O czym mówią rysunki dziecka ?
Dziecięce obrazki są kopalnią informacji ukazującą uczucia , lęki ,nawet charakter
autora . Dlatego powinniśmy uważnie przyglądać się rysunkom dziecka . Dziecko często
wyraża obrazkiem to czego nie potrafi wyrazić łowami .Nauczyciele powinni , także posiąść
tę umiejętność .Małe dziecko spontanicznie chwyta za ołówek czy kredkę . Na początku
rysunek dziecka to tzw .bazgrota - bezładne linie powstałe w wyniku ruchu zamachowego
ręki . Bywa jednak , że jeszcze w zerówce wszystkie linie na jego rysunku są proste ,
„kanciaste” . Jeśli zamalowuje jakąś powierzchnię ,np. chmury , dach domu , linie wychodzą
poza kontur ,nie gań go nie krytykuj , nie mów że rysunek jest brzydki . Każde dziecko ma
bowiem własne tempo rozwoju sprawności manualnej . Można ją ćwiczyć na gotowych
rysunkach w książeczkach do kolorowania . Ale bez przesady , bo można dziecko zniechęcić
,może być dla niego zajęcie nudne , zablokować własną , oryginalną twórczość .W miarę
poszerzania wiedzy o świecie , jego rysunek staje się coraz bardziej bogaty w szczegóły ,
urozmaicony .Dobrze rozwinięte dziecko 5- letnie potrafi narysować postać człowieka , 6-
letnie postać człowieka w ruchu i z profilu .Umie też wypełnić rysunkiem całą powierzchnię
kartki . Jeśli 5-latek rysuje wciąż „głowonogi” - może oznaczać to opóźnienie w rozwoju
.Chłonność umysłu rozwija się przecież dzięki kontaktowi z otoczeniem .Jeśli zatem rysunek
jest ubogi , schematyczny- postaraj się poświecić mu więcej czasu . Systematyczna praca w
formie zabawowej z dzieckiem pomoże mu nadrobić braki rozwojowe .
Osoba najważniejsza w domu .
Najłatwiej jest to wyczytać z rysunku rodziny . Istotna jest kolejność rysowania
poszczególnych członków rodziny .Jeżeli najpierw powstanie tata , oznacza to , że dziecko
postrzega ojca jako osobę dominującą w rodzinie .Jeśli do tego postać taty została
uwidoczniona z licznymi szczegółami , znajduje się na środku arkusza lub jest większa od
innych , to nie ma żadnych wątpliwości ; w oczach dziecka ojciec zajmuje w domu
najważniejszą pozycję . Oczywiście może to być mama lub siostra ,zależy której z tych osób
dziecko przypisuje specjalne znaczenie .
Dziecko odtwarza świat tak , jak go widzi i przeżywa .Jeśli jest mu dobrze wśród bliskich ,
rysunki są kolorowe i urozmaicone , pogodne ,w nastroju .A jak rysuje dziecko , w którego
przeżyciach dominuje lęk , poczucie odrzucenia , zagubienia ,cierpiące z powodu konfliktów
w rodzinie , rysunek jest ciemny , jednobarwny , chociaż dziecko ma do dyspozycji bogactwo
kolorowych kredek .Postacie czy przedmioty są stłoczone w rogu kartki , taka ucieczka od
przestrzeni często sugeruje lęk . Postacie bardzo małe sugerują zmniejszenie poczucia
wartości u dziecka . Nie tylko wtedy gdy rysuje siebie , ale także np. mamę czy tatę . Z
ważnymi osobami przecież się dziecko utożsamia . Rysunek jest otoczony mandalą -
magicznym kręgiem oznaczającym poszukiwanie bezpieczeństwa .Również rysunek domu
otoczonego wysokim murem może oznaczać chęć schronienia .
Postać ludzka jest niekompletna ograniczona do głowy sugeruje lęk , pozbawiona dłoni albo
rąk - trudności w kontaktach .Dziecko powtarza automatycznie ten sam element ( np.
.kwiatek , postać). Może to oznaczać ucieczkę przed raniącym go światem przeżyć w
bezpieczny świat schematu .Ubóstwo rysunku , brak szczegółów sugerują brak więzi
emocjonalnej . Osoby i przedmioty kochane dziecko stara się przyozdobić , oddać jak
najwierniej .Czasem bardzo wymowna jest treść rysunku .Dziecko , które czuje się
nadmiernie ochraniane przez rodziców , przedstawiło siebie jako niemowlę w wózku ,
„podlewane” przez troskliwych dorosłych .
Page 2 |
Inny symptomatyczny przykład ; rysowanie smoków ziejących ogniem może oznaczać
potrzebę odreagowania napięcia .Tych wskazówek nie można traktować jak niezawodnego
klucza .Ta sama cecha , np. systematyczność rysunku, może sygnalizować różne problemy;
intelektualne ,sprawnościowe , emocjonalne itp.
