Ocena ryzyka zawodowego
na jakie jest lub może być narażony pracownik zatrudniony na stanowisku
na którym występują czynniki biologiczne /zgodnie z § 5. 1. Rozp. MZ z 22.04.2005r./
…………………………………….………………….........................................………………..
(stanowisko pracy)
Prawodawstwo
Rozporządzenie MZ z 22.04.2005r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki - podstawowe rozporządzenie dotyczące czynników biologicznych.
Rozporządzenie MZiOS z 30.05.1996r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników i zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami - w załączniku wyszczególniona część czynników biologicznych: niektóre wirusy, pałeczki Brucella, Promieniowce termofilne, Grzyby pleśniowe, prątki Gruźlicy, Chlamydia, Toxoplasma, Borrelia.
Rozporządzenie RM z 1.12.1990 w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym - uwzględniono prace w kontakcie ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi.
Rozporządzenie RM z 10.09.1996 w sprawie wykazu prac wzbronionych kobietom - uwzględniono prace w kontakcie ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi zabronione kobietom w ciąży i w okresie karmienia.
Rozporządzenie MZ z 20.04.2005r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy we wzorze karty rejestru oraz karcie pomiaru ujeto czynniki biologiczne.
Rozporządzenie MZ z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie substancji, preparatów, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy -wyszczególniono jako czynniki rakotwórcze czynniki biologiczne wzw typ B i C
Rozporządzenie RM z 30.07.2002r. w sprawie wykazu chorób zawodowych - uwzględniono w wykazie choroby zakaźne i inne spowodowane czynnikami biologicznymi.
Rozporządzenie MPiPS z 26.09.1997r. w sprawie ogólnych przepisów bhp w rozdziale prace przy użyciu materiałów niebezpiecznych - w § 92.1; w § 101 ust. 1 i 2 ; § 102 wymieniono czynniki biologiczne, a w załączniku Nr 2 wskazano zagrożenia biologiczne i konieczność stosowania odpowiednich środków ochrony indywidualnej.
Rozporządzenie MZ z 10.07.2006r. w sprawie wykazu prac przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby.
Rozporządzenie MZ z 10.07.2006r. w sprawie wykazu czynników chorobotwórczych oraz stanów chorobowych spowodowanych tymi czynnikami, którymi zakażenie wyklucza wykonywanie niektórych prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby.
Prawodawstwo unijne
Dyrektywa ramowa 89/391/EWG będąca podstawą dla szczegółowych dyrektyw dotyczących wszystkich
zagrożeń związanych z higieną i bezpieczeństwem pracy.
Dyrektywa 2000/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 września 2000 r. W sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanych z narażeniem na działanie czynników biologicznych w miejscu pracy (siódma szczegółowa..)
Zagrożenia biologiczne przy których wymagane jest stosowanie środków ochrony indywidualnej
Zagrożenia
|
Najczęściej zagrożone części ciała |
||||||||||||
|
Głowa |
Kończyny górne |
Kończyny dolne |
Inne |
|||||||||
|
Czaszka |
Twarz |
Oczy |
Narząd słuchu |
Drogi oddechowe |
Dłonie |
Ręce |
Stopy |
Nogi |
Skóra |
Tułów, w tym brzuch |
Drogi rodne |
|
Biologiczne
|
Szkodliwe bakterie
|
|
X |
X |
|
X |
X |
|
X |
|
X |
|
|
|
Szkodliwe wirusy
|
|
|
|
|
X |
X |
|
X |
|
X |
|
|
|
Grzyby
|
|
|
X |
|
X |
|
|
X |
|
X |
|
|
|
Biologiczne antygeny inne niż mikroorganizmy
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
X |
|
|
|
Pierwotniaki i zwierzęta bezkręgowe
|
|
|
|
|
X |
|
|
|
|
X |
|
|
Lp.
