WYKŁAD - 1 -
16.03.2011 r.
Rodzaje i typy zakładów poprawczych:
resocjalizacyjne
- otwarte - młodzieżowe ośrodki adaptacji społecznej
- półotwarte
- zamknięte
- o wzmocnionym nadzorze
resocjalizacyjno - rewalidacyjne
resocjalizacyjno - terapeutyczne.
ZAKŁADY POPRAWCZE OTWARTE - są przeznaczone dla nieletnich, którzy:
nie przebywali w areszcie śledczym lub zakładzie karnym
nie dopuścili się czynu karalnego określonego w kodeksie karnym
wyrażają wolę uczestniczenia w procesie resocjalizacji i których postawa oraz zachowanie za tym przemawia
nie identyfikują się z podkulturą przestępczą.
Liczba wychowanków grupie wychowawczej i oddziale szkolnym powinna wynosić 12 osób.
W zakładach otwartych:
kształcenie ogólne i zawodowe oraz zatrudnienie prowadzi się na terenie zakładu lub poza zakładem z uwzględnieniem postaw, potrzeb, uzdolnień zainteresowań wychowanka;
praktyczna nauka zawodu wychowanka może odbywać się poza zakładem;
zajęcia o charakterze kulturalnym, oświatowym, sportowym, rekreacyjnym w czasie wolnym od nauki i pracy prowadzi się na terenie zakładu lub poza nim.
ZAKŁADY POPRAWCZE PÓŁOTWARTY:
przeznaczone są dla nieletnich, którzy popełnili czyny karalne i niekorzystne zmiany zachowania nie dają podstaw do umieszczenia ich w zakładach resocjalizacyjnych półotwartych
kształcenie ogólne i zawodowe oraz zatrudnienie wychowanków prowadzi się na terenie zakładu
zajęcia w czasie wolnym prowadzi się na terenie zakładu lub poza nim pod bezpośrednim nadzorem pracowników zakładu
w zakładach półotwartych liczba wychowanków grupie powinna wynosić 10 osób.
ZAKŁADY POPRAWCZE ZAMKNIĘTE
przeznaczone są dla nieletnich, którzy wielokrotnie uciekali z zakładów resocjalizacyjnych otwartych lub półotwartych
kształcenie ogólne lub zawodowe, zatrudnienie oraz zajęcia w czasie wolnym prowadzi się na terenie zakładu
liczba wychowanków grupie i oddziale szkolnym powinna wynosić 8 osób.
ZAKŁADY POPRAWCZE O WZMOŻONYM NADZORZE
są przeznaczone dla nieletnich, wobec których sąd orzekł umieszczenie w tego typu zakładzie
mogą tam być umieszczeni nieletni dezorganizujący pracę w innych zakładach, ale tylko Ci, którzy ukończyli lat 16, a w wyjątkowych przypadkach lat 15.
W zakładach tych praca resocjalizacyjna w warunkach wzmożonego nadzoru wychowawczego polega na:
zaplanowaniu indywidualnych oddziaływań wychowawczych (zajęć czasowego ograniczenia kontaktu z grupą wychowawczą)
określenie porządku dla poszczególnych grup wychowawczych, oddziałów szkolnych, grup warsztatowych oraz warunków czasowego ograniczenia kontaktów z innymi wychowankami
kształcenie ogólne, zawodowe i zatrudnienie oraz zajęcia w czasie wolnym prowadzi się na terenie zakładu (w szczególnych, uzasadnionych przypadkach dla wychowanków wykazujących poprawę w zachowaniu mogą być organizowane zajęcia poza zakładem pod bezpośrednim i stałym nadzorem pracowników zakładu
liczba wychowanków grupie powinna wynosić 4 osoby .
ZAKŁADY POPRAWCZE RESOCJALIZACYJNO - REWALIDACYJNE
są przeznaczone dla nieletnich upośledzonych umysłowo
pracę resocjalizacyjną prowadzi się na terenie zakładu lub poza nim z zastosowaniem środków, form, metod wychowania i nauczania przewidzianej dla młodzieży upośledzonej umysłowo
liczba wychowanków grupie powinna wynosić 8 osób.
