zestaw 77 pyt, PTOŚ, ocena oddziaływania na środowisko

Zestaw 77

pyt.1 Informacje, dla ktorej istnieje obowiązek o podaniu do publicznej wiadomości umieszczono w formie notatki na tablicy ogłoszen w siedzibie organu właściwego w sprawie. Czy spełniono wszystkie wymogi prawce?

Ust.27 kwietnia 2001 pr.ochr.środow.;dzial II;art.3 ogłoszenie informacji, w sposób zwyczajowo przyjęty, w siedzibie organu właściwego w sprawie oraz poprzez obwieszczenie w pobliżu miejsca planowanego przedsięwzięcia, a w sytuacji gdy siedziba właściwego organu mieści się na terenie innej gminy niż gmina właściwa miejscowo ze względu na przedmiot ogłoszenia - także przez ogłoszenie w prasie lub w sposób zwyczajowo przyjęty w miejscowości lub miejscowościach właściwych ze względu na przedmiot ogłoszenia;

pyt.2 Prognoza oddzialywania na srodowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego objela wylacznie obszar objety projektem miejscowego planu zagospodarowani. Czy jest ona wazna?

Rozporzadz.Min.Srod. z 14 listopada § 4. Prognoza obejmuje obszar objety projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wraz z obszarami pozostajacymi w zasiegu oodzialywania wynikajacego z realizacji ustalen tego planu; prognoza powinna byc opracowywana rownolegle z projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Pyt.3 Czy dozwolone jest składowanie odpadów powstających w wyniku prac badawczych? USTAWA z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach;Rozdział 7 Składowanie i magazynowanie odpadów Art.55. 1. Zakazuje się składowania odpadów: 4) powstających w wyniku prac naukowo-badawczych, rozwojowych lub działalności dydaktycznej, które nie są zidentyfikowane lub są nowe i których oddziaływanie na środowisko jest nieznane,

Zestaw 76

pyt.1 Stwierdzono skażenie gleby na działce rolnej stanowiącej własnosc osoby fizycznej. Kto jest zobowiązany do przeprowadzenia rekultywacji gleby i pokrycia jej kosztów?

ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska Dział IV Ochrona powierzchni ziemi Art. 102.(uchylony). Art. 102. 1. Władajacy powierzchnią ziemi, na której występuje zanieczyszczenie gleby lub ziemi albo niekorzystne przekształcenie naturalnego ukształtowania terenu, jest obowiązany, z zastrzeżeniem ust. 2—5,do przeprowadzenia ich rekultywacji.Dziennik Ustaw Nr 62 — 4467 — Poz. 6272. Jeżeli władajacy powierzchnią ziemi wykaże, iż zanieczyszczenie gleby lub ziemi albo niekorzystne przekształcenie naturalnego ukształtowania terenu,dokonane po dniu objęcia przez niego władania, spowodował inny wskazany podmiot, to obowiązek rekultywacji spoczywa na tym podmiocie

pyt. 2 Prognoza oddzialywania na srodowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego opisuje wylacznie obszar objety projektem miejscowego planu zagospodarowani. Czy jest ona wazna?

Pyt.3 Czy konieczne jest sporządzenie raportu o o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko dla centrum handlowego?Jeżeli tak to w jakim wypadku?

Rozporz.Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. § 3.1 Sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko mogą wymagać następujące rodzaje przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko: 52) zespoły zabudowy; b)usługowej na terenie o powierzchni nie mniejszej niż 2 ha, centra handlowe i usługowe o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha, lub o powierzchni użytkowej nie mniejszej niż 1 ha, wraz z towarzyszącą infrastrukturą. NIE jest konieczne!

Zestaw 133.

pyt.1. W jaki terminie można wnieść uwagi do projektu miejscowego planu zagospodaeowania przestrzennego?

ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Rozdział 2 Planowanie przestrzenne w gminie Art. 18. 2. Uwagi do projektu planu należy wnieść na piśmie w terminie wyznaczonym w ogłoszeniu, o którym mowa w art. 17 pkt 11.

pyt.2 Wydano decyzje administracyjna, która narusza przepisy dotyczące ochrony środowiska. Czy decyzja jest ważna?

Ust.27kwietnia2001 pr.ochr.środow.;dział II; art.11:Decyzja wydana z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony środowiska jest nieważna.

Pyt.3 Czy dozwolone jest magazynowanie zakaźnych odpadów weterynaryjnych?

Ust. z dnia 27 kwietnia 2001 roku o odpadach Rozdział 9 Przepisy karne i opłaty sanacyjne ; Art. 77a. Kto unieszkodliwia zakaźne odpady medyczne i zakaźne odpady weterynaryjne w inny sposób niż spalanie w spalarni odpadów podlega karze aresztu albo grzywny.

zestaw 46

pyt.1 z czego składa się część kartograficzna podstawowego opracowania ekofizjograficznego?

rozporz.Min.Środow. z dnia 9 września 2002 w sprawie opracowań ekofizjograficznych; § 5.2. Część kartograficzna opracowania podstawowego składa się z map analitycznych charakteryzujących przestrzenną zmienność i cechy poszczególnych elementów przyrodniczych oraz syntetycznych map kompleksowych ocen i waloryzacji, o których mowa w §6; treść map uzależniona jest od specyfiki środowiska i problematyki sporządzanego planu zagospodarowania przestrzennego.

Pyt.2 Czy można otrzymać wyrys z planu miejscowego działki, której nie jest się właścicielem?

ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Rozdział 2 Planowanie przestrzenne w gminie Art. 30. 1. Każdy ma prawo wglądu do studium lub planu miejscowego oraz otrzymania z nich wypisów i wyrysów.

Pyt.3 Czy konieczne jest sporządzenie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko dla parku rozrywki?Jeśli tak to w jakim przypadku?

Zestaw 35.

Pyt.1 od czego uzależniony jest zakres części kartograficznej problemowego opracowania ekofizjograficznego?

rozporz.Min.Środ. z dnia 9 września 2002 w sprawie opracowań ekofizjograf.; § 5.3 Zakres części kartograficznej opracowania problemowego uzależniony jest od analizowanej problematyki wybranych elementów przyrodniczych lub określenia wielkości i zasięgów konkretnych zagrożeń środowiska i zdrowia ludzi.

pyt.2 Czy wprowadzenie zmian w projekcie strategii rozwoju regionalnego wymaga przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko?

ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska Dział VI Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko;Rozdział 1 Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji planów i programów Art. 40.1. Przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, zgodnie z przepisami niniejszego rozdziału, z zastrzeżeniem ust. 3, wymagają: 1) projekt koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, projekty planów zagospodarowania przestrzennego oraz projekty strategii rozwoju regionalnego;

Pyt.3 Czy może być wymagane sporządzenie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko dla chowu 40 sztuk bydła mlecznego?Jeżeli tak to w jakim przypadku? Rozporz.Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. § 3.1 Sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko mogą wymagać następujące rodzaje przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko: 90) chów lub hodowla zwierząt, w liczbie nie niższej niż 50 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (DJP), niewymienione w §2.ust.1 punkt 43; nie może być wymagane!

Zestaw 31.

pyt.1 W związku z ustanowieniem rezerwatu przyrody, na właściciela terenów do niego przyległych, nałożono ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości. Czy i w jakim zakresie może on żądać odszkodowania?

ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; Rozdział 2:Planowanie przestrzenne w gminie; Art. 36. 1. Jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone,

właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może, z zastrzeżeniem ust.

2, żądać od gminy: 1) odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę albo 2) wykupienia nieruchomości lub jej części. 3. Jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, wartość nieruchomości uległa obniżeniu, a właściciel albo użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość i nie skorzystał z praw, o których mowa w ust. 1 i 2, może żądać od gminy odszkodowania równego obniżeniu wartości nieruchomości.

pyt.2. Problemowe opracowanie ekofizjograficzne wykonano w trakcie trwania prac nad projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Czy jest ono ważne? rozp.Min.Środ. 9 września 2002 w spr. Opracowań ekofizjograf. §3.2

Opracowanie, o którym mowa w § 2 pkt 2, sporządza się przed podjęciem lub w trakcie prac nad projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz projektem planu zagospodarowania przestrzennego województwa.

