktatow zwiazanych z integracja europe. Były to :traktat ustanawiajacy Europejska Wspolnotę Gospodarcza(EWG) traktat ustanawiajacy Europ Wspol Energii Atomowej(Euroatom) oraz Konwencje o niektórych wspolnych instytucjach Wspolnot Europ.traktat EWG zawarty został na czas nieokreslony(uscislenie zwiazków narodów europ przez wspieranie harmonijnego rozwoju gosp,podnoszenie i wyrownanie poziomu zycia,ustanowienie wspolnego rynku,zniesienie wew barier celnych)Euroatom(uznanie dla nowej dziedziny nauki i gosp-energetyki atomowej, kształtowac i wspierac przemysły nuklearne panstw czlon i nadzorowac wymiane energii i wiedzy w tej dziedzinie, zapewnienierynku zbytu dla energii atomowej, badania naukowe) EWG stała się glowna wspolnota o charakterze gospodarczym, EWWiS i Euroatom miały charakter pomocniczy
3.JEDNOLITY AKT EUROPEJSKI
na szczycie paryskim panstwa czlonkowskie wskazały jako cel procesu integracji przekształcenie wspolnot europ w Unie Europ, projekt „aktu europ” przewidywał zciesnienie powiazan i koordynacje Wspolnot Europ, Europejskiej Wspołpracy Politycznej oraz Parlamentu Europejskiego ,wbrew opozycji Wlk Brytanii Danii i Grecji Rad Europejska zdecydowała o zwołaniu konferencji ptzrdstawicieli rzadów panstw czlon. W 1968 12 panstw (w tym Hiszpania i Portugalia)podpisłao Jednolity Akt Europejski,JAE wzmiacnia pozycje Komisji i Pralamentu Europ, rozszerza on mozliwosc delegowania kompetencji na Komisje oraz wprowadza procedure wspolpracy na mocy ktorej Parlament zostaje właczony do procesu stanowienia prawa,poszerza także materialne kompenencje Wspolnot,dodano także koncepcje wspolnego rynku(objał obszar bez granic wewnetrznych, swobodny przepływ towarów osób i kapitałów).rozszerzył katalog spraw w których Rada podejmuje decyzję wiekszoscia głosów, stworzył płaszczyzne dla prowadzonej praktycznie wspolpracy politycznej panstw podstawe dla ewentualnego powołania Sądu I inst
4.TRAKTAT Z MAASTRICH
ponieważ JAE tylko czesciowo zaspokoił potrzeby integracyjne panstw musiało dojsc do zasadniczych zmian prawno-politycznych we wspolnotach.rozpoczeto pertraktacje w sprawie unii gospodarczo-walutowej ,mimo roznic w pogladach panstw czlon na temat istoty i charakt przyszlej Unii E udało się doprowadzic do porozumienia na posiedzeniu Rady E w Maastrich(9-10.12 1991)traktat o Unii Europ(TUE)podpisany został 7.2.1992 traktat ten zachowuje ustanowiona przez JAE koncepcje podziału Unii na dwa filary wraz z ich wzajemnym powiazaniem czyli:Wspolnoty Europ oraz potwierdzone przez Traktat o Unii polityki i formy wspolpracy.razem z EW,EWWiS i EWEA+wspolna polityka zagr i bezpieczenstwa(WPZiB)oraz w dziedzinie sprawiedliwosci i spraw wew(WwDWSiSW)to mamy 5 filarów.właczenie Rady do wspolnej polityki zagranicznej i bezpieczenstwa,taraktat z Maastrich przenosi na Rade Europe kompetencje z zakresu Unii Europ,RE stymuluje rozwoj Unii i okresla kierunki jej polityki,okresla i realizuje wspolna polityke zagra i bezpie, procedura wspoldecydowania podnosi Parlament E do rangi wspolustawodawcy, poza tym otrzymał prawo zawracania się do Komisji o przedkładanie przez nią inicjatyw.Traktat o unii wprowadza instytucje Rzecznika Praw Ob., a także nowy organ doradczy w postaci Komitetu Regionów,przyznał Wspolnocie nowe kompetencje w dziedzinie kultury sieci transeuropejskiej oraz przemyslu,dziedziny ochrony zdrowia i konsumenta.zostało ustanowione obywatelstwo Unii,najistotniejszym elementem traktatu z Maa jest utworzenie unii godpodarczo-walutowej(scisla skoordynowana polityka gospnieodwołalne ustalenie kursów walut-wspolna waluta ECU,utrzymanie stabilnosci cen i ustanowienie Europ Systemu Banków Centralnych i Europ Banku Centralnego)EWG zmienła nazwe na Wspolnota Europejska
4.TRAKTAT AMSTERDAMSKI