ZAKŁADY POPRAWCZE RESOCJALIZACYJNIO - TERAPEUTYCZNE
są przeznaczone dla nieletnich zaburzeniami rozwoju osobowości na tle organicznego uszkodzenia centralnego układu nerwowego, uzależnionych od środków odurzających lub psychotropowych, nosicieli wirusa HIV
pracę resocjalizacyjną prowadzi się z uwzględnieniem zajęć terapeutyczno - korekcyjnych
kształcenie ogólne i zawodowe odbywa się na terenie zakładu, a zajęcia w czasie wolnym mogą odbywać się na terenie zakładu lub poza nim
liczba wychowanków grupie powinna wynosić 6.
Zakład prowadzi działalność resocjalizacyjną w oparciu o perspektywiczny i roczny plan rozwoju, które uwzględniają udzielanie wychowankowi i jego rodzicom - prawnym opiekunom pomocy psychologicznej, pedagogicznej oraz psychiatrycznej w formie:
1) zajęć psychoedukacyjnych,
2) zajęć specjalistycznych:
a) korekcyjnych,
b) wyrównawczych,
c) rewalidacyjnych,
d) socjoterapeutycznych i terapeutycznych.
3) porad dla wychowanków oraz ich rodziców - opiekunów, konsultacji i warsztatów,
4) działań mediacyjnych i interwencji w sytuacjach zagrożeń i kryzysowych.
W uzasadnionych przypadkach organizuje się zajęcia w ramach rewalidacji indywidualnej lub grupowej prowadzone przez specjalistów.
WYKŁAD - 2 -
30.03.2011 r.
Resocjalizacyjne nazewnictwo prawne
Nieletni - osoby do 18 lat, które nie weszły jeszcze w kolizję z prawem, ale wykazują przejawy demoralizacji;
osoby, które ukończyły już 13 lat, ale nie ukończyły lat 17, jeżeli popełniły czyn karalny, który w rozumieniu ustawy oznacza przestępstwo lub przestępstwo skarbowe albo wykroczenie określone w art. 51, 69, 74, 78, 85, 119, 122, 124, 133 lub 143 kodeksu wykroczeń;
osoby do lat 21 bez określenia dolnej granicy wieku, jeżeli są wykonywane wobec nich orzeczone przed sąd rodziny środki wychowawcze lub poprawcze;
Czyn karalny (13 - 17 lat):
art. 1 § 2 u. p. n. przez czyn karalny - rozumie się czyn zabroniony przez ustawę jako: przestępstwo lub przestępstwo skarbowe albo wykroczenie określone w art. Kodeksu wykroczeń (k. w.):
- 51 k. w. - zakłócenie spokoju, porządku publicznego, spoczynku
- 69 k. w. - umyślne uszkodzenie znaków umieszczonych przez organ państwa
- 74 k. w. - niszczenie znaków ostrzegających o niebezpieczeństwie dla życia/zdrowia
- 76 k. w. - rzucanie kamieniem/przedmiotem w pojazd będący w ruchu
- 119 k. w. - kradzież/przywłaszczanie cudzej rzeczy (do 250zł)
- 133 k. w. - nabycie w celu odsprzedaży z zyskiem biletu wstępu na imprezy artystyczne,
rozrywkowe/sportowe;
nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się czynu zabronionego określonego w artykułach (…) może odpowiadać na zasadach określonych w kodeksie karnym;
Na zasadach określonych w kodeksie karnym odpowiada ten, kto popełnił czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat.
Młodociany
art. 115 § 10 k. k. określa młodocianego jako sprawcę, który w chwili popełnienia czynu zabronionego ukończył 17 lat, a nie ukończył 21 lat i w czasie orzekania przez sąd w I instancji nie ukończył 24 lat;
art. 84 § 1 k. k. - młodocianym jest ten skazany, który nie ukończył 21 r. ż.;
Małoletni
wg art. 10 § 1 Kodeksu Cywilnego pełnoletnim jest osoba, która ukończyła
18 r. ż.
tym samym osoba małoletnia, to osoba, która ukończyła lat 18
- osoba w tym wieku nie posiada zdolności do czynności prawnych lub posiada je w stopniu ograniczonym
(zdolność do czynności prawnych to prawo zaciągania zobowiązań lub rozporządzanie swoim prawem, np. zawarcie umowy, spłata długu).
art. 426
Małoletni, który nie ukończył lat 13, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę.