Pyt.3 Czy konieczne jest sporządzenie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko dla hodowli królików? Stado podstawowe liczy 5000 samic. Jeżeli tak to w jakim wypadku?

Rozporz.Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. § 2.1Sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko wymagają następujące rodzaje przedsięwzięć mogących mogących znacząco oddziaływać na środowisko: 43) chów lub hodolwa zwierząt w liczbie nie niższej niż 240 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (DJP);współczynnki przeliczeniowe sztuk zwierząt na DJP są określone w załączniku do rozporządzenia. nie jest konieczne!

Zestaw 47.

pyt.1 W podstawowym opracowaniu ekofizjograficznym nie oceniono różnorodności biologicznej. Czy jest ono ważne?

rozp.Min.Środ.9 września 2002 w spr. Opracowań ekofizjograf. § 6. Część kartograficzna i opisowa opracowania podstawowego obejmuje: 1) rozpoznanie i charakterystykę stanu oraz funkcjonowania środowiska, udokumentowane i zinterpretowane przestrzennie w zakresie: c) struktury przyrodniczej obszaru, w tym różnorodności biologicznej,

pyt.2 Czy wprowadzenie zmian w projekcie strategii rozwoju regionalnego wymaga przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko?

ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska1)Dział VI Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko;Rozdział 1 Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji planów i programów Art. 40.1. Przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, zgodnie z przepisami niniejszego rozdziału, z zastrzeżeniem ust. 3, wymagają: 1) projekt koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, projekty planów zagospodarowania przestrzennego oraz projekty strategii rozwoju regionalnego;

Pyt.3 Czy konieczne jest sporządzanie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko dla stadionu?Jeśli tak to w jakim przypadku?

Rozporz.Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. § 3.1 Sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko mogą wymagać następujące rodzaje przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko:48)stadiony dla nie mniej niż 5.000 osób. nie jest konieczne!

Zestaw 61.

Pyt.1 Kto i w jakim przypadku zobowiązany jest do sporządzenia przeglądu ekologicznego? Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska Dział V Przeglądy ekologiczne Art. 237. W razie stwierdzenia okoliczności wskazujących na możliwość negatywnego oddziaływania instalacji na środowisko, organ ochrony środowiska może, w drodze decyzji, zobowiązać prowadzący instalację podmiot korzystający ze środowiska do sporządzenia i przedłożenia przeglądu ekologicznego. Art. 241. 2. Jeżeli przegląd ekologiczny dotyczy drogi, linii kolejowej, linii tramwajowej,

lotniska lub portu, obowiązek sporządzenia przeglądu spoczywa na zarządzających

tymi obiektami.

Pyt. 2 W prognozie oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie oceniono skutków, które mogą wynikać dla środowiska, z projektowanych przekształceń ukształtowania terenu. Czy jest ona ważna?

Rozp.Min.Środ. z dnia 14 listopada 2002 § 3. W prognozie określa się i ocenia następujące zagadnienia: 1)w zakresie skutków: a)dla środowiska, które mogły wyniknąć z projektowanego przeznaczenia terenu, powodowane zwłaszcza wprowadzeniem gazow i pyłów do powietrza, wytwarzaniem odpadów, wprowadzaniem ścieków do wód lub do ziemi, wykorzystaniem zasobów środowiska, zanieczyszczeniem gleby lub ziemi, niekorzystnym przekształceniem naturalnego ukształtowania terenu,emitowaniem hałasu, emitowaniem pól magnetycznych oraz ryzykiem wystąpienia poważnych awarii.

pyt.3 Czy odpady zawierające PCB mogą być unieszkodliwiane przez ich składowanie w pojemnikach w ziemi?

ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach;Rozdział 5 Szczególne zasady gospodarowania niektórymi rodzajami odpadów,Art. 38. 4. PCB powinno być unieszkodliwiane poprzez spalanie w spalarniach odpadów.

Zestaw 63.

Pyt.1 Czy w pozwoleniu zintegrowanym określa się warunki wytwarzania odpadów dla instalacji, która nie musi uzyskać pozwolenia na wytwarzanie odpadów?

ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiskaDział IV Pozwolenia na wprowadzanie do środowiska substancji lub energii Rozdział 4 Pozwolenia zintegrowane Art.202 4. W pozwoleniu zintegrowanym określa się warunki wytwarzania i sposoby postępowania z odpadami na zasadach określonych w przepisach ustawy o odpadach, niezależnie od tego, czy dla instalacji wymagane byłoby, zgodnie z tymi

przepisami, uzyskanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów.

Pyt.2 W prognozie oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie oceniono tendencji do zmian w środowisku przy braku realizacji ustaleń projektowanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, Czy jest ona ważna? Rozporz.Min.Srodow. z dnia 14 listopada 2002r. § 3. W prognozie określa się i ocenia następujące zagadnienia: 2) w zakresie oceny: a) stanu i funkcjonowania środowiska, jego zasobów, odporności na degradację i zdolności do regeneracji, wynikających z uwarunkowań określonych w opracowaniu ekofizjograficznym oraz tendencji do zmian przy braku realizacji ustaleń projektowanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,

pyt.3 Czy konieczne jest sporządzenie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko dla dokonania melioracji gruntów rolnych? Jeśli tak to w jakim wypadku? Rozporz.Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. § 3.1 Sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko mogą wymagać następujące rodzaje przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko: 78) gospodarowanie wodą w rolnictwie, w tym melioracje, na obszarze nie mniejszym niż 20ha, z wyłączeniem urządzeń wymienionych w pkt 63) oraz stawów rybnych. 63)-kanały odkryte lub rurociągi o średnicy nie mniejszej niż 400 mm, służące do przesyłania wody. nie jest konieczne!

Zestaw 75,

pyt.1 Stwierdzono skażenie gleby na działce rolnej stanowiącej własnosc osoby fizycznej. Kto jest zobowiązany do przeprowadzenia rekultywacji gleby i pokrycia jej kosztów?

ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska Dział IV

Ochrona powierzchni ziemi Art. 102.(uchylony). Art. 102. 1. Władajacy powierzchnią ziemi, na której występuje zanieczyszczenie gleby lub ziemi albo niekorzystne przekształcenie naturalnego ukształtowania terenu, jest obowiązany, z zastrzeżeniem ust. 2—5,do przeprowadzenia ich rekultywacji.Dziennik Ustaw Nr 62 — 4467 — Poz. 6272. Jeżeli władajacy powierzchnią ziemi wykaże, iż zanieczyszczenie gleby lub ziemi albo niekorzystne przekształcenie naturalnego ukształtowania terenu,dokonane po dniu objęcia przez niego władania, spowodował inny wskazany podmiot, to obowiązek rekultywacji spoczywa na tym podmiocie

pyt.2 W prognozie oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie określono rozwiązań ograniczających negatywne oddziaływania, wynikających z realizacji ustaleń projektowanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Czy jest ona ważna?

Rozporz.Min.Środow. z dnia 14 listopada 2002r. § 3. W prognozie określa się i ocenia następujące zagadnienia: 3) w zakresie możliwości rozwiązań eliminujących lub ograniczających negatywne oddziaływania na środowisko, w tym na krajobraz, które mogą wynikać z realizacji ustaleń projektowanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz, w zależności od potrzeb, propozycje innych niż w tym projekcie ustaleń sprzyjających ochronie środowiska.

Pyt.3 Czy można otrzymać wyrys z planu miejscowego działki, której nie jest się właścicielem?

ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Rozdział 2 Planowanie przestrzenne w gminie Art. 30. 1. Każdy ma prawo wglądu do studium lub planu miejscowego oraz otrzymania z nich wypisów i wyrysów.

Zestaw 34.

Pyt.1Teren zakładu, w którym działa instalacja wymagająca pozwolenia na emisję gazów do środowiska jest położony w granicach administracyjnych dwu województw. Czy o wydanie pozwolenia należy się ubiegać w obu z nich?

Nie mam pojecia:P

Pyt.2 Jaka powinna być skala map analitycznych dołączonych do opracowania ekofizjograficznego?

§ 5. 1. Opracowania zawierające aktualne informacje o środowisku składają się z części: 1) kartograficznej — sporządzonej na mapie, poświadczonej za zgodność z oryginałem przechowywanym w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym, w skali odpowiadającej przedmiotowi i szczegółowości opracowania ekofizjograficznego; Art. 5. ust 1, pkt1. Ekofizjografia

Pyt.3 Czy konieczne jest sporządzenie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko dla chowu 20 strusi?Jeżeli tak to w jakim wypadku?

Rozporz.Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. § 2.1Sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko wymagają następujące rodzaje przedsięwzięć mogących mogących znacząco oddziaływać na środowisko: 43) chów lub hodolwa zwierząt w liczbie nie niższej niż 240 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (DJP);współczynnki przeliczeniowe sztuk zwierząt na DJP są określone w załączniku do rozporządzenia. nie jest konieczne!

Zestaw 25.

pyt.1 W związku z realizacją inwestycji, na właściciela terenów do niej przyległych, nałożono ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości. Czy i w jakim oresie może on żądać odszkodowania?

ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; Rozdział 2:Planowanie przestrzenne w gminie; Art. 36. 1. Jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może, z zastrzeżeniem ust.

Pyt.2 Czy można otrzymać wyrys z planu miejscowego działki, której nie jest się właścicielem?

Pyt.3. Czy konieczne jest sporządzenie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko dla hodowli świń?Stado podstawowe liczy 300 macior. Jeżeli tak to w jakim wypadku?

Rozporz.Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. § 2.1Sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko wymagają następujące rodzaje przedsięwzięć mogących mogących znacząco oddziaływać na środowisko: 43) chów lub hodowla zwierząt w liczbie nie niższej niż 240 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (DJP);współczynnki przeliczeniowe sztuk zwierząt na DJP są określone w załączniku do rozporządzenia. nie jest konieczne!

Zestaw 96.

Pyt.1Czy uwagi do projektu planu miejscowego przesłane w postaci elektronicznej są rozpatrywane? ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Rozdział 2 Planowanie przestrzenne w gminieArt. 18. 3. Jako wniesione na piśmie uznaje się również uwagi wniesione w postaci elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu

pyt.2 Czy możliwa jest rozbudowa zakłądu stwarzającego zagrożenie wystąpienia poważnej awarii położonego w granicach miasta?

ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska Dział VII Ochrona środowiska w zagospodarowaniu przestrzennym i przy realizacji inwestycji Art.73 3. W granicach administracyjnych miast oraz w obrębie zwartej zabudowy wsi jest zabroniona budowa zakładów stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, a w szczególności zagrożenie wystąpienia poważnych awarii. Rozbudowa takich zakładów jest dopuszczalna pod warunkiem, że doprowadzi ona do ograniczenia zagrożenia dla zdrowia ludzi, w tym wystąpienia poważnych awarii.

pyt.3 Czy konieczne jest sporządzenie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko dla hodowli świń?Stado podstawowe liczy 100 macior. Jeżeli tak to w jakim wypadku?

Rozporz. Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. § 2.1Sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko wymagają następujące rodzaje przedsięwzięć mogących mogących znacząco oddziaływać na środowisko: 43) chów lub hodowla zwierząt w liczbie nie niższej niż 240 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (DJP);współczynnki przeliczeniowe sztuk zwierząt na DJP są określone w załączniku do rozporządzenia. nie jest konieczne!