Może też być całkowicie przypadkowa , pozbawiona głębszego znaczenia .Zawsze jednak
powinna być sygnałem do zastanowienia się nad dzieckiem i jego sytuacją w rodzinie .
Odkryj klucz jego charakteru .Psycholodzy są zgodni : w jaki dziecko rysuje,
wiele mówi o jego usposobieniu .Na co warto zwrócić uwagę ? Głównie na rozmiar i grubość
kreski . Linie długie , rysowane z rozmachem i dużą siłą nacisku świadczą o energii, odwadze
, pewności siebie , a nawet o gwałtowności dziecka .Na rysunku dziecka nieśmiałego czy
pełnego obaw linie są delikatne , posunięcia kredką niepewne .a postacie nieraz tak małe , że
na kartce papieru zostaje mnóstwo pustego miejsca . Zamaszyste ,chaotyczne ,szybkie
posunięcia kredki cechują dziecko nadpobudliwe . Zdarza się , że w delikatnym rysunku
jedna postać jest namalowana mocno .Świadczy to o tym , że dziecko wiąże z tą osobą silne
emocje - może to być miłość , podziw lub odwrotnie : gniew , wręcz agresja . Agresję mogą
wyrażać także przedmioty służące do walki , np. karabin czy nóż , które dziecko umieszcza w
swoich rękach .
Poznaj język barw .
Pogodne , wesołe rysunki ,życzliwie nastawione do świata dziecko najczęściej wybiera jasne
,ciepłe barwy : np. żółtą , pomarańczową . Dziecko spokojne , zrównoważone chętnie sięga
po kredkę zieloną , niebieską , fioletowa . Rysunki ponure , z przewagą czerni i brązu
,sygnalizują ,że twórca jest w złym nastroju lub brakuje mu poczucia bezpieczeństwa .Także
wtedy , gdy dziecko najpierw długo się zastanawia . co ma narysować , a potem oddaje pracę
ubogą w szczegóły i niedokończoną , należy przypuszczać że coś go gnębi .Być może
potrzeba więcej zabaw z rodzicami . Postać mało kolorowa , namalowana baz szczegółów
świadczy o złych relacjach dziecka z tą osoba -dziecko nie żywi raczej wobec niej
przyjaznych uczuć .
Ktoś kogo dziecko przedstawiło za pomocą większej liczby barw niż inne osoby lub
przedmioty , często jest kimś najbardziej podziwianym .
Znaki zapisane na twarzy .
Jeżeli na dziecięcym rysunku wszyscy są uśmiechnięci i nikt nie jest pominięty czy
wyobcowany , to możemy być spokojni - dziecko dobrze się czuje w swojej rodzinie i
postrzega ja jako szczęśliwą .
Gorzej , gdy postacie są smutne ,złe lub maja srogie miny . Taka praca wskazuje na przykre
emocje związane z sytuacja w domu -dziecko może np. przeżywać ciągłe kłótnie w domu .
Osoby pozbawione twarzy lub odwróconej tyłem dziecko nie akceptuje .
Warto wtedy zapytać dziecko , kim ona jest i czemu właśnie tak została przedstawiona .
Wiele dzieci zdradza w ten sposób swoje pragnienia ograniczenia kontaktów z ta osobą .
Nie krytykuj - tylko chwal
Przede wszystkim nie sterujmy małym artysta . Pozwólmy mu kierować się wyobraźnią i
swoboda w tworzeniu rysunków .Nie śmiejmy się z różowych liści na drzewie z chmur na
dole kartki .
Każde dziecko rodzi się z taka sama „porcją” talentów .Od otoczenia zależy , który z talentów
rozwinie się najpełniej . W wielu rodzinach dzieci są popychane lub zniechęcane do
określonych dziedzin sztuki .
Andrzej Pągowski znany grafik twórca znanych na całym świecie plakatów uważa , że
dopiero uczniom średniej szkoły plastycznej można coś doradzić . Prac młodszych dzieci nie
wolno krytykować .
Niech sobie tworzą , jak chcą , byle nie flamastrami , nimi nie da się jednolicie zamalować
płaszczyzny . Wyobraźnię dziecka wypełniają kreski wypaczając jego zmysł plastyczny . Nie
mówiąc o tym , że wielu nauczycieli odbiera dziecku swobodę tworzenia np. .dziecko rysuje
trawę w kolorze czerwonym pani plastyk mówi źle trawa jest zielona .I tak odbiera się
dziecku swobodę tworzenia i popycha ku schematom , co ma duży wpływ na rozwój jego
wrażliwości plastycznej i kreatywności .
A co zrobić , kiedy w obrazkach cos nas zaniepokoi ?
Np. . wszystkie prace są ponure i niestaranne . Wtedy najlepiej wybierzmy się z dzieckiem
do psychologa ale w żadnym przypadku nie krytykujmy . Specjalista najlepiej odczyta
zaszyfrowane w rysunkach wiadomości