Wykroczenie
to czyn zabroniony pod groźbą kary określonej i zawartej w Ustawie - Kodeks Wykroczeń
wykroczenia różnią się od przestępstw przede wszystkim tzw. „mniejszym ciężarem gatunkowym”, a tym samym niższym wymiarem
zgodnie z k. w. wykroczenia, to czyn człowieka społecznie szkodliwy zabroniony przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia pod groźbą kary:
- kary
- ograniczenia wolności
- grzywny do 5000zł
- nagany.
Przestępstwo
zgodnie z k. k. przestępstwo człowieka bezprawnym, karalnym i zawinionym;
- art. § 1 k. k. stanowi, że odpowiedzialność karną podlega ten, kto popełnia czyn zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie w jego popełnienia
- art. § 2, że stanowi przestępstwo czyn, którego społecznie szkodliwość jest znikoma.
WYKŁAD - 4 -
18.05.2011 r.
Zakłady karne w Polsce mogą być organizowane jako zakłady karne typu:
zamkniętego (Barczewo, Iława)
półotwartego
otwartego.
W/w zakłady różnią się w szczególności:
stopniem zabezpieczenia
stopniem izolacji skazanych oraz wynikającymi z tego ich obowiązkami i uprawnieniami w zakresie poruszania się w zakładzie i poza jego obrębem.
Można przenieść nawet mordercę do zakładu otwartego po upływie pewnego czasu jego kary (np. kara to 25 lat, więc po upływie 20 lat można przenieść do zakładu otwartego).
Więzienie demoralizuje - zależy z kim umieści się skazanego. Często w więzieniu stosuje się blendy - nie można przez nie nic wiedzieć - tylko niebo - ani się kontaktować.
Zakłady karne typu zamkniętego (art. 90):
najmniejsza swoboda skazanych w zakresie ich kontaktu a światem zew., a także w zakresie wzajemnych kontaktów z osobami pozbawionymi wolności;
cele mieszkalne skazanych mogą być otwarte w porze dziennej przez określony czas, jeżeli względy bezpieczeństwa nie stoją temu na przeszkodzie;
skazani mogą być zatrudnienie poza terenem zakąłdu karnego w pełnym systemie konwojowania;
zajęcia kulturalni - oświatowe i sportowe oraz nauczanie organizuje się w
obrębie zakładu karnego; (3m² na jednego skazanego)
- szkolnictwo przywięzienne - Włocławek - Centrum Kształcenia Ustawicznego - największe w Polsce, Iława
- zajęcia sportowe - duża oferta programowa - zawody, konkursy
- zajęcia kulturalne - uczęszcza mniej osób;
ruch skazanych po terenie zakładu karnego odbywa się w sposób zorganizowany i pod dozorem
skazani mogą korzystać z własnej bielizny i obuwia, a za zezwoleniem dyrektora zakładu karnego także z ubrań
skazani mogą korzystać z dwóch widzeń na miesiąc (po 60 minut)/trzech, jeśli dotyczy to osób młodocianych, a za zgodą dyrektora zakładu karnego wykorzystać je jednorazowo
- widzenia intymne - forma nagrody - widzenie bez nadzoru - 1 na miesiąc - żona, konkubina (jeśli ma dziecko tego mężczyzny).
widzenie skazanych podlega nadzorowi administracji zakładu karnego; rozmowy skazanego w trakcie widzeń podlegają kontroli administracyjnej zakładu karnego
korespondencje skazanych podlegają cenzurą administracji zakąłdu karnego, z wyjątkiem korespondencji, o której mowa w art. 8 § 3, art. 102 pkt. 11 i art. 103 § 1, które może podlegać jedynie nadzorowi
rozmowy telefoniczne skazanych podlegają kontroli administracji zakładu karnego (karta telefoniczna - profit - kontakt ze światem).
Nie ma przepustek kodeksowych w zakładzie zamkniętym. Są przepustki nagrodowe, losowe (pogrzeb). Zezwolenia na czasowe opuszczenie zakąłdu karnego - w zakładzie otwartym, półotwartym.
6