konieczne były dalsze poprawki.podpisany 2 pazdz 1999a obowiazujacy od 1 maja 1999,zawierał jedynie zmiany w szeregu artykułów w dotychczasowych podstawach traktatowych,zawiera zmiany m.in.do Traktatu UE do takt o ustanowieniu Wspol Europ i Europ Wsp Weg i St i euroatomu, podkreslono nieograniczona kompetencje Tryb Spraw dla wykładni przepisów w niej zawartych.załącznik do trakt amster zawira tabele brazujaca zmiany oznaczen poszczegolnych artykułów w Traktacie UE i Tarkt o ustanow Wspo Europ.zrewidowano dotychczasowe podtsawy prawne UE,podzielono je na 4 grupy:kwestie instytucjonalne(reforma instytucjonalna w zwiazku z rozszerzeniem Unii,sposób podejmwania wspolnych decyzji przez organy UE,sposób wazenia głosów w Radzie gdzie decyzje będą podejmowane wiekszoscia glosów,strukture i sposób pracy Komisji Europ,wieksza liczba komisarzy,rola Tr Sp,wzmocnienie roli Tryb Obrach,Komitetu Regionów),skuteczna i spojna polityka zagrUE(ochrona interesow UE na arenie miedzynarod,Wspolna Polityka Handlowa,Wspolna Poli Zagr i Bez,wprowadzono nowa instytucje wysokiego przedstawiciela do spraw wspolnej polityki zagr i bezp którego funkcje sprawuje Sekretarz Gen Rady w celu ochrony tej polityki,włączono zadania petersburskie do taktatu o UE w celu zrealizowania wspolnej woli panstw czlon)obszar wolnosci, bezpieczenstwa i sprawiedliwości(miał zostac utworzony”obszar..”działania dotyczyły:ochrony praw podstawowych,zwalczania dyskryminacji,ochrony danych os,kwestii azylu i migracji,zwalczania przestepczosci zorganizow, miłao być to osiagniete przez wspolprace policji urzedów celnych wymiarów sprawiedliwosci)problematyka obywatelstwa(jest zwiazane z szeregiem uprawnien wynikajacym z utworzenia rynku wew,prawo swobodnego pobytu i przemieszczania się po obszarze UE bierne i czynne prawo wyb w wyborach komun i do Parlamentu Europ w panstwi gdzie obywatele maja stałe miejsce zam prawo do ochrony dyplom innych panstw Ue,zwalczanie socjalnego zroznicowania oraz rowne traktowanie mezczyzn i kobiet.
5.TRAKTAT Z NICEI(wszedł w zycie 1 lut 2003
ze względu na nieoczekiwane przystapienie nowych panstw czlonk traktat ten podejmuje probe rozwiazania kilku istotnych problemów instytucjonalnych(kwestii wiekszosciowego podejmowania decyzji w Radzie oraz problemu usprawnienia metod pracy Komisji i parlamentu oraz ograniczenie liczby czlonków,zajeto się także zmianami traktatów objeły one reforme Parlamentu E wspolnotowych organów sprawiedliwosciTryb Obrach a także organow pomocniczych.w efekcie zreformowano Komisje E,system wazenia glosow w Radzie, zreformowała wspolnotowe organy wymiaru spraw i Tryb Obrach,znowelizowała znacząco 7art TUW przez wprowadzenie instytucji”wczesnego ostrzegania” czyli podjecie decyzji w sprawie uznania danego panstwa czlon winnym stałego naruszenia zasad wymienionych w art6 ust1,proklamowano także Karte Praw Podstawowych
6.TRAKTAT USTANAWIAJACY KONSTYTUCJE DLA EUROPY
projekt konstytucji został w całosci przedłozony przewodniczacemu Rady Europ w Rzymie w dniu 18 lipca 2003r.PTKE składa się z preambuły i z 4 czescido traktatu konstyt dołaczono:protokół w sprawie roli parlamentów narodowych w UE,w sprawie stosowania zasad pomocniczosci i proporcjonalnosci,w sprawie reprezentacji obywateli w Parlamencie Europejskim w spr Eurogrupy,protojkół zmieniajacy Traktat Euroatom,art. 1 ustanawia Unie Europ art. 6 mowi ze posiada ona osobowosc prawna , znajduja się tez tu zapisy dotyczace nowego urzedu ministra spraw zagr Unii po raz pierwszy mowi się o ustawie europejskiej ma to zastapic słowo rozporzadzenie które ma moc ustawy do czesci II została przyjeta Karta Praw Podstawowych w czesi III znalazly się zapisy traktatu ustanaw WE i Uektore w ten sposób mialy przestac obowiazywac czesc IV zawiera uregulowania dotyczace symboli UE autentycznych jezyków ratyfikacji czasu obowiazywania konstytucji,dnia 29 pazdzier 2004 25 panstw podpisało Konstytucje Europejska
7.TRAKTAT AKCESYJNY
prace nad traktatem rozpoczeły się w 2002 podczas prezydentury hiszpanskiej.normy dotyczace przystapienia zawarte zostały w 3 dokumentach:własciwym Traktacie dotyczacym przystapienia do UE, zawiera on pragnienie realizacji celów traktatów stanowiacych podstawę UE i ustanawianie coraz scislejszej unii meidzy narodami Europy na już istniejacych podstawach , zawiara tez formalne wymogi uzyskania czlonkowstwa,Akt dotyczacy warununków przystąpienia do unii oraz dostosowan w Traktatach stanowiacych podstawe UE stanowi „czesc integralna” Traktatu przystapienia do Unii Akt koncowy.traktat dotyczacy przystapienia RP oraz 9 pozostalych panstw został podpisany 16 kw 2003 w Atenach. Jedo sygnatariuszami byli szefowie panstw czlon tj Belgii Danii Hiszp Luksemb Holandii Szwecji i Zjed Krol Wlk Bryt i Irlandii Poł itd. W przypadku Polski pelnomocnikami Prezydenta zostali Premier RP i Minister Spr Zagr w wyniku referendum ogolnokrajowym ok. 78% obywateli wypowiedziało się za czlonkowstwem Polski w UE.23 lip 2003 Prezydent ratyfikował Traktat.