|
Czynnik szkodliwy lub uciążliwy
|
Badania wstępne |
Badania okresowe |
Częstotliwość badań
|
Ostatnie badanie okresowe |
Narządy (układy) krytyczne
|
Uwagi
|
|||
|
|
lekarskie |
pomocnicze |
lekarskie |
pomocnicze |
|
lekarskie |
pomocnicze |
|
|
Czynniki biologiczne
|
||||||||||
1 |
Wirus zapalenia wątroby - typ B (HBV) |
ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę |
HBsAg; bilirubina; ALAT w surowicy |
ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę |
HBsAg*; bilirubina; ALAT w surowicy |
co 2-4 lata |
ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę |
HBsAg*, bilirubina; ALAT w surowicy |
wątroba |
R1 - po udokumentowanym zachorowaniu na wirusowe zapalenie wątroby typu B HBsAg - pracownicy służby zdrowia zatrudnieni w kontakcie z krwią * - tylko pracownicy nie szczepieni |
2 |
Wirus zapalenia wątroby - typ C (HCV) |
ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę |
przeciwciała anty-HCV, bilirubina; ALAT w surowicy |
ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę |
bilirubina; ALAT w surowicy |
co 2-4 lata |
ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę |
bilirubina; ALAT w surowicy |
wątroba |
R1 - po udokumentowanym zachorowaniu na wirusowe zapalenie wątroby typu C. Pracownicy służby zdrowia zatrudnieni w kontakcie z krwią |
3 |
Ludzki wirus niedoboru odporności nabytej (HIV) |
ogólne |
przeciwciała anty-HIV |
ogólne |
przeciwciała anty-HIV |
co 2 lata |
ogólne |
przeciwciała anty-HIV* |
układ odpornościowy |
Pracownicy służby zdrowia zatrudnieni w kontakcie z krwią. * - badanie serologiczne tylko za zgodą badanych |
4 |
Pałeczki Brucella abortus bovis |
ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę, śledzionę, układ ruchu, układ nerwowy, narząd słuchu |
badania czynności wątroby; badanie audiometryczne |
ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę, śledzionę, układ ruchu, układ nerwowy, narząd słuchu |
badania czynności wątroby; badanie audiometryczne; w zależności od wskazań odczyn Wrighta |
co 3-5 lat |
ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę, śledzionę, układ ruchu, układ nerwowy, narząd słuchu |
badania czynności wątroby; badanie audiometryczne |
wątroba; śledziona; układ ruchu; układ nerwowy; narząd słuchu |
Służba weterynaryjna i zootechniczna. Pracownicy obsługi bydła, zakładów mięsnych i produkcji pasz biologicznych |
5 |
Promieniowce termofilne, grzyby pleśniowe i inne pleśniowce o działaniu uczulającym |
ogólne |
spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej |
ogólne |
spirometria; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej |
co 2-3 lata |
ogólne |
spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej |
układ oddechowy |
A |
Inne szkodliwe czynniki biologiczne: |
||||||||||
6. |
a) prątek gruźlicy |
ogólne |
w zależności od wskazań |
ogólne |
w zależności od wskazań |
co 2-3 lata |
ogólne |
w zależności od wskazań |
układ oddechowy |
Zwrócić uwagę na możliwość wystąpienia gruźlicy narządowej |
7. |
b) wirus kleszczowego zapalenia mózgu |
jak wyżej |
jak wyżej |
ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
ośrodkowy układ nerwowy |
Wyniki badań i rozpoznanie powinny być konsultowane w klinice chorób zakaźnych akademii medycznej |
8. |
c) Chlamydia psittaci |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
układ oddechowy |
jak wyżej |
9. |
d) Toxoplasma gondii |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
układ nerwowy; narząd wzroku; układ chłonny |
jak wyżej |
|
e) Borrelia burgdorferi |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
jak wyżej |
skóra; stawy; układ nerwowy; mięsień sercowy |
jak wyżej |